Morgunblaðið - 07.09.1999, Side 26
26 ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Fjórir
myrtir í
Frakk-
landi
MAÐUR á fertugsaldri, sem
átt hefur við geðræn vanda-
mál að stríða, skaut fjóra ætt-
ingja sína til bana og særði
einn mann í þorpinu Verger í
vesturhluta Frakklands í gær.
Að sögn lögreglu er mannsins
nú leitað, en hann flúði af
vettvangi eftir ódæðið. Fórn-
arlömbin voru þrjár konur á
aldrinum 50-75 ára og 78 ára
gamall karlmaður.
Harðir bar-
dagar í
Dagestan
RÚSSNESKAR hersveitir
háðu harða bardaga við tsjets-
neska skæruliða í Dagestan í
gær, og talið er að tugir
manna hafí týnt lífi. Rússai’
sendu liðsauka á svæðið, og
fregnir bái’ust einnig af
straumi skæruliða yfir landa-
mærin frá Tsjetsníu. Stjórn-
völd i Tsjetsníu fullyrtu í gær
að Rússar hefðu gert árásir á
fimm þorp í austurhluta
Tsjetsníu, með þeim afleiðing-
um að 43 biðu bana, en rúss-
neska varnarmálaráðuneytið
vildi ekki staðfesta þetta í
gær. Rússnesk stjórnvöld
kenna skæruliðum um spreng-
inu sem varð í íbúðablokk í
borginni Buinaksk í Dagestan
á sunnudag, þar sem að
minnsta kosti 50 manns létust
og yfir 50 særðust.
Blair vill
fækka barn-
eignum
táninga
TONY Blair, forsætisráð-
herra Bretlands, sagði í viðtali
við dagblaðið Observer á
sunnudag að þörf væri á „nýj-
um siðferðisviðmiðum", í kjöl-
far fregna um að tvær 12 ára
breskar stúlkur hefðu nýlega
orðið barnshafandi. Talsmað-
ur Blairs neitaði því í gær að
forsætisráðherrann hyggðist
hi'inda í framkvæmd eins kon-
ar siðvæðingarherferð, eins
og reyndist Ihaldsmönnum
skeinuhætt á síðasta kjör-
tímabili. Hann sagði hins veg-
ar að stjórninni bæri skylda
til að reyna að stemma stigu
við fjölgun á bamaeignum
táninga, en tíðni þeirra er
hærri í Bretlandi en nokkurs
staðar í Evrópu.
Kasmírbúar
sátu heima
FJÓRÐUNGI kjósenda á
Indlandi gafst kostur á að
greiða atkvæði sitt í fyrstu
umferð þingkosninga, sem
fram fór á sunnudag. Kosn-
ingaþátttaka var um 55%, sem
er í meðallagi. Helst bar til
tíðinda að 85% kjósenda í Ka-
smír sátu heima til að mót-
mæla yfirráðum Indverja í
héraðinu. Kosningunum lýkur
eftir mánuð.
ERLENT
Lögreglumenn kanna flak bifreiðarinnar sem sprakk í loft upp í Haifa.
Flóð í Kína
Meira
en þús-
und hafa
farist
Reuters
Astandið þó
skárra en í fyrra
ÓTTAST er að meira en 220 hafi
farist af völdum mikilla flóða í
Zhejiang-héraði í Kína um helgina
og hafa flóðin í Kína þá valdið
dauða meira en þúsunds manna í
ár. Astandið er þó talsvert betra en
í fyrra þegar fjögur þúsund manns
fómst í verstu flóðum í Kína í
meira en fjörutíu ár, að sögn Sól-
veigar Ólafsdóttur, sem starfar að
upplýsingamálum fyrir Alþjóða
Rauða krossinn í Kína.
Sólveig sagði í samtali við Morg-
unblaðið að Alþjóða Rauði krossinn
ynni nú að því að byggja upp flóð-
varnir og þjálfa Kínadeild Rauða
krossins í að takast á við hin gífur-
legu flóðavandamál sem koma upp
ár eftir ár. „Og kínversk yfirvöld
og kínverski Rauði krossinn hafa
látið þess getið að ástæða þess að
afleiðingar flóðanna í ár hafa ekki
verið jafnt slæmar og í fyrra sé sú
að þeir hafi verið betur undirbúnir
og betur getað virkjað sitt fólk í að
tryggja að flóðvarnargarðar bresti
ekki,“ sagði Sólveig.
Sólveig er nýkomin frá flóða-
svæðum í héraðinu Hunan og þótt
ástand sé betra nú en í fyrra er
engu að síður talið að tvær milljón-
ir manna hafi verið fluttar frá
heimilum sínum í Hunan, Anhui-
héraði, Jiangxi og Hubiei og 1,8
milljónir manna hafa misst heimili
sín.
„Eitt þorp sem ég kom til var í
raun alveg í kafi. Af 125 þúsund
íbúum þorpsins hafa 75 þúsund
misst heimili sín og 40 þúsund leit-
að skjóls í tjaldbúðum á árbakkan-
um,“ sagði Sólveig. „Þetta fólk hef-
ur glatað öllum eigum sínum og
getur hvergi hallað höfði sínu,“ er
haft eftir Sólveigu í fréttaskeyti ft'á
AFP.
Mun Alþjóða Rauði krossinn
hafa ákveðið að einbeita sér að því
að aðstoða fólk sem hefur orðið
fyrir búsifjum vegna flóða ár eftir
ár, „fólk sem er fast í vítahring fá-
tæktar af því að það hefur ekki efni
á að koma undir sig fótunum að
nýju,“ sagði Sólveig við Morgun-
blaðið.
Bílsprengjur sprungu í ísrael skömmu eftir undirritun Wye-2
Arabískir Israelar
grunaðir um aðild
Jerúsalem, Gazaborg. Reuters. AFP.
LÖGREGLA í Israel hefur grun um
að ísraelskir ai'abar hafi verið í
tveimur bifreiðum, sem hlaðnar
voru sprengiefni og sprungu í norð-
urhluta landsins á sunnudag, eftir
að skrifað hafði verið undir sam-
komulag milli ísraela og Palestínu-
manna. Reynist grunurinn réttur er
þetta í fyrsta sinn sem ísraelskir rík-
isborgarar af arabískum uppruna
eru viðriðnir bílsprengjutilræði, að
því er haft er eftir öryggismálasér-
fræðingum.
Israelska útvarpið greindi frá því
í gær að rannsókn málsins hefði
þegar skilað nokkrum árangri.
Hefði ísraelska lögreglan fært fimm
manns til yfirheyrslu, en engar upp-
lýsingar fengjust um málið frá lög-
reglunni.
Annar bflanna sprakk í bænum
Tiberias við Galelíuvatn á sunnudag,
og létust báðir mennirnir sem voru í
honum. Nokkrum mínútum slðar
sprakk sprengja í bfl í borginni
Haifa, og lést maðui-inn sem var í
honum. Fjórði maðurinn, sem talið
er að hafi tengst sprengjutilræðun-
um, er sagður í lífshættu. Sögðu ör-
yggismálasérfræðingarnir að lög-
regla teldi að tveir mannanna sem
fórust hafi verið frá arabíska þorp-
inu Daburiya í Israel.
Ibúi í þorpinu sagði að foreldrar
mannanna hefðu verið fluttir á brott
í gær til erfðaefnagreiningar til að
staðfesta að líkamsleifarnar væru af
umræddum mönnum. Sagt var að
þeir hafi báðir verið meðlimir í sam-
tökum bókstafstrúaðra mú-
hameðstrúarmanna í Israel.
Áhrif á friðarumleitanir?
Ekki var liðinn einn sólarhringur
frá því Ehud Barak, forsætisráðherra
Israels, og Yasser Arafat, forseti
heimastjómar Palestínumanna, und-
irrituðu breytta útgáfu af Wye-sam-
komulaginu, svonefndan Wye-2 samn-
ing, um landaafsal og öryggisgæslu.
Arafat sagði að hann hefði rætt
við Barak í síma eftir að sprengj-
urnar sprungu og fordæmt það sem
hann kallaði „skemmdarverkastarf-
semi sem svara verður í sömu
mynt“. Enginn hefur lýst sig ábyrg-
an fyrir sprengjutilræðunum, sem
þykja minna á tilræði sem framin
hafa verið af samtökunum Hamas
og Jihad, sarntökum sem berjast
gegn því að Israelar og Palestínu-
menn geri samkomulag sín í milli.
A laugardaginn höfnuðu Hamas
Wye-2 samningnum og sögðu hann
til marks um sigur Israels yfir Pa-
lestínumönnum. Andlegur leiðtogi
samtakanna, Ahmed Yassin sheikh,
var spurður hvort brugðist yrði við
samningnum með hermdarverkum
og sagði hann það komið undir hern-
aðararmi samtakanna.
Fréttaskýrendur segja stóru
spurninguna vera þá, hvort tilræðin
muni hafa áhrif á friðarumleitanirn-
ar. Barak hefur áður lýst því yfir að
hermdarverk gætu teflt þeim í tví-
sýnu. Utanríkisráðherra Israels,
Davíð Levy, sagði að Arafat vissi að
„engin hryðjuverk verða liðin á með-
an friðai'umleitanir standa". Hann
sagði hins vegar að ísraelsk stjórn-
völd vildu kynna sér allar stað-
reyndir málsins áðui- en frekari yfir-
lýsingar yrðu gefnar.
Ekki ákveðið hvenær Austur-
Evrópuríki fá inngöngu í ESB
Saariselka. AFP.
FLEST aðildarríki Evrópusam-
bandsins (ESB) vilja ekki slá því
föstu á leiðtogafundi í Helsinki í
desember hvenær löndunum fimm í
Mið- og Austur-Evrópu, sem auk
Kýpur eiga nú í viðræðum um ESB-
aðild, á að gefast kostur á því að
hljóta inngöngu í sambandið. Þetta
sagði Hubert Vedrine, utanríkisráð-
herra Frakklands, á blaðamann-
fundi að loknum fundi utanríkisráð-
herra ESB-ríkjanna 15 sem fram
fór um helgina í norður-finnska
bænum Saariselka.
Vedrine sagði það ekki myndu
vera skynsamlegt að slá fastri ein-
hverri ákveðinni inngöngudagsetn-
ingu. „Það á að ljúka aðildarviðræð-
unum á þeim tíma sem þær þurfa,“
sagði hann. „Slík ákvörðun [um
fasta dagsetningu] væri vond fyrir
Evrópu og Evr-
ópusambandið.11
J o s c h k a
Fischer, utanrík-
isráðherra Þýzka-
lands, var hins
vegar á öðru máli.
Svo lengi sem
fasta dagsetningu vantaði skorti
umsóknarríkin - Pólland, Tékkland,
Ungveijaland, Slóveníu, Eistland
og Kýpur - raunverulega hvatningu
til að gera þær efnahagslegu um-
bætur sem nauðsynlegar væru fyrir
ESB-aðild.
Fischer sagði ennfremur, að til
greina kæmi að á leiðtogafundinum
í desember yrði Tyrkland viður-
kennt sem ríki sem eigi kost á aðild
að ESB. Ismail Cem, utanríkisráð-
herra Tyrklands, yrði boðið til
formlegs fundar
ESB-utanríkis-
ráðherranna í
Brussel í næstu
viku.
Vedrine sagði
að flest ESB-rík-
in vildu stefna að
því að á leiðtogafundinum í Helsinki
í desember, sem marka mun há-
punkt formennskumisseris Finn-
lands í ráðherraráði ESB, yrði
ákveðið að hefja fullgildar aðildar-
viðræður einnig við hin austur-evr-
ópsku ríkin sem sækjast eftir ESB-
aðild, auk þeirra sem nú þegar hafa
hafið viðræður. Lettland, Litháen,
Slóvakía, Rúmenía og Búlgaría
höfðu áður verið metin skemur á
veg komin í undirbúningi aðildar og
fengu því ekki að hefja aðildarvið-
ræður á sama tíma og fyrmefndu
ríkin.
Ennfremur er talið, að Möltu
verði einnig boðið að hefja aðildar-
viðræður snemma á næsta ári.
Pólsk stjórnvöld hafa ítrekað tek-
ið fram að þau óski þess að landið
fái inngöngu í ESB í ársbyrjun
2003.
Olíusölu- og flugbanni aflétt
Tilkynnt var um það í gær, að
ráðherramir hefðu ennfremur tekið
um það ákvörðun á fundinum á
sunnudag, að Evrópusambandið
aflétti banni við olíuverzlun við og
flugi til Kosovo og Svartfjallalands,
í því skyni að reyna að gera líf al-
mennings bærilegra í þessum
tveimur hémðum sambandsríkisins
Júgóslavíu.
jl-
EVRÓPA*