Morgunblaðið - 19.11.1999, Qupperneq 84

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF 5691181, PÓSTHÓLF3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 5691122, NETFANG: R1TSTJ@MBLJS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆJTl 1
FOSTUDAGUR 19. NOVEMBER 1999
VERÐ I LAUSASÖLU 150 KR. MEÐ VSK.
Hæstiréttur dæmir verktaka bætur vegna missis hagnaðar
Krafa um íslenska
smíði andstæð
EES-samningi
HÆSTIRÉTTUR dæmdi í gær und-
irverktaka bætur vegna missis hagn-
aðar, þar sem ákvörðun um að hafna
tilboði hans í gerð þaks á Borgar-
holtsskóla hefði gengið í berhögg við
ákvæði EES-samningsins og því ver-
ið ólögmæt. Við úrlausn málsins leit-
aði Hæstiréttur álits EFTA-dóm-
stólsins. Héraðsdómur hafði komist
að þeirri niðurstöðu að ekki hefði
verið brotið gegn undirverktakan-
um.
Verktakafyrirtækið Byrgi ehf.,
sem átti lægsta tilboð í byggingu
Borgarholtsskóla, notaði tilboð und-
irverktakans Fagtúns ehf. í þakein-
ingar og uppsetningu þeirra, en þær
voru norskar. Byggingarnefnd skól;
ans gekk til samninga við Byrgi. í
samningi var kveðið á um, að þakein-
ingar skyldu smíðaðar hérlendis og
varð Fagtún þar með af samningn-
um. Byggingarnefndin vísaði m.a. til
þess, að væru einingarnar smíðaðar
hérlendis væri hægt að tryggja að
verkið yrði unnið í samræmi við ís-
lensk lög og rcglur, en sækja þyrfti
um undanþágu frá byggingareglu-
gerð til að nota norsku einingarnar.
Leitað til EFTA-dómstdlsins
Fagtún höfðaði mál gegn Byrgi og
fékk bætur vegna kostnaðar af til-
boðsgerð sinni, en héraðsdómur
féllst ekki á að Fagtún ætti rétt á
efndabótum, enda hefði ekki komist á
bindandi samningur milli fyrirtækj-
anna. Fagtún krafði þá íslenska ríkið,
Reykjavíkurborg og Mosfellsbæ um
bætur vegna tapaðs arðs og vísaði til
þess að áskilnaður byggingarnefnd-
arinnar um að þakeiningamar skyldu
smíðaðar hér á landi gengi gegn 4. og
11. grein EES-samningsins.
Hæstiréttur ákvað að leita ráðgef-
andi álits EES-dómstólsins. I dómi
Hæstaréttar kemur fram, að álit
EFTA-dómstólsins sé ekki bindandi
að íslenskum rétti, en heimildir ís-
lenskra dómstóla til að leita slíks
álits séu til þess veittar, að stuðla að
samkvæmni og einsleitni í skýring-
um á ákvæðum EES-samningsins og
þar með á samræmdri framkvæmd
samningsins á öllu hinu Evrópska
efnahagssvæði, en það sé eitt af
markmiðum samningsins. Hafl Is-
lendingar skuldbundið sig til að gera
allar viðeigandi ráðstafanir til að
stuðla að þessum markmiðum.
EFTA-dómstóllinn komst að þeirri
niðurstöðu að ákvæði, eins og það sem
verksamningurinn hefði að geyma,
væri andstætt EES-samningnum.
Hæstiréttur sagði, að þar sem ekk-
ert væri fram komið, sem leitt gæti
til þess, að vikið yrði frá álitinu, var
talið sýnt að ákvæði verksamningsins
bryti í bága við 11. gr. EES-samn-
ingsins og væri því ólögmætt. Það
hefði eingöngu verið vegna afstöðu
byggingamefndarinnar að Fagtún
varð af samningnum. Hæstiréttur
mat þá ákvörðun nefndinni til sakar
og dæmdi að íslenska ríkið, Reykja-
víkurborg og Mosfellsbær bæru
skaðabótaábyrgð á því tjóni, sem
rakið yrði til ákvörðunarinnar. Voru
þessir aðilar dæmdir til að greiða
Fagtúni ehf. 1.850.000 krónur með
vöxtum frá apríl 1995, auk 1,4 millj.
kr. alls í málskostnað í héraði, fyrir
Hæstarétti og við að leita álits
EFTA-dómstólsins.
Frumvörp
til styrktar
Fjármála-
eftirliti
FINNUR Ingólfsson, iðnaðar- og
viðskiptaráðherra, mælti fyrir fjór-
um lagafrumvörpum á Alþingi í gær.
I fnimvarpi til laga um breytingu á
lagaákvæðum um fjármálaeftirlit er
fyrst og fremst leitast við að tryggja
betur en áður aðgang að gögnum og
upplýsingum og auka möguleika
Fjármálaeftirlitsins til að sinna eftir-
litshlutverki sínu. Meðal annars er
lagt til að styrktar verði heimildir
Fjármálaeftirlitsins til að kalla eftir
upplýsingum frá aðilum sem standa
að eða eru tengdir eftirlitsskyldum
aðila, þegar upplýsingarnar skipta
máli í eftirliti með hinum eftirlits-
skylda aðila.
„Hér er einkum átt við aðgang að
upplýsingum frá þeim sem fara með
eignarhlut í viðkomandi fyrirtæki og
upplýsingum um dótturfyrirtæki og
hlutdeildarfyrirtæki eftirlitsskyldra
aðila,“ útskýrði ráðherra.
Auk þess er lagt til að styrkt verði
úrræði Fjármálaeftirlitsins til að
knýja á um skil á upplýsingum og
úrbætur á grundvelli krafna og til-
mæla sem sett hafa verið fram. En í
því sambandi segir í frumvarpinu að
styrkja verði heimildir Fjármálaeft-
irlitsins til að beita dagsektum. Þá er
lagt til að Fjármálaeftirlitinu verði
heimilað að leggja stjórnvaldssektir
á eftirlitsskylda aðila sem vanrækja
að virða ákvarðanir Fjármálaeftir-
litsins og ennfremur lagt til að Fjár-
málaeftirlitið hafi skýrari heimildir
til eftirlits með fjármálastarfsemi á
vegum viðskiptabanka og sparisjóða
sem stunduð er utan viðkomandi fyr-
irtækis.
Iðnaðar- og viðskiptaráðherra
mælti einnig fyrir frumvarpi til laga
um greiðslu kostnaðar við opinbert
eftirlit með fjármálastarfsemi sem
miðar að því að tryggja Fjármálaeft-
irlitinu öruggan rekstrargrundvöll og
auka skilvirkni starfsemi.
Þá mælti hann fyrir frumvarpi til
laga um breytingu á lögum um Seðla-
banka íslands sem miðar að því að
rýmka skilgreiningu á lausafé lána-
stofnana í þeim tilgangi að auðvelda
setningu nýrra reglna sem eru hlið-
stæðar þeim sem gilda í nágranna-
löndunum. Að síðustu mælti ráðherr-
ann fyrir frumvarpi til laga um breyt>
ingar á lögum um gjaldeyrismál.
Betri rekstrarafkoma Flugleiða fyrstu níu mánuðina í ár
Hagnaður eftir skatta
1.074 milljónir króna
HAGNAÐUR varð af reglulegri
starfsemi Flugleiða og dótturfélaga
fyrstu níu mánuði ársins að upphæð
1.074 milljónir króna eftir skatta en
á sama tímabili í fyrra varð hann 349
milljónir. Heildarhagnaður sam-
stæðunnar eftir að tekið er tillit til
söluhagnaðar eigna og reiknaðra
skatta var 2.057 milljónir en var 339
milljónir á sama tíma í fyrra.
Sigurður Helgason, forstjóri Flug-
leiða, segir að talsverður árangur
hafi náðst í því markmiði félagsins að
auka hlut farþega á viðskiptafarrými
sem komið hafi í veg fyrir áföll vegna
offramboðs farþega á Norður-Atl-
antshafsmarkaðnum. Hann segir
aukna tíðni í flugi til íslands yfir vet-
urinn einnig hafa í för með sér fjölg-
un ferðamanna utan háannatímans
sem skipti félagið og alla ferðaþjón-
ustu verulegu máli.
Rekstrartekjur móðurfélagsins
hækkuðu um 5,2% frá fyrra ári en
gjöld hækkuðu um 3,3%. Mestur
vöxtur varð á þessum tíma í frakt-
tekjum og nettófjármagnsgjöld
lækkuðu um 400 milljónir milli ára.
Hagnaður af sölu eigna er 983 millj-
ónir króna að teknu tilliti til skatta
en hann kemur einkum til vegna sölu
tveggja hótelbygginga og sölu á
Boeing 737-400 þotu. Þá batnaði af-
koma Flugfélags íslands og Ferða-
skrifstofu Islands verulega en hlut-
deild í hagnaði dótturfélaga var í ár
150 milljónir króna, 137 milljónum
króna hærri en á sama tíma í fyrra.
Á þessu ári keypti félagið nýja
757-200 þotu og á næstu fjórum ár-
um er ráðgert að fyrirtækið kaupi
fjórar nýjar vélar. Farþegum í áætl-
unarflugi milli landa fjölgaði um 4%,
um 5% í áætlunarflugi innanlands og
um 48% í leiguflugi eða úr rúmum 15
þúsundum í tæp 23 þúsund.
■ Mjög góð/20
Skipt í lið
ÁÐUR en knattspyrnuleikur
hefst þarf að liggja ljóst fyrir
hveijir skipa hvort lið. Þessir
nemendur í Lækjarskóla í Hafn-
arfirði undirbjuggu Ieikinn með
því að fyrirliðarnir gerðu liðs-
könnun og skiptu eftir kúnstar-
innar reglum. Var síðan gengið
til leiks en engum sögum fer af
úrslitunum.
------------
Settur í sí-
brotagæslu
^%ÁLFÞRÍTUGUR karlmaður, sem
handtekinn var í fyrradag, var í gær
úrskurðaður í síbrotagæslu til 30.
desember í Héraðsdómi Reykjavíkur.
Maðurinn á að baki langan sakaferil
og hefur hlotið dóma fyrir fjársvik,
þjófnaði og fyrir að svíkja út vörur og
þjónustu með fölsuðum ávísunum.
Úrskurðurinn var kveðinn upp að
kröfu lögreglunnar í Reykjavík í
þágu rannsóknar á ýmsum fjársvika-
málum og fleiri málum, sem hafa
verið til meðferðar hjá lögreglunni í
Reykjavík og öðrum lögregluemb-
ættum.
r Kjaraviðræð-
ur hafnar
FYRSTI viðræðufundur vegna
komandi kjarasamninga fór
fram í gær milli fulltrúa Verka-
mannasambands Islands og
Samtaka atvinnulífsins. Bjöm
Grétar Sveinsson, formaður
VMSÍ, tjáði Morgunblaðinu að
annar fundur væri ráðgerður í
næstu viku.
„Þetta var formleg yfirferð á
málinu þar sem við kynntum
' samninganefndirnar, umboðin
frá félögunum um land allt, að
undanteknum þeim þremur
sem kusu að fylgja okkur ekki,
og markmiðin sem samþykkt
var að stefna að á þingi okkar
nýverið," sagði Bjöm Grétar.