Morgunblaðið - 10.04.1999, Page 1

80. TBL. 87. ÁRG.
LAUGARDAGUR 10. APRÍL 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Morgunblaðið/RAX
Innbyrðis
erjur ógna
Saddam
London, Washington. Reuters.
BANDARÍSKUR stjórnarerind-
reki sagði í gær að nánasta fjöl-
skylda Saddams Husseins íraks-
forseta ætti í innbyrðis illdeilum
og ekki fráleitt að ætla að þær
gætu leitt til hallarbyltingar í
Bagdad.
Stjórnarerindrekinn, sem er sér-
fróður um málefni Iraks, sagði að
Saddam ætti stöðugt á hættu að
vera myrtur og að hugsanleg enda-
lok yfirráða Saddams gætu orðið
með ýmsum hætti. „Við gætum ver-
ið að tala um hallarbyltingu innan-
frá. Eða einhver gæti upp á sitt ein-
dæmi reynt að myrða hann. Sannar-
lega gæti Saddam hrökklast frá
völdum eða verið myrtur af meðlim-
um eigin fjölskyldu því ættingjar
hans eiga nú í harðvítugum deilum,“
sagði stjómarerindrekinn, sem ekki
vildi láta nafns síns getið, við blaða-
menn í London.
Þetta væri ekki í fyrsta sinn sem
ættingjar Saddams færu í hár sam-
an því í ágúst 1995 flúðu tveir
tengdasona hans, sem háttsettir
voru í íraska stjómkerfmu, til
Jórdaníu. Sex mánuðum síðar snem
þeir aftur heim en stuttu síðar
myrti tengdafólk þeirra þá.
Glaðbeittir í
nýjum heim-
kynnum
FLÓTTAMENNIRNIR sem
komu til landsins í fyrradag
komu sér fyrir á gistiheimili í
borginni í gær, heimili þeirra
til næstu tveggja vikna. Hópur-
inn fór einnig í læknisskoðun
og fékk almenna kynningu á
dagskránni eins og hún verður
næstu daga. Það var glatt á
hjalla hjá Nazni Beciri og
sonunum Fitim og Schipdon í
gær þegar Ijósmyndari Morg-
unblaðsins leit inn hjá þeim í
nýjum heimkynnum.
■ Troðið í/4
■ Fyrsti/38/39
Borís Jeltsín harðorður en tekur til baka yfírlýsingar um eldflaugar
Serbar sagðir halda tug-
þúsundum manna í herkví
Washington, Belgrad, London, Moskvu. Reuters.
TALIÐ er, að Serbar haldi tugþúsundum manna í herkví inni í miðju
Kosovo og er óttast, að hungursneyð sé komin upp meðal fólksins. Nýjar
upplýsingar hafa borist um hryðjuverk þeirra í héraðinu. Árásir NATO á
skotmörk í Júgóslavíu héldu áfram í gær, 17. daginn, og kemur það fram í
tilkynningu frá bandaríska hermálaráðuneytinu, að serbneski herinn í
Kosovo sé að verða vista- og skotfæralítiU vegna þess, að vopnabúr hafi
verið sprengd upp og aðflutningsleiðum lokað. Mikla athygli vakti í gær
er ínterfax-fréttastofan rússneska skýrði frá því, að Borís Jeltsín, forseti
Rússlands, hefði skipað svo fyrir, að kjamorkueldflaugunum skyldi beint
að þeim NATO-ríkjum, sem tækju þátt í hemaðinum gegn Júgóslavíu.
Var það síðar borið til baka og bandarísk yfirvöld segja, að Rússar hafi ít-
rekað, að þeir ætli sér ekki að hafa afskipti af ófriðnum á Balkanskaga.
Forseti Níger myrtur
Kyrrt í
höfuðborginni
Niamey. Reuters.
LÍFVERÐIR Ibrahim Bare
Mainassara, forseta Afríkuríkisins
Nígers, myrtu hann í gær á flug-
vellinum í Niamey, höfuðborg
landsins. Var ekki vitað hvort morð-
ið var liður í valdaránstilraun og
hvað varð um árásarmennina en
íbúar í Niamey sögðu hins vegar, að
þar væri allt með kyrrum kjöram.
Ibrahim Assane Mayaki, forsæt-
isráðherra Níger, tilkynnti um and-
lát Mainassaras í útvarpsávarpi en
sagði aðeins að forsetinn hefði látist
„í óheppilegu slysi“. Hann sagði að
andlát hans kæmi „á einstaklega
erfiðum tíma í sögu landsins" og
vísaði þar til þess að spenna hefur
mjög farið vaxandi í landinu í kjöl-
far átaka sem
brutust út í kring-
um sveitarstjóra-
arkosningar í febr-
úar. Fór stjómar-
andstaðan fram á
afsögn Mainass-
aras eftir að hæsti-
réttur úrskurðaði
að kjósa skyldi á
nýjan leik í mörgum kjördæmum.
Mayaki tilkynnti jafnframt í gær
að þing landsins yrði leyst upp og
núverandi ríkisstjóm myndi halda
áfram störfum þar til þjóðstjóm
tæki við en fréttaskýrendur sögðu
óljóst hver færi með völdin.
Mainassara var 49 ára gamall og
fyrrverandi foringi í her landsins.
Hann rændi völdum í janúar 1996
en þá hafði um nokkurt skeið starf-
að fyrsta lýðræðislega kjörna ríkis-
stjóm landsins.
Albanska ríkissjónvarpið skýrði
frá því í gær, að serbneskir her-
menn héldu tugþúsundum manna í
herkví inni í miðju Kosovo og væri
fólkið matar- og drykkjarlaust.
Beittu Serbar stórskotaliði og
leyniskyttum til að koma í veg fyr-
ir, að fólkið kæmist burt, og fullyrt
var, að margir hefðu verið skotnir.
Sagði sjónvarpið, að Serbar væru
með fjölmennt herlið á þessum
slóðum og hefðu falið skriðdreka í
yfirgefnum húsum, m.a. skólum.
Fjöldaaftökur og nauðganir
Bresk stjómvöld skýrðu frá því í
gær, að þau hefðu auknar heimildir
fyrir hryðjuverkum Serba í Kosovo,
sem hefðu tekið tugi eða hundruð
manna af lífi og grafið í fjöldagröf-
um. Þá sagði talsmaður bandaríska
hermálaráðuneytisins, að fjölda al-
banskra kvenna hefði verið nauðgað
í æfingabúðum serbneska hersins í
Dakovica í Kosovo og um tuttugu
verið skotnar.
NATO hélt uppi árásum á skot-
mörk í Júgóslavíu í gær og var
meðal annars ráðist á olíubirgða-
stöð rétt við Belgrad. I tilkynningu
frá bandaríska hermálaráðuneyt-
inu sagði, að árásiraar í þessari
viku hefðu rofið aðflutningsleiðir
serbneska hersins, einkum í
Kosovo þar sem hann væri farinn
að skorta vistir, skotfæri og elds-
neyti. Von var á fyrstu bandarísku
Apache-árásarþyrlunum til Alban-
íu í gærkvöld en þeim verður sér-
staklega beint gegn skriðdrekum
og serbneska herliðinu í Kosovo.
Jeltsín misskilinn
Athygli vakti í gær er rússneska
ínterfax-fréttastofan hafði eftir
Gennadí Seleznjov, forseta
Dúmunnar, að Jeltsín, forseti
Rússlands, hefði skipað svo fyrir,
að kjarnorkueldflaugum Rússa
skyldi beint að þeim NATO-ríkj-
um, sem tækju þátt í árásum á Jú-
góslavíu. Þá sagði hann, að Jeltsín
hefði ásamt yfirvöldum í Hvíta
Rússlandi fallist á þá ósk Slobod-
ans Milosevic, forseta Júgóslavíu,
að Júgóslavar fengju aðild að
bandalagi Rússa og Hvítrússa.
Sagði hann, að það þýddi í raun, að
rússneskur her yrði sendur til Jú-
góslavíu..
Rússneska stjómin bar þetta allt
til baka í gær og sagði misskilning
en Jeltsín var þó mjög harðorður í
sjónvarpsávarpi er hann varaði
NATO við að neyða Rússa til af-
skipta í Júgóslavíu og sagði, að það
gæti leitt til heimsstyrjaldar.
Bandarísk stjómvöld sögðu í gær,
að þau hefðu verið fullvissuð um,
að engin breyting hefði orðið á af-
stöðu Rússa, en ákveðið hefur ver-
ið, að Madeleine Albright, utanrík-
isráðherra Bandaríkjanna, og ígor
Ivanov, utanríkisráðherra Rúss-
lands, hittist í næstu viku.
Fréttaskýrendur segja, að rekja
megi yfirlýsingar Jeltsíns til þess,
að í næstu viku á að taka fyrir á
þingi kröfu kommúnista um að
hann verði sviptur embætti. Með
því að vera nógu harður vonist
hann til að geta drepið því máli á
dreif enda er hugsanlegt, að um-
ræðunni verði frestað.
Nýtt tilboð frá Milosevic?
Bill Clinton, forseti Bandaríkj-
anna, sagði í stuttu ávarpi í gær, að
Slobodan Milosevic skyldi ekki
ætla, að hann kæmist upp með þá
glæpi, sem framdir hefðu verið í
Kosovo, og sagði, að NATO myndi
ekki unna sér hvíldar fyrr en hann
hefði samþykkt fyrirliggjandi frið-
artillögur. Undir það tók einnig
Robin Cook, utanríkisráðherra
Bretlands, sem sagði, að NATO
byggist við, að Milosevic legði fram
nýtt vopnahléstilboð um helgina. A
það yrði ekki hlustað nema þjóð-
emishreinsununum yrði hætt og
flóttafólki leyft að snúa heim.
■ Sjá umfjöllun á bls. 25 og 26