Morgunblaðið - 20.10.1999, Blaðsíða 42

42 MIÐVIKUDAGUR 20. OKTÓBER 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ

INGIMAR
BR YNJÓLFSSON
+ Ingimar Brynj-
ólfsson fæddist
á Steinstöðum í
Öxnadal 24. desem-
ber 1914. Hann
andaðist ^ á heimili
sínu á Ásláksstöð-
um í Hörgárdal 9.
október síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjónin Laufey
Jóhannesdóttir, f.
4.5. 1892, d. 15.1.
1950, og Brynjólfur
Sveinsson, bóndi og
síðar hreppsíjóri á
Steinstöðum og síðar í Efsta-
landskoti, f. 17.6. 1988, d. 25.7.
1980. Ingimar var fjórði í röð
15 systkina. 1) Stefanía, f. 3.4.
1911. 2) Sveinbjörg, f. 30.10.
1912, d. 1.11. 1976. 3) Árni, f.
21.10. 1913, d. 27.3. 1932. 4)
Ingimar, sem hér er kvaddur.
5) Anna, f. 9.11. 1916. 6) Geir-
þrúður, f. 29.9. 1918. 7) Björn,
f. 9.5. 1920. 8) Gunnar, f. 1.5.
1921, d. 25.5 1984. 9) Þórdís, f.
18.8 1922. 10) Sveinn, f. 28.11.
1923, d. 10.2 1985.
11) Helga, f. 23.4.
1925, d. 14.3. 1926.
12) Helga, f. 1.10.
1926. 13) Kristín, f.
18.10. 1928. 14)
Árni, f. 2.4. 1932.
15) Þorbjörg, f.
19.3. 1935, d. 17.7
1976.
Hinn 20. júlí 1947
kvæntist Ingimar
Elínu Sigríði Axels-
dóttur, f. 28.9.
1921. Börn þeirra
eru: 1) Þórður, f.
3.3. 1949, maki 1973 til 1986
Hildur Guðrún Eyþórsdóttir, f.
12.4. 1948, barn Eyþór, f. 5.8.
1980. 2) stúlkubarn, f. 3.10
1953, d. 3.10. 1953. 3) Björn, f.
19.4. 1957, maki Elín Björns-
dóttir, f. 7.2. 1956, barn Axel
Dagur, f. 6.9.1996. 4) Sveinn, f.
21.1. 1962, maki Oddný S.
Jónsdóttir, f. 1.6.1963.
Utför Ingimars fer fram frá
Akureyrarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Ungur drengur nemur. Sitjandi
á milliverki í fjárhúsi. Faðir hans
kennir honum að þekkja æmar.
Hverja fyrir sig af svip og svip-
brigðum. Drengurinn lærir að
þekkja hverja kind af útliti en
einnig upplagi. Hverjar hann þarf
að varast. Hverjar bíða eftir litlum
höndum sem hafa þörf fyrir að
klappa og klóra. Þannig var fyrsta
lífsreynslan lögð. Fyrsta leiðin
vörðuð. Þarna á milliverkinu lærð-
ist drengnum að einstaklingamir
eru engir eins. Hver hefur sitt út-
lit. Einnig sína einkunn. Hvern
þarf að umgangast á sinn sérstaka
hátt.
Síðar þegar drengurinn óx
nokkuð úr grasi tók hann að fylgja
föður sínum á ferðum hans. Manns
sem þá hafði tekið að sér að annast
ýmis málefni fyrir nágrenni sitt og
byggð. Málefni sem byggðust á
mannlegum samskiptum öðm
fremur. Þá skipti máli að þekkja
umhverfið. Vita á hvem hátt þurfti
að umgangast menn til þess að ná
árangri. Oft hlustaði drengurinn
úr fjarlægðinni á meðan faðirnn
ræddi við menn. Rak hin ýmsu er-
> indi sem honum hafði verið trúað
fyrir. Vann að málstað sem hann
tráði að væri sveit hans og ná-
grenni til góðs. Stundum ræddu
þeir atburði dagsins í bílnum á
leiðinni heim. Stundum þurfti eng-
in orð. Drengurinn þreyttur og
faðirinn störfum hlaðinn. Átti eftir
að sinna búi að loknu verki við að
ganga erinda samfélagsins.
Dagurinn var oft langur, en
dugði þó stundum tæpast til að
sinna öllu því sem kallaði að.
Aldrei var kvartað. Aldrei skorti
mínútur til þess að spjalla ef þess
þurfti með og í löngum kaupstað-
arferðum var gott að setjast niður.
? Hvfla sig um stund og fá sér kaffi-
J sopa. Stutt stund á kaffihúsi varð
hluti af ferðum hans og erinda-
gjörðum. Ef til vill kynntust faðir
og sonur best á þessum stundum.
Eins og báðir næðu að hverfa frá
erli dagsins. Á meðan föðurafans
naut einnig við gátu þrír ættliðir
sest niður og rabbað saman yfir
bolla af kaffi og heitri pönnuköku
með sykri. Stundir sem seint
gleymast. Svo hvarf afinn á braut.
Áð morgni útfarardags hans fyr-
ir rámum 19 árum settust feðgam-
ir niður á gamla kaffihúsinu sínu
fog sonurinn sagði föðurnum frá
nýjum fjölskyldumeðlim er vænt-
anlegur væri í heiminn innan fárra
klukkustunda. Fyrsta barnabarn
hans og það eina um 16 ára skeið.
Fyrst brotnar skarð en síðan
kemur maður í manns stað. Og nú
er faðimn horfinn. Að loknu löngu
og farsælu ævistarfi. Starfi með
fjölskyldu. Starfi að búskap. Óeig-
ingjörnu starfi að margvíslegum
félagsmálum. En reynslan situr
eftir. Það sem hann kenndi. Hvort
sem var ungum dreng í fjárhúsun-
um forðum eða annars staðar síðar
á lífsleiðinni. Hann var óeigingjarn
þegar félags- og framfaramál áttu
í hlut. Þannig skynjuðu nágrannar
og aðrir sem hann starfaði með
hann. En óeigingjamastur var
hann á góð ráð til hinna nánustu.
Þeirra sem honum þótti vænst um.
Þau voru ekki reidd fram af há-
værum tóni en þeim fylgdi ákveðni
og festa þegar hann hafði sann-
færst um hvað væri fyrir bestu. Og
þau munu halda áfram að hljóma. I
minningunni. Ekki með háværð.
Heldur með hóglæti. Eins og hon-
um sjálfum var lagið að reiða hlut-
ina fram.
Þórður Ingimarsson.
Komið er að kveðjustund. Okkar
elskulegi tengdafaðir, Ingimar
Brynjólfsson, hefur kvatt þennan
heim og er hans sárt saknað.
Það má heita mikið lán að hafa
eignast Ingimar fyrir tengdaföður
því þama kynntumst við einstak-
lega ljúfum og þægilegum manni.
Hann var kominn á efri ár þegar
við tengdumst honum en fram á
síðasta dag bar hann aldurinn með
reisn og glampi í augum og kímnar
athugasemdir báru þess vitni að
þarna fór maður sem hafði næmt
auga iyrir umhverfinu.
Við minnumst Ingimars með
virðingu og þökk fyrir að hafa átt
samleið með honum þótt sá tími
hafi því miður orðið allt of stuttur.
Það er erfitt fyrir Sigríði,
tengdamóður okkar, syni þeirra og
sonarsyni að sjá á bak ástríkum
eiginmanni, föður og afa en við vit-
um líka að þegar frá líður mun
söknuðurinn breytast í bjarta
minningu um góðan mann.
Elín og Oddný.
Ég var ekki gamall þegar ég
kom í fyrstu heimsóknina til afa og
ömmu á Ásláksstöðum. Ekki nema
þriggja vikna þegar mamma og
pabbi höfðu fundið upp á því að ég
yrði skírður í sveitinni, eins og
Ásláksstaðir voru gjarnan kallaðir.
Þótt ég muni ekki eftir þeim degi í
ágústlok þá man ég margar ferðir
norður í sveitina og líka öll sumrin
og stundum jólin og páskana sem
ég var hjá afa og ömmu. Það var
alltaf dálítið sérstakt að koma í
sveitina. Eins og að fara á milli
landa. Allt var með öðrum hætti
þar en í Reykjavík. Tíminn leið
einhvern veginn öðruvísi og alltaf
var gott að láta sér líða vel. Afi var
líka dálítið sérstakur. Mér fannst
alltaf eins og hann og sveitin væru
eitt þótt hann væri oft á ferð og
flugi.
Ég held líka að afi hafi verið
hluti af þessari ró sem einkenndi
sveitina og heimilið á Ásláksstöð-
um. Hann hafði ekki alltaf mörg
orð um hlutina þegar hann var
heima en þegar hann hafði ákveðið
eitthvað þá átti það að vera þannig
og engan veginn öðruvísi. Ég man
líka að hann hafði alltaf trá á mér
og fannst að ég gæti gert jafnvel
dálítið meira en mér fannst sjálf-
um. Dæmi um það var þegar ég
var kominn á tólfta ár og átti að
hjálpa til við heyskapinn. Þá sagði
hann mér að ég væri orðinn nógu
stór til þess að keyra traktor. Og
hann lagði af stað niður á tún með
mér við takmarkaða hrifningu
ömmu og frænda minna, sem ekki
höfðu jafn sterka trú á því hversu
fullorðinn ég átti að vera. Engu að
síður sýndi hann mér hvað ég átti
að gera, varaði mig við skurðunum
sem lágu vítt og breitt í gegnum
túnin, og fyrir hádegi var ég orð-
inn fullgildur ökumaður. Búinn að
fá munnlegt ökumannsvottorð frá
afa og eftir það var aldrei talað um
að barnið ætti ekki að gera þessa
hluti. Þannig fór afi sínu fram.
Alltaf með hægð en tókst oft að
gera vel það sem hann ætlaði sér.
Þótt sveitin væri ákveðin um-
gjörð um líf afa og ömmu þá tók
hann þátt í margvíslegum störfum
utan heimilis. Ég man að oft hvarf
hann á braut í bílnum sínum á
morgnana. Þá var hann að fara á
fundi eða að sinna málefnum sveit-
arinnar með einhverjum hætti.
Þegar ég stækkaði fór ég stundum
með honum þegar hann var að
sinna margvíslegum útréttingum
og erindum og ég undraðist oft
hvað þann þekkti marga og margir
komu til þess að tala við hann.
Og alltaf gaf hann sér tíma fyrir
fólk og ferðirnar urðu stundum
lengri og hann var ekki alltaf að
flýta sér þótt ýmislegt biði hans
heima fyrir. Hann hafði alltaf tíma
til að sinna því á eftir þótt komið
væri kvöld. Vinnudagurinn var því
oft langur og ekkert líkur því sem
þekkist á venjulegum kaupstaðar-
heimilum.
Þótt afi væri kominn um sjötugt
þegar ég man eftir honum var eins
og mér fyndist hann aldrei verða
gamall. Hann hafði alltaf eitthvað
að gera og eftir að kúabúskapnum
á Ásláksstöðum lauk einbeitti
hann sér því meira að þeim félags-
málum sem hann hafði tekið að
sér. Ég held að þau hafi átt huga
hans og gott til þess að hugsa hvað
hann gat starfað lengi. Hann kunni
ekki að hafa ekkert íyrir stafni og
síðast þegar ég kom í sveitina á
liðnu sumri sá ég að það lágu
nokkrar bækur á skrifborðinu
hans. Nú hafði hann orðið tíma til
þess að lesa.
Fyrir mér voru afi og amma
nánast eitt. Samhent og lögðu sig
fram hvort á sinn hátt. Þannig
studdu þau hvort annað. Svona al-
vöru afi og amma sem meira að
segja áttu heima í sveit. Það eru
ekki margir unglingar í dag sem
hafa átt þess kost að eiga sér al-
vöru sveit. Fyrir það vil ég þakka.
Ég sendi bestu kveðjur til ömmu í
sveitinni.
Eyþór Þórðarson, Costa Rica.
Ingimar á Ásláksstöðum er dá-
inn. Þegar mér var flutt þessi
fregn í miðri önn dagsins setti mig
hljóðan og minningarnar sóttu að.
Minningarnar um þann góða
dreng, sem nú var allur, minning-
arnar um langt samstarf og sam-
skipti sem ekki bar skugga á, oftar
en ekki vegna víðsýni Ingimars og
ríkra hæfileika til mannlegra sam-
skipta.
Énginn þarf að undrast brottför
aldurhnigins manns frá þessari
jarðvist. En samt er oftast eins og
menn séu því óviðbúnir er kallið
kemur og Ingimar var svo samgró-
inn flestum lífsþáttum sveitarinnar
sinnar að það tekur tíma að skynja
að einn traustasti hornsteinninn er
horfinn á braut. Eftir langan, eril-
saman og árangursríkan vinnudag
er gott að halla sér til hvfldar um
leið og litið er yfir liðinn dag og
dagsverkið metið. Ingimar átti að
baki langt og farsælt ævistarf og
gat stoltur litið yfir farinn veg.
Þannig er ljúft að kveðja.
Árið 1927 fluttist Ingimar að
Hvammi í Arnarneshreppi til hjón-
anna Axels Bjömssonar og Mar-
grétar Guttormsdóttur frá Osi.
Með þeim flutti hann svo þrem ár-
um síðar í Ásláksstaði í sömu sveit
og þar átti hann heima alla tíð síð-
an. Árið 1947 gekk hann að eiga
Elínu Sigríði Axelsdóttur, dóttur
þeirra hjóna Axels og Margrétar á
Ásláksstöðum. Tóku þau síðan við
búi á Ásláksstöðum árið 1949 og
bjuggu þar blönduðu búi til ársins
1989 er þau lögðu af kúabúskap.
Sauðfjárbúskap lögðu þau að
mestu niður 1995 en nytjuðu jörð-
ina áfram til heyskapar. Einnig
stefndi hugur þeirra tíl skógrækt-
ar og höfðu þau frátekið land til
þeirra nota. Skógarlundur við
Ásláksstaði ber þessu áhugamáli
vitni. Búskapur þeirra var farsæll
og jörðina byggðu þau vel upp
bæði að góðum húsakosti og rækt-
un. Axel Björnsson andaðist árið
1952 en Margrét bjó á Ásláksstöð-
um hjá dóttur sinni og tengdasyni
til æviloka en hún andaðist 1983.
Þrjá syni eignuðust Ingimar og
Sigríður, auk dóttur sem þau
misstu, Þórð, Björn og Svein, sem
urðu þeim til hjálpar við bústörfin
er aldur leyfði og allt til þessa
dags.
A áranum 1937 til 1939 stundaði
Ingimar nám við Laugaskóla.
Hann minntist skólaáranna með
ánægju og vel mun honum hafa
nýst námið í þeim störfum sem
hann síðar tók að sér.
Ingimar var félagslyndur maður
og áhugasamur um allt það er til
framfara horfði. Hann var því
snemma valinn til margvíslegra
tránaðarstarfa fyrir sveit sína og
byggð. Þau störf leysti hann ætíð
farsællega af hendi og ávann sér
þar sem annars staðar virðingu,
traust og vináttu samferðamanna
sinna.
Ingimar var lengi virkur félagi í
Ungmennafélagi Möðruvallasókn-
ar og formaður þess 1942 til 1946.
Hann var einn af stofnendum
Verkamannafélags Arnarnes-
hrepps og sat í stjórn þess á árun-
um 1937 til 1947. Deildarstjóri
Arnarnesdeildar KEA var hann
frá 1951 til 1973. Hann átti einnig
sæti í sýslunefnd Eyjafjarðarsýslu
og stjórn Minjasafnsins á Akur-
eyri um árabil. I stjórn Fiskeldis
Eyjafjarðar sat hann frá stofnun
þess árið 1987 og fram á sl. vor og
bar hann hag þess og velferð mjög
fyrir brjósti.
Ingimar sat í sóknarnefnd
Möðruvallasóknar frá 1956 til 1979
og meðhjálpari við Möðru-
vallaklausturskirkju var hann í 29
ár. Því starfi gegndi hann á þann
virðulega og fumlausa hátt að
manni fannst hann jafn ómissandi
við kirkjulegar athafnir og prest-
urinn sjálfur.
Tvennt var þó það sem tíma-
frekast var og ónæðissamast.
Hann var bæði sparisjóðsstjóri
Sparisjóðs Arnameshrepps og
oddviti Arnarneshrepps um langt
árabil. Báðar þessar stofnanir tók
hann inn á heimili þeirra hjóna og
má næni geta hve mætt hefur á
heimilishaldinu og gestagangur
verið mikill að hafa innan veggja
heimilisins bæði bankastofnun og
afgreiðslu sveitarsjóðs. I þessum
störfum naut hann aðstoðar Sig-
ríðar konu sinnar, sem ætíð stóð
sem klettur við hlið manns síns,
var hans hægri hönd og gerði hon-
um fært að sinna þeim störfum
sem á hann hlóðust.
Sparisjóðsstjóri var Ingimar frá
árinu 1955 til ársins 1987 er spari-
sjóðir Arnarneshrepps og Akur-
eyrar voru sameinaðir. Honum var
mjög annt um hag sparisjóðsins
sem óx og dafnaði undir stjórn
hans.
I hreppsnefnd Arnarneshrepps
var Ingimar kosinn árið 1948 og
sat í henni til 1994 er hann gaf
ekki lengur kost á sér til endur-
kjörs. Oddviti varð hann 1966 og
gegndi því starfi upp frá því þann
tíma er hann sat í sveitarstjórn,
eða í 28 ár. í oddvitastarfinu nutu
sín vel mannkostir Ingimars.
Hann var framsýnn og stórhuga
en þó gætinn. Hvert mál, hvort
sem það var stórt eða smátt,
íhugaði hann vandlega og braut
til mergjar svo sem unnt var. En
þegar ákvörðun hafði verið tekin
var stefnt hiklaust að settu
marki.
Ingimar átti létt með að blanda
geði við fólk og koma í veg fyrir
eða setja niður deilur ef upp
komu. Samningamaður var hann
góður og færði fram sín rök af
þeirri prúðmennsku og kurteisi
sem ætíð einkenndi framkomu
hans. Hann var einnig reiðubúinn
að hlusta á skoðanir annarra og
taka tillit til þeirra og virða það
sem vel var gert. En fastur var
hann fyrir ef honum fannst hallað
á sitt sveitarfélag og varð þá
trauðla þokað.
Oll þau ár sem Ingimar var odd-
viti voru hreppsnefndarfundir
haldnir á heimili hans á Ásláks-
stöðum svo þeir fundir hafa verið
orðnir æði margir og stundum
langir. Nefndarmönnum var boðið
til stofu þar sem hver og einn átti
sitt sæti. Síðan voru fyrirliggjandi
mál rædd og reynt að komast að
niðurstöðu sem oftast tókst far-
sællega þótt vitaskuld væru skoð-
anir skiptar um sumt. Er leið á
kvöldið opnuðust stofudyrnar og
húsfreyja tilkynnti að kaffi væri á
borð borið. Var þá sest að veislu-
borði þar sem einnig hver og einn
átti sinn vissa stað. Var nú tekið
upp léttara hjal og ýmis gamanmál
en einnig voru rædd landsmál sem
efst voru á baugi hverju sinni. Síð-
an var gengið til fundar á ný og
málum lokið. Ingimar lagði jafnan
mikla áherslu á að hreppsnefndin
næði samstöðu um sem flest mál,
þá væri allt auðveldara viðfangs.
Oftast tókst það og mér er ekki
grunlaust um að hin vinalega um-
gjörð fundanna inni á heimili
þeirra hjóna hafi átt ríkan þátt í
því. Endurminningin um þessar
stundir er dýrmæt og hygg ég að
flestir eða allir samnefndamenn
Ingimars sem þeirra nutu séu
sama sinnis.
Mörg mál og misjöfn bar að
garði hjá Ingimar í oddvitatíð
hans. En ég trúi að mest hafi reynt
á þolgæði hans og þrautseigju þeg-
ar Arnarneshreppur var að kaupa
eignirnar á Hjalteyri og síðan í
kjölfarið tilraunir við að koma af
stað atvinnurekstri á staðnum.
Hvort tveggja tókst og Ingimar
fylgdist síðan gi'annt með hvernig
til tækist með framhaldið. Er við
áttum síðast tal saman aðeins
tveim dögum fyrir andlát hans
gladdist hann innilega þegar hægt
var að fiytja honum góðar fréttir
af starfseminni.
Ingimar var tilnefndur heiðurs-
borgari Arnaraeshrepps á 80 ára
afmæli sínu vegna starfa sinna í
þágu sveitarfélagsins.
Hreppsnefnd Arnarneshrepps
flytur honum hugheilar þakkir fyr-
ir langt og gæfuríkt starf í þágu
hreppsins og það hversu vel hann
bjó í hendur eftirmanna sinna.
Hún sendir einnig eiginkonu hans
og sonum og ástvinum öllum inni-
legar samúðarkveðjur.
Sjálfur kveð ég með söknuði
hollráðan vin sem ætíð mátti
treysta.
Éarðu vel vinur. Megi friður
Guðs fylgja þér á nýjum leiðum og
milda söknuð ástvina þinna.
Blessuð sé minning Ingimars á
Ásláksstöðum.
Jóhannes Hermannsson.