Morgunblaðið - 12.08.1999, Qupperneq 12
12 FIMMTUDAGUR 12. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Skemmti-
snekkja
við Vík
Ekki þarf að hækka iðgjald A-deildar Lífeyrissjóðs starfsmanna ríkisins
A-deildin á fyrir skuld-
SKEMMTISNEKKJA sú sem
Mick Jagger dvaldi í á ísafírði á
dögunum, Amazon Express,
lagðist við festar utan við Vík í
Mýrdal í gærmorgun. Hjólabát-
urinn Farsæll var kvaddur til að
sækja nokkra farþega um borð
en þeir brugðu sér meðal annars
í sleðaferð upp á Mýrdalsjökul,
auk þess sem þeir skoðuðu
nokkrar náttúruperlur í Mýr-
dalnum.
bindiiigum sínum
fram skuldbindingar hans eða 20%.
Heildarstaða A-deildar, þ.e. þegai-
reiknað er með að núverandi sjóðsfé-
lagar greiði áfram iðgjöld til ellilíf-
eyrisaldurs og vinni sér inn réttindi í
samræmi við það, er neikvæð um 728
milljónir eða um 1,6% af heildar-
skuldbindingum hans. Þetta þýðir að
skuldbinding vegna viðbótarréttinda
eykst meira en sem nemur iðgjöld-
um. Að mati tryggingafræðinga, sem
gert hafa úttekt á sjóðnum, er þetta
eðlilegt í lífeyrissjóðum þar sem
réttindaávinnsla er óháð aldri því að
í slíkum útreikningi er ekki reiknað
með neinni nýliðun í sjóðnum eða
brottfalli virkra sjóðsfélaga. Áfallin
staða er jákvæð sem sýnir að fram
til þessa á sjóðurinn vel fyrir skuld-
bindingum sínum enda flestir sjóðs-
félagar enn ungir að árum. Að mati
tryggingafræðinga sjóðsins má bú-
ast við að áfallin staða batni með
hverju árinu sem líður því að sjóður-
inn er mjög ungur, hlutfall réttinda
óvirkra sjóðsfélaga lágt og vægi
skuldbindinga vegna bamalífeyris
hátt.
Þarf ekki að hækka iðgjaldið
í greinargerð tryggingafræðing-
anna er tekið fram að þetta sé fyrsta
úttektin sem gerð er á A-deildinni og
verið sé að reikna framtíðarstöðu út
frá reynslu örfárra ára.
Launagreiðandi sem greiðir í A-
deild greiðir 11,5% iðgjald í sjóðinn.
Ætlast er til að sjóðurinn eigi að
jafnaði íyrir skuldbindingum sínum.
Iðgjaldaprósentuna á að endurskoða
árlega, fyrst fyiir 1. janúar árið
2000. Niðurstaða úttektar á sjóðnum
bendir ekki til þess að breyting verði
gerð á iðgjaldi launagreiðenda á ár-
inu 2000.
um var skipt upp í tvær deildir A-
og B-deild. B-deildin er í meginat-
riðum eins og sjóðurinn leit út fyrir
breytingarnar, en A-deildin er
byggð á nýjum grunni. I hann
greiða nýir starfsmenn ríkisins og
þeir sem valið hafa að skipta yfir í
nýtt kerfi. Iðgjöld eru greidd af
heildarlaunum og er iðgjald launa-
greiðanda 11,5%. Markmiðið með
stofnun þessarar nýju deildar var
að búa til sjóð sem stæði undir
skuldbindingum sínum, en það gerir
B-deildin ekki.
í árslok 1998 áttu 14.271 sjóðsfé-
lagar réttindi í A-deildinni, þar af
voru 9.805 svokallaðir virkir félagar.
Iðgjaldagreiðslur þeirra námu 2.665
milljónum á síðasta ári, en til saman-
burðar má geta þess að 12.639 virkir
sjóðsfélagar í B-deild greiddu 1.917
milljónir í iðgjöld í fyrra.
Athyglisverður munur er á sam:
setningu sjóðsfélaga milli deilda. I
B-deild var meðalaldur sjóðsfélaga
um síðustu áramót 46 ár og þar af
voru 63% konur og 37% karlar. í A-
deildinni var meðalaldurinn 36 ár og
þar voru konur 70% sjóðsfélaga og
30% karlar. A-deildin hefur enn ekki
þurft að greiða neinn ellilífeyri, en
B-deildin greiddi á síðasta ári 4.536
milljónir í lífeyri til 7.348 sjóðsfélaga.
Lífeyrisþegum fjölgaði um 7,2% milli
ára og lífeyrisgreiðslur hækkuðu um
22,6%.
Um síðustu áramót námu skuld-
bindingar A-deildar 2.939 milljónum
miðað við 3,5% ávöxtun á eignir
sjóðsins umfram hækkun vísitölu
neysluverðs. Hrein eign sjóðsins til
greiðslu lífeyris í árslok 1998 nam
3.438 milljónum, en nam 616 milljón-
um í árslok 1997. Eignir sjóðsins í
árslok 1998 voru því 591 milljón um-
A-DEILD Lífeyrissjóðs starfs-
manna ríkisins á fyrir skuldbinding-
um sínum og telur tryggingafræð-
'ingur, sem gert hefur úttekt á sjóðn-
um, að staða hans muni batna á kom-
andi árum. Eignir sjóðsins námu 591
milljón króna umfram skuldbinding-
ar hans um síðustu áramót eða um
20%.
Verulegar breytingar hafa orðið á
Lífeyrissjóði starfsmanna ríkisins á
síðustu tveimur árum. Ný lög voru
samþykkt um starfsemi sjóðsins á
árinu 1997, sem fólu í sér að sjóðn-
Morgunblaðið/Þórir N. Kjartansson
Stofnun Lagnakerfamiðstöðvar Islands
Mikilvæg þjónustu-
miðstöð fyrir fagaðila
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
BJÖRN Bjarnason menntamálaráðherra, Alfreð Þorsteinsson f.h.
Orkuveitu Reykjavíkur, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson f.h. Lagnakerfa-
miðstöðvar íslands og Finnur Ingólfsson iðnaðarráðherra undirrita
yfírlýsingu í gömlu Rafstöðinni við Elliðaár sem tryggir fyrirhugað-
an rekstur Lagnakerfamiðstöðvar íslands fyrstu þijú árin.
STOFNUN Lagnakerfamiðstöðvar
íslands (LKÍ) var tilkynnt á fundi í
gömlu Rafstöðinni við Elliðaár í
Reykjavík sl. þriðjudag. Á fundin-
um undirrituðu Bjöm Bjarnason
menntamálaráðherra, f.h. mennta-
málaráðuneytis, Finnur Ingólfs-
son, iðnaðarráðherra, f.h. iðnaðar-
ráðuneytis, Alfreð Þorsteinsson,
f.h. Orkuveitu Reykjavíkur og Vil-
hjálmur Þ. Vilhjálmsson, f.h. LKÍ,
sameiginlega yfirlýsingu sem
tryggir miðstöðinni fjármagn til
reksturs fyrstu þrjú árin.
Fram kom í máli Vilhjálms Þ. Vil-
hjálmssonar, formanns undirbún-
ingsnefndar LKÍ síðan 1995, að
markmið með stofnun Lagnakerfa-
miðstöðvar er einkum að sameina
hagsmunaaðila til aukinna aðgerða í
þágu kennslu og þjálfunar á sviði
lagnakerfa og stuðla að auknum
rannsóknum, stöðlun og tæknileg-
um umbótum í lagnatækni. Með
stofnun miðstöðvarinnar verði
rannsóknir á lagnakerfum í landinu
samhæfðar, kennsla og þjálfun á
sviði lagnakerfa efld í skólum lands;
ins á framhalds- og háskólastigi. í
miðstöðinni verði að auki veitt að-
staða íyrir endur- og símenntun
iðnaðarmanna og hönnuða.
Rekstur tryggður í
þrjú ár með yfirlýsingu
Samkvæmt yfirlýsingunni sem
undirrituð var í fyrradag munu
menntamálaráðuneyti og Orku-
veita Reykjavíkur leggja fram ár-
legt fjármagn til reksturs mið-
stövarinnar í þijú ár, frá og með 1.
ágúst árið 2000 að telja. Mennta-
málaráðuneyti 3 milljónir króna ár-
lega en Orkuveita Reykjavíkur 2,5
milljónir króna árlega.
Þá mun iðnaðarráðuneyti „hlut-
ast til um að verksamningur verði
gerður milli Rannsóknarstofnunar
byggingariðnaðarins og LKÍ um
verkefnakaup á sviði lagnatækni af
stöðinni sem nemur 2,5 milljónum
króna á ári í þrjú ár,“ eins og segir
í yfirlýsingunni.
Skilyrði ofangreindra framlaga
eru þau að menntastofnanir á
framhalds- og háskólastigi eigi
endurgjaldslausan aðgang að að-
stöðu og tækjum LKÍ, að fullnægj-
andi aðstaða sé til sveinsprófa í
iðngreinum s.s. pípulögnum, blikk-
smíði og vélvirkjun, og að aðstaða
sé til endurmenntunar á sviði
lagnatækni.
Auk rekstrarfjár sem yfirlýsing-
in tryggir hefur LKÍ borist sam-
þykkt framlög og fyrirheit vegna
stofnkostnaðar upp á nærri þrjátíu
milljónir, m.a. frá Rannís og Hús-
næðisstofnun ríkisins (íbúðalána-
sjóði), að sögn Vilhjálms Þ. Vil-
hjámssonar. „Það er ráðgert að
þessi stöð verði byggð í Keldna-
holti í samvinnu við Orkustofnun
sem mun væntanlega nýta hluta
hússins,“ segir Vilhjálmur.
Vilhjálmur bendir á að stofnun
LKÍ ætti sér langan aðdraganda
en sameiginleg áskorun skóla- og
fagaðila um úrbætur barst Lagna-
félagi íslands (stofnað 1986) í októ-
ber 1992. í þeirri áskorun var bent
á aðstöðuleysi til kennslu á lagna-
sviði í skólastofnunum og skorað á
LI og ráðamenn iðnaðar- og
menntamála að bæta úr og finna
leiðir til samstarfs og sameiningar.
„Kristján Ottósson, framkvæmda-
stjóri Lagnafélagsins, var hvata-
maður að stofnun miðstöðvarinnar
í upphafi, 1992, ásamt fleirum,“
segir Vilhjálmur.
Mikilvægt fyrir skólakerfíð
Aðspurður sagði Bjöm Bjarna-
son menntamálaráðherra fyrirhug-
aða miðstöð afar mikilvæga. „Fyrir
utan það hvað þetta hefur mikla
þýðingu fyrir greinina sjálfa og
fyrir mikilvægi þess að hafa þann
besta búnað í landinu sem menn
geta skoðað í slíkri miðstöð, þá hef-
ur þetta sérstaka þýðingu fyrir
skólakerfíð." Hann minnti á að
upphafleg áskorun um að koma
slíkri miðstöð á laggirnar hafl m.a.
komið frá skólamönnum.
Hann sagði augljóst að óraun-
hæft væri að koma upp jafngóðri
aðstöðu og væntanlega verður í
LKÍ í hverjum skóla. Að óskyn-
samlegt væri að dreifa kröftunum.
Þess vegna bæri að byggja upp
bestu aðstöðuna á einum stað. Með
stofnun LKÍ væri verið að búa til
þjónustumiðstöð fyrir skóla. „Ég
tel að þetta sé merkilegt skref og
vissulega umhugsunarefni hvort
við eigum ekki að huga að slíkum
sameiginlegum aðgerðum á fleiri
sviðum, ef við sjáum okkur færi á
því.
Það sem við erum að gera hér er
að tryggja Lagnakerfamiðstöðinni
þjónustugjöld fram í tímann til að
hægt sé að leggja grunn að þessu.
Ég tel að þetta muni leiða til hag-
ræðingar og muni ekki leiða til út-
gjaldaauka fyrir menntamálaráðu-
neytið og þá sem bera ábyrgð á
skólakerfinu. Heldur stuðli þetta
að því að menn fái betri þjónustu
fyrir minna fé þegar upp er stað-
ið,“ sagði menntamálaráðherra.
Framhaldsstofnfundur
síðar í mánuðinum
Stofnaðilar að LKÍ, sem verður
sjálfseignarstofnun, eru Lagnafé-
lag íslands, Samband íslenskra
sveitarfélaga^ Háskóli íslands,
Tækniskóli Islands, Rannsóknar-
stofnun byggingariðnaðarins, Iðn-
tæknistofnun íslands, Samtök iðn-
aðarins, Samband iðnmenntaskóla
og Brunamálastofnun ríkisins.
Þar sem fjárframlög vegna árlegs
rekstrarkostnaðar stöðvarinnar,
sem er áætlaður 8-9 m.kr., hafa
verið tryggð með ofangreindri yfir-
lýsingu, verður framhaldsstofn-
fundur LKÍ haldinn síðar í þessum
mánuði í samræmi við ákvörðun
stofnfundar LKÍ 9. september á
síðasta ári.