Morgunblaðið - 23.11.1999, Blaðsíða 76

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF5691181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 5691122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
ÞRIÐJUDAGUR 23. NÓVEMBER 1999
VERÐ í LAUSASÖLU 150 KR. MEÐ VSK
Morgunblaðið/Eyjólfur Guðmundsson
Hestaútflutningur til Þýskalands
Kæra fyrir
tollsvik lrkleg’
LÍKLEGT er að hestaútflytjendur á
íslandi verði kærðir fyrir tolisvik
vegna flutnings íslenskra hesta til
Þýskalands. Rannsókn málsins lýtur
fyrst og fremst að folsun á tollskýrsl-
um þar sem miklu lægra verð er gef-
ið upp í skýrslunni en hið raunveru-
lega söluverð að sögn Wolfgangs
Duddas, tollarannsóknarmanns frá
Þýskalandi.
Dudda var hér á landi í síðustu
viku til að kynna yfirvöldum gögn í
viðamikilli rannsókn sem farið hefur
fram á vegum þýskra toUayfirvalda.
Samkvæmt heimUdum Morgun-
blaðsins hefur oft verið um að ræða
200-300% mun á því verði sem er
gefið upp á tollskýrslum og raun-
verulegu söluverði hestanna. Dudda
segir að þau sönnunargögn sem
hann hafi safnað í rannsókn sinni séu
mjög sterk og auðvelt verði að sak-
fella þá sem verði ákærðir. „Þessi
viðskipti hafa alla tíð verið mjög
skipuleg og það hjálpar við rann-
sóknina. Útsendarar þýskra hrossa-
ræktunarmanna eru sendir tU ís-
lands og hér kaupa þeir hestana og
borga undir borðið með þýskum
mörkum. Síðan eru hestarnir sendir
til Þýskalands og þar eru þeir seldir
á margföldu verði.“
Dudda segir að mörgum hafi komið
á óvart hversu viðamildl rannsóknin á
málinu hafi verið. „Islensk yfirvöld
hafa sennilega ekki áttað sig á hversu
umsvifamikU og algeng þessi tollasvik
eru. Eg hef leyfi til að rannsaka þessi
mál tíu ár aftur í tímann og ég get
fuUyrt að þegar farið er yfir gögn um
sölu íslenskra hesta tU Þýskalands
eru meiri líkur á að finna fjögurra
laufa smára en tollskýrslur þar sem
rétt söluverð á hestum er gefið upp.
Þannig að það eru gríðarlegar fjár-
hæðir sem hefur verið skotið undan í
báðum löndum.“
■ Lægra verð/10
Grjótvörn
úr loðnunót
VIÐ Vatnsfell hefur risið nærri
170 manna þorp í 500 metra hæð
yfír sjó, vinnubúðir fyrir þá sem
starfa við undirbúning Vatnsfells-
virkjunar. Til að verja híbýlin
grjótkasti sem drifið getur yfir
búðirnar í því hávaðaroki sem
stundum verður við Vatnsfell var
brugðið á það ráð að leggja nót
yfir nálægan malarkamb.
■ Nærri 170/12
----------------
Flugleiðir
lækka umboðs-
laun til ferða-
skrifstofa
FLUGLEIÐIR hafa tilkynnt lækk-
un á umboðslaunum til ferðaþjón-
ustuaðila úr 9% í 7%, sem jafngildir
um 22% lækkun. Breytingin tekur
gildi 1. febrúar á næsta ári. Einar
Sigurðsson, framkvæmdastjóri
stefnumótunar- og stjómunarsviðs
Flugleiða, segir að kostnaður við
'4»*fölu og dreifingu á þjónustu fyrir-
tækisins sé hátt í 20% af heildar-
kostnaði og lækkunin sé liður í því
að lækka þennan kostnað.
Helgi Jóhannsson, framkvæmda-
stjóri Samvinnuferða-Landsýnar,
segir óhugsandi að vinna í slíku
rekstrarumhverfi og geta jafnvel
átt von á einhliða tilkynningu um
enn frekari lækkun umboðslauna. í
ljósi þessa ætlar fyrirtækið að
kanna ítarlega alla möguleika á að
bregðast við þessum nýju aðstæð-
um og kemur þar m.a. til greina að
JjLiórauka framboð eigin flugsæta til
~ lándsins og frá og skapa grundvöll
fyrir auknu áætlunarflugi.
Helgi segir það lífsnauðsynlegt
að samkeppni ríki í flugi og Sam-
vinnuferðir-Landsýn muni ekki láta
skáka sér út af markaðnum með
þessum hætti.
I Samvinnuferðir/20
Vátryggingasvik hér á landi talin vera 5-10% af bótakröfum
Eru á bilinu hálfur til
einn milljarður á ári
HEILDARKOSTNAÐUR við vátryggingasvik hér á landi gæti verið á bil-
inu 500 milljónir króna til 1.000 milljónir króna á ári hverju að því er fram
kemur í niðurstöðum starfshóps Sambands íslenskra tryggingafélaga sem
hafði það verkefni að meta umfang vátryggingasvika hér á landi. Niðurstöð-
ur starfshópsins benda með öðrum orðum til þess að vátryggingasvik á Is-
landi í víðum skilningi þess orðs komi við sögu í um 5% til 10% bótakrafna
og að um 5% til 10% bótagreiðslna félaganna séu umfram það sem réttmætt
sé. Um 60% af því megi rekja til ökutækjatrygginga. Til samanburðar
benda athuganir á hinum Norðurlöndunum til þess að vátryggingasvik
komi við sögu í um 10% bótakrafna og að um 10% bótagreiðslna félaganna
séu umfram það sem réttmætt er. Islensk vátryggingafélög eins og önnur
norræn félög eru um þessar mundir að efla enn frekar eftirlitsþátt sinn og
skráningu með það að markmiði að minnka vátryggingasvik.
Morgunblaðið/Kristinn
Nýr tónlistarskóli í Garðabæ
LOKAHOND er nu lögð a vinnu
við nýjan tónlistarskóla í Garða-
bæ og voru iðnaðarmenn í gær
að reka smiðshöggið á vcrkið.
Skólinn er til húsa við Kirkju-
lund. Starfsmenn voru þá að
festa mður stolana í tonlistarsal
skólans, þeir Flosi Valgarðsson
(t.v.) og Gfsli Jónsson og tóku þá
einn af öðrum föstum tökum.
Skólinn verður vígður næstkom-
andi föstudag.
Fyrrgreindar niðurstöður koma
fram í nýlegri norrænni skýrslu sem
ber heitið Forsikringssvindel i Nord-
en eða Vátryggingasvik á Norður-
löndunum og var unnin á vegum nor-
rænu vátryggingasambandanna.
Vinnan við skýrsluna hófst vorið
1998 en þá voru settir á laggimar
vinnuhópar á öllum Norðurlöndun-
um fimm, auk sérstaks sameiginlegs
vinnuhóps, sem kom að verkefninu
ásamt framkvæmdastjórum vá-
tryggingasambandanna.
Um 2% viðurkenna að hafa
gefið rangar upplýsingar
I tengslum við gerð skýrslunnar
var ákveðið að ráðast í skoðanakönn-
un um vátiyggingasvik sem að svo
komnu máli náði einungis til Noregs.
I niðurstöðum skoðanakönnunarinn-
ar, sem framkvæmd var af Norsk
Gallup í janúar 1999, kemur m.a.
fram að yfir 80% aðspurðra telji vá-
tryggingasvik alvarlegt eða frekar
alvarlegt brot og alvarlegri háttsemi
en að stela reiðhjóli eða búðarhnupl.
Þó voru innbrot og ölvunarakstur
talin alvarlegri en vátryggingasvik.
Aldurshópurinn 35 til 49 ára leit hins
vegar alvarlegri augum á vátrygg-
ingasvik en bæði eldri og yngri ald-
urshópamir. Fjórir af hverjum tíu
Norðmönnum á aldrinum 15 til 30
ára sjá þó lítið eða ekkert athugavert
við vátryggingasvikin.
Þegar spurt var hvað svarendur
teldu að margir gæfu upp rangar
upplýsingar við kröfugerð um vá-
tryggingabætur svaraði helmingur
aðspurðra að um eða undir 20%
gerðu slíkt. Þeir með lægri tekjur og
þeir sem voru yngri að árum töldu
þó að vátryggingasvik væru um-
fangsmeiri en þetta og útbreidd. Um
18% aðspurðra sögðust þekkja ein-
hvem, sem hefði gefið rangar upp-
lýsingar vegna vátryggingabóta-
kröfú, og þar af svaraði helmingur-
inn því til að hann vissi um eitt tilvik
og þriðjungur um tvö tilvik. Fjár-
hæðir sem svarendur töldu að ein-
staklingar hefðu af félögum væru að-
allega í kringum þúsund norskar
krónur, um tíu þúsund íslenskar
krónur, eða lægri. Um 2% aðspurðra
svöraðu þeirri beinu spumingu ját-
andi að þeir sjálfir hefðu gefið rang-
ar upplýsingar vegna vátrygginga-
bótakröfu.
„A vátryggingafélögunum hvílir
siðferðileg skylda að draga úr vá-
tryggingasvikum með öllum tiltæk-
um og löglegum aðferðum, þar sem
augljóst er að kostnaður vegna vá-
tryggingasvikanna lendir að endingu
á hinum heiðarlega í formi hærri ið-
gjalda en ella.“
1.108 feður
í fæðing-
arorlof
1.108 feður fengu greidd feðra-
laun frá Tryggingastofiiun á
síðasta ári, en 1. janúar 1998
tóku gildi lög sem veittu feðr-
um tveggja vikna sjálfstæðan
rétt til töku feðraorlofs. 5.004
konur fengu hins vegar greitt
fæðingarorlof frá Trygginga-
stofnun. Mæðurnar fengu
1.396 milljónir í fæðingarstyrk
og fæðingarlaun, en fæðingar-
orlof mæðra er sex mánuðir og
í vissum tilvikum lengra. Fæð-
ingarstyrkur þeirra feðra sem
tóku fæðingarorlof í tvær vikur
nam samtals 18 milljónum.