Morgunblaðið - 15.04.1999, Qupperneq 30

30 FIMMTUDAGUR 15. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
„Afmælis-
sýning“
MYNPLIST
GEROAIISAFIM
FÉLAGIÐ ÍSLENZK GRAFÍK
30 ÁRA
31 GRAFÍKLISTAMAÐUR
Opið alla daga frá 12-18.
Lokað mánudaga. Til 18. apríl.
Aðgangur 200 krónur.
ÞRJÁTÍU ár eru senn frá þeim
degi að félagið Islenzk grafík var
stofnað upp úr gamla félaginu frá
1954, sem lengstum hafði verið í
lamasessi vegna fámennis og veik-
inda, þó frekar aðstöðuleysis og fá-
tæktar. Þá voru þeir til sem eðlilega
vildu koma sér upp einkaaðstöðu en
að vinna með öðrum á verkstæði, er
raunar í fullu gildi enn, þannig að
kraftar dreifðust. Samfellt nám í
grafík við MHÍ hófst haustið 1956,
og þegar ungt fólk sem numið hafði
fagið og haldið áfram námi erlendis
tók að tínast heim, var ekki aðeins
kominn grundvöllur heldur brýn
nauðsyn á slíkum félagssamtökum.
Að stofnuninni stóðu bæði einstak-
lingar úr gamla félaginu, unga fólkið
og greinarhöfundur sem ekki hafði
haft áhuga á að ganga í fyrra félagið
svo lengi sem það væri óvirkt. Fram
að þeim tíma hafði svipmesta grafík-
in verið unnin á verkstæðum ytra og
Guðmundur frá Miðdal mun hafa
verið sá eini sem var í einhverjum
mæli virkur hérlendis, og þá helst í
málmætingu.
Það hafði hins vegar frá fyrsta
kennsludegi verið von mín og
draumur, að verkstæðið í skólanum
yrði smám saman hliðstæða og jafn-
oki grafíska skólans við akademíuna
í Kaupmannahöfn. Þar höfðu lengra
komnir nemendur prófessora ann-
arra deilda, ásamt starfandi lista-
mönnum unnið hlið við hlið í ára-
tugi. Og þaðan höfðu frá upphafí
streymt bestu grafíklistamenn,
teiknarar og blaðateiknarar Dan-
merkur, eins og myndskreyttar
aukaútgáfur sunnudagsblaðanna
voru til vitnis um og dönsk vegg-
spjaldagerð var einhver sú frá-
bærasta í Evrópu. Það staðfesta hin
mörgu veggspjöld sem jafnan eru
uppihangandi á listiðnaðarsafninu á
Bredgade, og á sviðinu rökuðu Dan-
ir til sín alþjóðlegum verðlaunum
um langt árabil. Verkstæðið var lít-
ið og pressurnar fáar en andrúmið
hins vegar einstakt, auk þess að
sagan eins og andaði á þá sem þar
störfuðu. Enginn útskrifaðist það-
an, en einstakir voru þar jafnvel
viðloðandi fram á elliár, eins og sá
ágæti Reidar Magnus, en hins veg-
ar misnotuðu danskir listamenn sér
ekki aðstöðuna að ég best veit.
Hér heima gekk allt að vonum í
upphafí, sennilega of vel, því það
komu ár andstreymis er unnið var
gegn faginu innan skólans og lítið
varð úr eðlilegri endumýjun, allt
sem við höfðum milli handanna voni
gjafir utan frá og er nokkur saga að
segja frá því öllu. I Kaupmannahöfn
skeði það líka, er fram liðu stundir,
að breytingar voru gerðar á verk-
stæðinu, það stækkað til muna,
pressunum og kennurum fjölgað,
grafíkin gerð að sérfagi er hafði
sinn sérstaka prófessor, varð að ríki
í ríkinu. Um leið var lokað á aðgengi
starfandi listamanna og á áttunda
áratugnum var svo komið, að fyrra
andrúm var fullkomlega horfið, og
því miður fór um leið að fækka sög-
um af afrekum nemenda er þaðan
útskrifuðust, hins vegar varð
sprenging á skóluðum grafíkerum
með díplóm í vasanum.
Þetta rifjast allt upp við skoðun
„afmælissýningarinnar" í Gerðar-
safni, því hér er um að ræða framn-
ing, eða kannski heldur gjöming,
sem stendur svo lítið undir nafni og
er svo fírrtur yfírsýn að rýnirinn sá
þann kost vænstan að grípa til
gæsalappanna. Fyrir hið fyrsta skil-
ur hann hugtakið á þann veg, að
verið sé að halda upp á tímamót, í
þessu tilviki mikil tímamót. Einung-
is gefst tækifæri til að halda upp á
slík afmæli á tíu ára fresti og þannig
er þessi þau þriðju, en framkvæmd-
in því miður hin risminnsta. Hér er í
raun um að ræða eins almenna fé-
lagssýningu og slíkar geta yfírhöfuð
orðið með öllum þeim ströngustu
takmörkunum og mörkuðu reglum
sem slíkum eru settar. Verk máttu
t.d. ekki vera eldri en tveggja ára
og ekki hafa verið sýnd áður! Hafi
það átt að gæða sýninguna fersk-
leika hefur hann einhvern staðar
orðið eftir á leiðinni, eitt er ósk-
hyggja annað veraleiki, því að ný
verk og nýjungar í tæknibrögðum
eru engin trygging fyrir neinni teg-
und ferskleika, einungis hugvitið að
baki og vinnubrögðin. Ljóst er að
mörg verkanna eru gerð fyrir sýn-
inguna sérstaklega, sumir hafi verið
í tímaþröng, og svo eru spurnir af

FASTEIGNA r-
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4. SÍMAR 551-1540, 552-1700, FAX 562-0540
Netfang: http://habil.is/fmark/

SÓLVALLAGATA 80
FRÁBÆR STAÐSETNING
Húseignirnar eru 1.775 fm og er hægt að nýta eignirnar á margvísleg-
an hátt. Lóðin, sem er 2.500 fm, er frábærlega vel staðsett með
sjávarútsýni og býður upp á mikla möguleika með tilliti til nýbygginga.
TILVALIÐ TÆKIFÆRI FYRIR BYGGINGAMEISTARA
OG ATHAFNAMENN.
LEITIÐ UPPLÝSINGA Á SKRIFSTOFU.
■ ■■ ■ ....—................
LISTIR
■ -■
Ljósmynd/Bragi Ásgeirsson
MAGÐALENA Margrét Kjartansdóttir: Hugarflugs-
strengurinn slitnar ekki, dúkþrykk.
SVAVA Hrafnkelsdóttir, Svava Hrafnkelsdóttir
(liluti), þurrnál og æting.
öðram sem náðu ekki að ljúka sínu
framlagi í tíma svo sem fram kom í
viðtali hér í blaðinu á skírdag -
duttu úr skaftinu á síðustu stundu
eins og það hét. Telst í meira lagi
skondið að koma með þessi skilyrði,
áður en hægt var að ganga með
góðu móti að verki á sameiginlega
verkstæðinu sem auk þess var að
flytja um set. Var annars leit að
hrárra og óyndislegra andrúmi í
kringum jafn skapandi og lifandi
fag, þótt útsýnið yfír höfnina og
sundin væri stórbrotið. Vonandi
hafa menn dregið nokkum lærdóm
af mistökunum við flutninga í
nýtt°húsnæði og meðtekið að graf-
íkin sjálf eigi að vera í fyrirrúmi,
númer eitt, tvö og þrjú, en öll hlið-
arstarfsemi mæta afgangi. Umfram
allt á hafsauga með innrömmunar-
verkstæðið, sem kemur skapandi
athöfnum og þrykkferlinu lítið við.
En með tilliti til umbúða sumra
myndanna á sýningunni virðist hins
vegar brýn þörf á námskeiði innan
félagsins um þá hlið ferlisins.
Að sjálfsögðu er mögulegt að
nálgast slík tímamót frá ýmsum
hliðum til að gera þau forvitnilegri
og á það má að ósekju minna, að
kominn er nýr hópur njótenda til
sögunnar, sem veit lítið um þróun-
ina, og kannski enn minna um graf-
ík almennt. Þá hlýtur að vera mikil-
London. Morgunhlaðið
BRESKUR blaðamaður hefur
haslað sér völl á bókmenntasvið-
inu með skáldsögu um lögreglu-
konu og fengið fyrir hana um
120 milljónir króna, sem að sögn
The Sunday Times er hæsta
verð, sem greitt hefur verið fyrir
fyrstu skáldsögu höfundar. Og
talið er að þess sé ekki langt að
bíða þar til kvikmyndaréttur að
sögunni verður keyptur.
Paul Eddy hefur ekki fyrr á 35
ára blaðamennskuferli sinum hjá
vægast að styriya grunninn áður en
hlaupið er út og suður eftir nýjung-
um sem fæstir hafa vald á, og enn
sem komið er telst engin aðferð
grafíkskra lista úreld og allar end-
umýja þær sig í höndum þeirra sem
búa á annað borð yfír skapandi
kenndum.
Um sjálfa sýninguna er erfitt að
skrifa, því hún virkar frekar sem
misheppnuð innsetning, installation,
en grafík sýning. Það sem listgrafík
þarfnast helst til að njóta sín til fulls
er nálgun, intimitet, og sé hún ekki
fyrir hendi eru góð ráð dýr. Hér
hefur stefnan verið tekin í þveröf-
uga átt og búið til sem mest opið
rými eins og var í móð á tímum
kalda stríðsins og öllu því meinlæti
sem fylgdi strangflatalistinni, en nú
lifum við vel að merkja á tímum
fjölbreytni og sveigjanleika, flex-
ibilitet, en það virðist hafa farið
framhjá einhverjum.
Áberandi verst úti verður hér
Þorgerður Sigurðardóttir á enda-
vegg Austursalar, þær era svo langt
langt í burtu og það er fyrst er gest-
urinn er kominn í návígi við mynd-
irnar að þær taka við sér. Slíkir
veggir þola mikinn slagkraft, upp-
stokkanir og átök, en eru siður
heppilegir fyrir margbrotin og fín-
gerð blæbrigði. Einþrykk er ríkj-
andi miðill og hér rétt að tæpa enn
Hátt verð
fyrir
fyrstu bók
The Sunday Times skrifað skáld-
verk, en hins vegar sent frá sér
bækur um eiturlyfjamál og flug-
slys. Hann segist hafa gengið
með söguna i maganum í ein
einu sinni á því, að sú holskefla
slíkra sem yfír heiminn flæddi fyrir
nokkrum áram, er öllu öðra fremur
til komin vegna þess að tæknin var
viðurkennd sem fullgild á alþjóðleg-
ar grafíksýningar, en hafði áður
verið utangarðs og þótti ófín, jafn-
vel talin svindl, auðveldar í öllu falli
leiðina að þokkalegum árangri. At-
hygli vekur að einungis fjórir karl-
menn eiga myndir á sýningunni
sem verða að teljast slæmar heimt-
ur, og með allan þennan pilsaþyt og
þann hátt sem staðið er að fram-
kvæmdinni er aftur hægt að fara að
tala upphátt um saumaklúbb. Eink-
um vegna þess að sýningamefnd
taldi sig þurfa yfimefnd sem er fá-
heyrt metnaðarleysi enda blasir ár-
angurinn við, hefði verið öllu far-
sælla að leita alfarið ásjár Hannesar
Sigurðssonar listsögufræðings, sem
er vafalítið mestur sérfræðingur um
drift og framkvæmdir listsýninga
sem við eigum um þessar mundir.
Ljósu fletirnir á sýningunni era
öðra fremur verk þeirra Magðalenu
Margrétar Kjartansdóttur, Hafdís-
ar Ólafsdóttur og Drafnar Frið-
finnsdóttur og myndir þeirra á góðu
róli í upphengingunni, aðiTr gera
ekki betur en búast má við.
Um sýningarskrána er svo best
að hafa sem fæst orð.
Bragi Ásgeirsson
fimm ár, skrifað eitt.hvað, en
aldrei tekist vel upp fyrr en í fríi
í fyrra, að hann komst á skrið og
fyrr en varði var sagan öll. Hún
fjallar um lögreglukonu hjá
Scotland Yard og byggir Eddy
hana á þremur lögreglukonum,
sem hann hefur kynnst í gegn
um blaðamennskuna.
Það kemur fram í samtali
blaðsins við Paul Eddy, að uppá-
haldshöfundar hans eru John le
Carré og Thomas Harris.
Morgunblaðið/Guðrún Vala Elísdóttir
Söng-
skemmtun
kirkjukóra í
Breiðabliki
Eyja- og Miklaholtshreppi. Morgunblaðið.
SÖNGSKEMMTUN var haldin á
Breiðabliki laugardagskvöldið 10.
apríl sl. Það var kirkjukór Fá-
skrúðsbakka- og Kolbeinsstaða-
sóknar sem stóð fyrir skemmtun-
inni og hafði boðið til sín gestum frá
Vík í Mýrdal, Víkurkirkjukórnum.
Söngskemmtunin hófst á því að
heimakirkjukórinn flutti nokkur
lög, þar næst kom fram hjónakvar-
tett og síðan söng Steinunn Páls-
dóttir einsöng. Kórstjórarnir, þær
Zuzanne Bodini og Krisztina Kalló
sem báðar eru frá Ungverjalandi,
léku saman ungverska tónlist á pí-
anó. Eftir kaffihlé fluttu gestirnir
söng, fyrst einsöng og svo „hjóna-
söng“ en það voru Jónas Erlends-
son frá Fagradal og kona hans
Ragnhildur Jónsdóttir. Eftir að
Víkurkirkjukórinn hafði flutt fáein
Iög sungu kórarnii1 sameinaðir.