Morgunblaðið - 21.03.1999, Blaðsíða 28
28 SUNNUDAGUR 21. MARZ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Halldór Ásgrímsson segir nánast útilokað að Framsóknar-
flokkurinn fari í ríkisstjórn með 13% fylgi
Skylda mín að benda á
lausnir í Evrópumálum
HALLDÓR As-
grímsson, utanrík-
isráðherra og for-
maður Framsókn-
arflokksins, segir
að fái Framsóknar-
flokkurinn svipað fylgi í alþingis-
kosningunum í vor og hann fékk í
síðustu skoðankönnun Gallup sé
nánast útilokað að hann verði aðili
að næstu ríkisstjóm. Hann segir
hins vegar að flokkurinn hafi sókn-
arfæri og bendir á að samkvæmt
skoðanakönnunum vilji 70% þjóðar-
innar að Framsóknarflokkurinn eigi
aðild að næstu ríkisstjóm.
í nýlegri skoðankönnun fékk
Framsóknarflokkurinn ekki nema
rúmlega 13% fylgi sem er 10%
minna en hann fékk í síðustu kosn-
ingum. Era þetta ekki mikil von-
brigði og hvaða skýringu hefur þú á
þessu fylgistapi?
,Auðvitað eru þetta mikil von-
brigði. Ég hef í sjálfu sér enga ein-
falda skýringu á þessu. Það hefur
verið mikil umræða um Samfylking-
una og það virðist vera að sú athygli,
sem hún hefur fengið, hafi fremur
skaðað okkur en Sjálfstæðisflokk-
inn. Þó að Samfylkingin segist vilja
koma fram sem aðalandstæðingur
Sjálfstæðisflokksins beinir hún mál-
flutningi sínum fyrst og fremst gegn
Framsóknarflokknum. Það sama má
segja með Græna framboðið. Það
var t.d. mjög óvenjulegt í eldhús-
dagsumræðunum, að formaður þess,
Steingrímur J. Sigfússon, beindi
orðum sínum mest persónulega til
mín og nafngreindi mig hvað eftir
annað. Hvort þetta em skýringarn-
ar eða einhverjar aðrar vil ég ekki
fullyrða um.
Við teljum okkur hafa alla burði
til að bæta stöðu okkar á nýjan leik.
Halldór Ásgrímsson segist sannfærður
um að niðurrif kvótakerfis í sjávarútvegi
leiði til lífskjaraskerðingar, en segir jafn-
framt réttlætanlegt að taka gjald af sjáv-
arútveginum. Hann segir í samtali við
Egil Olafsson að ekki verði komist hjá því
—----------------------------7----------
að fjalla meira um samskipti Islands og
Evrópusambandsins og telur að Fram-
sóknarflokkurinn hafí á vissa hátt tekið
forystu í þeirri umræðu.
Þetta er ein könnun sem þama
kemur, en sama könnun sýnir að yf-
ir 70% þjóðarinnar vilja hafa okkur
áfram í ríkisstjóm. Það liggur fyrir
að það er erfitt að uppfylla þær
væntingar þjóðarinnar ef við fá
svona lítið fylgi.“
Höfum tæplega styrk til
að vera í stjórn með 13% fylgi
Væri þá ekki rökrétt fyrir Fram-
sóknarflokkinn að segja: Við höfum
náð góðum árangri í þessari ríkis-
stjórn og viljum halda þessu stjórn-
arsamstarfi áfram?
„Aðalatriði í þessu máli er vilji
þjóðarinnar, sem birtist í niðurstöð-
um kosninga. Það hefur aldrei
tíðkast og ég ætla ekki að taka upp
þau vinnubrögð, að Framsóknar-
flokkurinn segi fyrirfram hvað hann
hyggst gera að loknum kosningum.
Ég veit ekki til að það hafi heldur
tíðkast með Sjálfstæðisflokkinn,
nema einu sinni í tíð Viðreisnar-
stjórnarinnar á sínum tíma. Við
verðum að meta þetta að loknum
kosningum og á grundvelli þeirra
úrslita sem við stöndum frammi fyr-
ir þá. Við munum að sjálfsögðu taka
dómi þjóðarinnar í þeim efnum.
Þannig virkar lýðræðið þar sem
margir stjórnmálaflokkar starfa og
menn takast ekki á í tveimur fylk-
ingum.“
Sérðu fyrir þér að Framsóknar-
flokkurinn verði í ríkisstjórn eftir
kosningar fái hann 13% fylgi í
næstu kosningum?
„Ef þetta verða úrslitin teldi ég
það nánast útilokað. Ég teldi Fram-
sóknarflokkinn þá svo veikan að
hann hefði litla burði til að starfa í
ríkisstjórn. Ef þetta yrðu úrslitin
væri það að sjálfsögðu dómur sem
við gætum ekki litið framhjá og við
yrðum að axla þá ábyrgð, en ég get
ekki fullyrt um það fyrirfram. Ég
trúi því hins vegar að staða okkar
verði mun betri en kemur fram í
þessari einu könnun og á þeim
grandvelli ætla ég að berjast í þeirri
kosningabaráttu sem framundan er.
Það að yfir 70% þjóðarinnar segi í
sömu skoðanakönnun að þeir vilji
og treysti okkur til að vera í ríkis-
stjórn hlýtur að vera áskoran til
mín og félaga minna að stefna að
því að uppfylla þessar óskir, en um
leið hljótum við óska eftir að það
ágæta fólk sem treystir okkur til
þess að sitja í stjóm sé jafnframt
tilbúið að veita okkur stuðning í
kosningunum sem framundan eru.“
Það er ýmislegt sem bendir til
þess að niðurstaðan af samfylkingu
stjómarandstöðuflokkanna verði sú
að Samfylkingin færi sig inn á miðju
stjómmálanna. Það liggur jafn-
framt fyrir eftir landsfund Sjálf-
stæðisflokksins að flokkurinn er, ef
eitthvað er, einnig að færa sig nær
miðjunni. Verður ekki erfiðara í
framtíðinni fyrir Framsóknaifiokk-
inn að halda sérstöðu sinni sem
miðjuflokkur?
„Við eram a.m.k. eini flokkurinn
sem skilgreinir sig á miðjunni og
segir það. Við segjum að þar sé
traustast að vera því að kantarnir
gefi sig stundum. Hinir flokkarnir
eru vissulega að færa sig inn á miðj-
una og þar með nær sjónarmiðum
Framsóknarflokksins. Við eram í
sjálfu sér ánægðir með það ef
stjórnmálin í landinu færast nær
miðjunni og með því skapast meiri
sátt í þjóðfélaginu. Okkur finnst
hins vegar ekki allt vera sem sýnist
í þeim efnum og þar af leiðandi sé
Framsóknarflokkurinn eini stjórn-
málaflokkurinn á Islandi sem er
klárlega á miðju þjóðmálanna.
Mér sýnist á mörgum ályktunum
landsfundar Sjálfstæðisflokksins að
hann hafi orðið fyrir nokkram áhrif-
um af samstarfmu við Framsóknar-
flokkinn á kjörtímabilinu. Við höf-
um undrast það að Samfylkingin
skuli skilgreina sig svona harkalega
til vinstri, sérstaklega ef tekið er
mið af þróuninni í Evrópu, t.d. í
Bretlandi og núna einnig í Þýska-
landi. Þýskir jafnaðarmenn era
núna í reynd að hreinsa til og losa
sig við fortíðarsósíalisma með því að
fjármálaráðherrann fer út úr ríkis-
stjórninni. Ég hef tekið eftir því hjá
Samfylkingunni að forystumenn
hennar tala nánast aldrei um at-
vinnulífið og ræða ekki þau skilyrði
sem atvinnuvegirnir þurfa að búa
við til þess að hafa meira til skipt-
anna í þjóðfélaginu. Þeir virðast
vera á móti atvinnulífinu. Þeir eru á
móti stóriðju. Þeir era á móti sjáv-
arútveginum. Þeir tala oft á tíðum
óvinsamlega um landbúnaðinn.
Þetta minnir töluvert á stefnu
Oskars Lafontaine, fráfarandi fjár-
málaráðherra Þýskalands, sem
ræðir um atvinnulífið sem eitthvað
sem skiptir ekkert voðalega miklu
máli.
Þessi sömu aðilar kvarta hins
vegar oft undan því að góðærinu sé
svo illa skipt. Ef þessi stefna á að
ríkja geta menn verið alveg öraggir
um að ekki þarf að hafa neinar
áhyggjur af því vegna þess að það
verður ekkert góðæri. Það verður
hnignun og þá þurfa menn fyrst og
fremst að hafa áhyggjur af því
hvernig eigi að deila byrðunum.
Menn verða að átta sig á að vel-
gengni atvinnulífs er eldsneyti vel-
ferðarkerfisins."
Nú hafa báðir stjórnaifiokkarnir
lýst sig tilbúna að gera breytingar á
stjórnkeifi fiskveiða. Hvaða breyt-
ingar sérðu fyi’ir þér að verði á
kerfinu á næsta kjörtímabili?
í
i MBÉmm