Morgunblaðið - 19.11.1999, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 19. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Omar Smári Armannsson aðstoðaryfírlögregluþjónn segir dreifíngaraðila
fíkniefna reyna skjótvirkari og handahófskenndari leiðir
Framboð fer minnkandi
LÖGREGLAN í Reykjavík telur
að framboð á fíkniefnum haí!
minnkað á markaðnum að undan-
förnu þótt árangur hennar í stóru
fíkniefnmálunum hafi ekki ráðið
þar úrslitum. Sýna nýleg dæmi að
fíkniefnaaðilar reyna skjótvirkari
og handahófskenndari leiðir, sem
auka líkur á mistökum þeirra.
Áhrif aðgerða lögreglunnar á al-
menning virðast engu að síður vera
góð og segir Ómar Smári Ár-
mannsson aðstoðaryfirlögreglu-
þjónn að flestir kunni vel að meta
þá vinnu af eðlilegum ástæðum og
séu því reiðubúnir til að gefa upp-
lýsingar, sem ekki lágu fyrir áður
Að sögn Ómars Smára er ljóst
að eftirspurnin eftir eiturlyfjum
muni halda áfram svo lengi sem
einhver hefur áhuga á að kaupa
þau og telur hann því að afstaða al-
mennings skipti miklu máli í bar-
áttunni gegn þeim.
Lögreglan hefur á síðari árum
Opinn
fyrirlest-
ur á sviði
hafréttar
í DAG, föstudaginn 19. nóv-
ember, kl. 12:15, verður hald-
inn fyrirlestur á sviði hafrétt-
ar á vegum lagadeildar Há-
skóla íslands og Hafréttar-
stofnunar íslands í hátíða-
salnum í Aðalbyggingu Há-
skólans. Framsögumaður
verður prófessor John Norton
Moore, forstöðumaður Haf-
réttarstofnunar, Center for
Ocean Law and Policy, við
Virginíuháskóla í Bandaríkj-
unum, og fjallar hann um nýj-
ar stefnur og strauma í haf-
rétti.
Að sögn Gunnars G.
Schram prófessors er um-
rædd stofnun mjög þekkt á
sviði hafréttarmála í Banda-
ríkjunum og ein sú virtasta.
„Hún fylgist með því sem er
að gerast í þessum málum
um allan heim og er meðal
annars með ráðgjöf fyrir
Bandaríkjastjórn, bandaríska
þingið og fleiri," segir Gunn-
ar.
Hafréttarstofnun Islands
var stofnuð í mars sem leið að
tilhlutan lagadeildar Háskóla
íslands en auk HÍ stóðu utan-
ríkisráðuneytið og sjávarút-
vegsráðuneytið að stofnun-
inni.
Gunnar er fulltrúi Háskól-
ans í stjórn, Sverrir Haukur
Gunnlaugsson ráðuneytis-
stjóri er frá utanríkisráðu-
neytinu og Þorsteinn Geirsson
ráðuneytis stjórifrá sjávarút-
vegsráðuneytinu.
Virtur fræðimaður
á þessu sviði
,Okkur fannst mjög fróðlegt
að fá bandarískan gest til að
segja okkur frá því hvernig
svona stofnanir starfa í
Bandaríkjunum og fengum
Moore, sem er mjög kunnur
og virtur fræðimaður á þessu
sviði,“ sagði Gunnar. Að sögn
Moores ætlar hann m.a. að
fjalla um aðdragandann að
samþykkt hafréttarsáttmála
Sameinuðu þjóðanna 1982 og
mikilvægi sáttmálans auk fisk-
veiðistjómunar.
reitt sig í minni mæli á
upplýsingar úr fikni-
efnaheiminum sjálfum,
enda geta þær verið
villandi af ýmsum
ástæðum, auk þess
sem með því að byggja
um of á þeim er hætta
á að fíkniefnaaðilarnir
geti haft áhrif á og
jafnvel stýrt starfi lög-
gæslunnar. Segir Óm-
ar Smári að þeir aðilai'
sem handteknir og
vistaðir hafi verið séu
fæstir þekktir að fíkni-
efnaviðskiptum en það
telur hann að segi
nokkuð um fíkniefna-
heiminn.
Markaðurinn kortlagður og mál-
in vel undirbúin
„Helstu ástæðurnar fyrir góðum
árangri í fíkniefnamálum að undan-
förnu má m.a. skýra í
ljósi þess að lögreglan
hefur beitt öðrum að-
ferðum en áður með
mjög markvissum
hætti og málum hefur
verið fylgt eftir til
lengri tíma, sem kraf-
ist hefur mikillar yfir-
legu,“ segir Ómar
Smári. Segir hann að
lögreglan hafi reynt að
kortleggja markaðinn,
og einstök mál hafi
verið vel undirbúin áð-
ur en látið var til skar-
ar skríða.
„Við þá vinnu höfum
við ekki bundið okkur
við landamæri, heldur hafið sam-
starf við aðra aðila, s.s. tollgæslu
eða erlend lögregluyfirvöld ef þess
hefur þurft. Við höfum reynt að
leita upprunans með það að mark-
miði að loka innflutningsleiðum
fíkniefna hingað til lands.“
Ómar Smári segir að rannsókn
hvers einstaks fíkniefnamáls sé
undirbúin vandlega og unnin stig
af stigi þegar að framkvæmd henn-
ar kemur. Er það er m.a. hægt þar
sem lögreglan starfar í nokkuð
breyttu lagaumhverfi og að auki
liggja fyrir skýrari línur en áður
varðandi heimildir og aðferðir
hennar til athafna.
„Lögreglan hefur yfir að ráða
mjög áhugasömum og iðnum
mannskap og starfsmenn annarra
deilda lögreglunnar koma einnig að
þessum málum og styðja starfsemi
fíkniefnadeildar á álagstímum. St-
arfsmenn lögreglunnar hafa lagt
mikla vinnu á sig og hafa átt nána
samvinnu við lögfræðinga embætt-
isins, en hiti og þungi kröfugerða
hefur mjög hvílt á þeirra herðum
og þá hefur lögreglunni verið sköp-
uð góð aðstaða og möguleikar til
góðs árangurs," segir Ómar Smári.
Ómar Smári
Ármannsson
Morgunblaðið/Nordfoto/Gitte Sofia Hansen
Margrét Þórhildur Danadrottning heilsar Stefáni Karlssyni við athöfnina í Hafnarháskóla.
Kjörinn heiðursdoktor
við Hafnarháskóla
Morgunblaðid. Kaupmannahöfn.
STEFÁN Karlsson, fyrrum for-
stöðumaður Árnastofnunar, var í
gær gerður að heiðursdoktor við
Hafnarháskóla. Kjörinu var lýst
á háskólahátíð að viðstöddum
Margréti Þórhildi Danadrottingu
og Henrik prins, eiginmanni
hennar. Um kvöldið var hátíðar-
sýning á Töfraflautunni í Kon-
ungiega leikhúsinu. í dag stend-
ur Árnastofnun í Kaupmanna-
höfn fyrir fyrirlestraröð til heið-
urs Stefáni, þar sem íslenskir og
erlendir fræðimenn fjalla um
handritafræðileg efni og önnur
þau efni, sem Stefán hefur komið
að í rannsóknum sínum.
Háskólahátíðir Hafnarháskóla
eru virðulegar samkomur, þar
sem venja er að drottningin og
prinsinn mæti. Hátfðin f gær var
engin undantekning. Jonna Lou-
is-Jensen, prófessor í textafræði,
Iýsti kjöri Stefáns. Að því loknu
afhenti hún honum heiðursskjal
til staðfestingar nafnbótinni með
orðunum: „Stefán, vær sá god,“
„gjörðu svo vel.“
Orðin vöktu kátinu margra
gestanna, því það var með sömu
orðum sem Helge Larsen
kennslumálaráðherra afhenti
Gylfa Þ. Gíslasyni menntamála-
ráðherra tvö fyrstu handritin,
Konungsbók Eddukvæða og Flat-
eyjarbók 1971. Alls voru átta
fræðimenn sæmdir heiðursdokt-
orsnafnbót í gær.
Auk þess að hafa á yngri árum
starfað við Árnastofnun í Kaup-
mannahöfn hefur Stefán verið
þar tíður gestur. Peter Spring-
borg, forstöðumaður stofnunar-
innar, hefur skipulagt fyrir-
lestraröðina f dag. Hann sagði í
samtali við Morgunblaðið að
Stefán væri án efa sá fræðimað-
ur, sem þekkti best til fslenskra
handrita, sögu þeirra og tilurðar.
Með rannsóknum sfnum hefði
Stefán varpað ljósi á íslenska
málsögu og byggi yfir einstakri
þekkingu á því sviði.
Handritaútgáfa og fræðaferill
Stefán hefur stundað handrita-
útgáfu, bæði á textum og forn-
bréfum og eftir hann liggja fjölda-
margar greinar um sérsvið hans.
Hann hefur einnig kennt texta-
fræði og málsögu. Um þessar
mundir er Stefán að vinna að út-
gáfu á sögum um Guðmund góða.
Fyrsta bindið er komið út, en alls
verður útgáfan fjögur bindi.
Stefán er fæddur 1928 og lauk
magisterprófi frá Hafnarháskóla
1961. Bæði á námsárum og að
loknu prófi var hann við Arna-
safn, sem þá var, en fluttist til ís-
lands 1970 og hóf störf við Hand-
ritastofnun, sem siðan varð að
Stofnun Árna Magnússonar. Á
árunum 1994-1998 var Stefán
forstöðumaður stofnunarinnar.
Á fyrirlestrunum í dag munu
þau Peter Foot, Már Jónsson,
Jonna Louis-Jensen, Bergljót S.
Kristjánsdóttir, Odd Einar
Haugen, Margrét Eggertsdóttir,
Anne Mette Hansen, Kolbrún
Haraldsdóttir, Ögmundur Helga-
son og Sigurgeir Steingrímsson
flytja stutta fyrirlestra. Þar verð-
ur meðal annars fjallað um Jón
Helgason og handritaútgáfuhefð-
ina í Höfn og Jón sem skáld og
ritgerðahöfund. Stefán var á sín-
um tíma nemandi Jóns og síðan
samstarfsmaður til margra ára.
Einnig verður fjallað um ein-
staka handritaútgáfur og fræða-
feril Stefáns.
Stóra fíkniefnamálið
Einn settur
í gæsluvarð-
hald
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
úrskurðaði kai-lmann í gærkvöld
í viku gæsluvarðhald, sem hand-
tekinn var í lyrradag í tengslum
við rannsókn stóra ííkniefna-
málsins. Lögreglan í Reykjavík
handtók þrjá menn og yfirheyrði
þá en einungis var farið fram á
gæsluvarðhald yfir einum þeirra.
Rannsókn málsins heldur
áfram hjá lögreglunni í Reykja-
vík og efnahagsbrotadeild ríkis-
lögreglustjóra en að sögn lög-
reglu er ekki útilokað að fleiri
kunni að verða handteknir vegna
málsins á næstunni. Nú sitja 11
manns í gæsluvarðhaldi vegna
málsins.
Rannsókn stóra hassmálsins
stendur einnig yfir af íullum
krafti og hefur spænska lögregl-
an handtekið nokkra aðila þar í
landi í framhaldi handtöku eldri
manns þar ytra á þriðjudag.
Þrír íslendingar á aldrinum
37-40 ára sitja í gæsluvarðhaldi
vegna þess máls.
Vill ræða
hæstaréttar-
dóm í út-
varpi
EINN aðstandenda stúlku, sem
kærði föður sinn vegna kynferðis-
legrar misnotkunar, hefur óskað eft-
ir því við útvarpsstjóra að fá úthlut-
að hálfri annarri klukkustund í út-
varpi til að fjalla um dóm Hæstarétt-
ar í máli stúlkunnar en þar var faðir
stúlkunnar sýknaður af ákærunni.
I bréfi sínu til útvarpsstjóra bend-
ir aðstandandinn á að lögmaður hins
sýknaða hafi óskað eftir því að tjá sig
um málið í útvarpi fyrir hönd um-
bjóðanda síns. Kom sú ósk hans til í
framhaldi af umfjöllun pistlahöfund-
ar útvarps um dóm Hæstaréttar.
í lokin segir í bréfinu til útvarps-
stjóra: „Ef það er lýðræðislegt og
hlutlaust að hæstaréttarlögmaður
haldi þannig áfram að reka málið í
ríkisfjölmiðlum, hlýtur það að vera
réttmæt krafa almennings að fá út-
hlutað jafnlöngum tíma til að tjá sig
um málið í viðkomandi ríkisfjöl-
miðli.“
---------------
Kjúklingabændur
Fagna
skýrslu um
sýkingar
MORGUNBLAÐINU hefur borist
tilkynning frá Félagi kjúklinga-
bænda þar sem segir meðal annars:
„Stjórnarfundur í Félagi
kjúklingabænda haldinn 18. nóvem-
ber fagnar skýrslu um campylobact-
er-sýkingar sem umhverfisráðherra
kynnti sl. þriðjudag. Glögglega kem-
ur fram í skýrslunni að camp-
hylobacter-mengun greinist víða úti
í náttúrunni, í vatnsbólum og í melt-
ingarfærum húsdýra, villtum fuglum
og meindýrum s.s. músum. Camp-
hylobacter er útbreidd umhverfis-
baktería sem hefur náð að komast
inn í uppeldishús kjúklinga og það
er nú kappsmál hjá kjúklingabænd-
um að koma í veg fyrir þessa meng-
un.
Niðurstöður skýrslu umhverfisráð-
herra eru byggðar á sýnum sem tekin
voru frá ágústbyrjun og fram í fyrstu
viku í október. Frá þeim tíma hefur
mikill árangur þegar náðst hjá
kjúklingaframleiðendum og camfy
hylobacter-mengun stórminnkað á
búunum.“