Morgunblaðið - 02.02.2000, Qupperneq 4

4 MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
140 sjúkra-
liðar lögðu
niður störf
Morgunblaðið/Sverrir Vilhelmsson
Sjúkraliðar ráða ráðum sinum í bækistöðvum BSRB í gær.
UM 140 sjúkraliðar hjá Ríkisspítöl-
unum lögðu niður störf í gær og
héldu fund um kjaramál sín. Guðrún
Björg Ketilsdóttir, sem er í forsvari
fyrir sjúkraliðana, segir að stór hluti
starfandi sjúkraliða á Landspítalan-
um hafi verið á fundinum.
Sjúkraliðar sendu hjúkrunar-
stjóm og forstjóra Ríkisspítalanna
bréf síðastliðinn föstudag þar sem
óskað var eftir því að gerðar yrðu
ráðstafanir við mönnun í stöður
sjúkraliða á þriðjudag. Anna Stef-
ánsdóttir, hjúkrunarforstjóri Rfkis-
spítalanna, kveðst ekki hafa orðið
þess vör að starfsemi Landspítalans
hafí riðlast vegna fjarveru sjúkra-
liða. Hún segir að tekin verði
ákvörðun í dag umhver viðbrögð
spítalans verði vegna fjarvem
sjúkraliðanna.
Guðrún Björg sagði að mikil sam-
Húsa-
leigubæt-
ur hækka
Félagsmálaráherra hefur í
samráði við Samband ís-
lenskra sveitarfélaga, að
fengnum tillögum frá Sam-
ráðsnefnd um húsaleigubæt-
ur, gefið út breytingar á
reglugerð um húsaleigubætur
sem felur í sér hækkun húsa-
leigubóta til barnafólks.
„Með þessum breytingum
er fyrst og fremst leitast við
að bæta hlut barnafólks sem
leigir. Er það gert annars
vegar með því að hækka tillit
til barna um 2.000 kr. á mán-
uði á barn og hins vegar með
því að hækka hámarksbætur
úr 21.000 kr. í 25.000 kr. Þá
kemur barnafólki einnig til
góða að meira tillit verður
tekið til leigufjárhæðar en áð-
ur þannig að bætt er um sem
nemur 15% af leigu umfram
lágmark í stað 12% sem áður
var,“ segir í frétt frá félags-
málaráðuneytinu.
Hækkunin er um 6,5% að
meðaltali og áætluð meðal-
talshækkun til barnafólks um
10%. Hækkunin er mest til
þeirra sem eru með flest börn
og greiða háa leigu.
staða hefði verið á fundinum um að
sjúkraliðar gerðu eitthvað í sínum
málum en hún segir sjúkraliða hafa
dregist verulega aftur úr í launum
miðað við hjúkrunarfræðinga.
„Það hafa ekki verið lagðar fram
beinar kröfur en við viljum fá hækk-
un í samræmi við það sem aðrar
stéttir hafa verið að fá í innanhúss-
samningum við hjúkrunarstjórn,"
segir Guðrún Björg.
Hún segir að frá því í september á
síðasta ári hafi myndast mikið launa-
bil milli sjúkraliða og annarra heil-
brigðisstétta. Hún segir að lítil sem
engin viðbrögð hafi orðið við óskum
sjúkraliða. Tilgangurinn með fund-
inum sé sá að sýna samstöðu sjúkra-
liða og koma þeim skilaboðum áleið-
is að sjúkraliðar grípi til aðgerða
verði ekkert gert í þeirra málum.
Guðiún Björg segir að aðgerðir
Á FALLEGUM vetrardegi er tilval-
ið að bregða sér á gönguskíði. Ekki
spillir þegar skíðabrautin er í
sjúkraliða komi vissulega niður á
sjúklingum og þess vegna óski þeir
þess helst að fá að vinna í friði og á
mannsæmandi launum. Sjúkraliði
með 20 ára starfsreynslu hafi í
grunnlaun um 100.000 krónur á
mánuði.
Hún kveðst ekki vita hvert fram-
haldið verði. Beðið sé eftir viðbrögð-
um frá hjúkrunarstjóm og fram-
haldið ráðist af þeim.
Anna Stefánsdóttir, hjúkrunar-
forstjóri Ríkisspítalanna, segir að
fáir sjúkraliðar hafi verið við störf í
göngufæri við heimilið.
Þetta frísklega fólk vaið á vegi
ljósmyndara Morgunblaðsins, þar
gær en ekki hafi verið dregið úr
starfsemi spítalans. Hún segir að
vissulega hafi dagurinn verið erfið-
ari en ella. Stjórnendur á deildunum
hafi leitað til annarra starfsmanna
um að manna stöður sjúkraliða.
Anna segir að störf sjúkraliða séu að
engu leyti frábragðin störfum hjúkr-
unarfræðinga og þegar fólk mæti
ekki í vinnuna sína sé það leyst með
öðrum hætti.
Hún sagði að rætt yrði í dag hver
viðbrögð spítalans yrðu vegna fjar-
veru sjúkraliða.
sem það renndi sér á skíðum á
Seltjarnarnesinu, í glampandi sól
og blíðu.
Boeing
757-800-
þota í
hnattferð
BOEING-verksmiðjurnar banda-
rísku hefja í næstu viku hnattferð til
að sýna B757-300-þotu sína, en
fyrsta þotan af þeirri gerð var af-
hent á síðasta ári. ísland verður með
fyrstu viðkomustöðum vélarinnar.
Flugleiðir hafa pantað Boeing
757-300-þotur og er fyrsta þotan af
þeirri gerð væntanleg til félagsins
árið 2002. Fyrirtækið fær í næsta
mánuði afhenta nýja 757-200-þotu
eins og það á fyrir.
Hnattferð Boeing-verksmiðjunn-
ar er farin í því skyni að kynna þot-
una líklegum kaupendum og öðrum
sem þegar hafa pantað slíkar þotur.
Tekur ferðin um hálfan mánuð og
með í för eru verkfræðingar og
hönnuðir sem unnið hafa við 300-
gerðina. Gerðin sem hingað kemur
er útbúin með þremur farrýmum en
Flugleiðir hafa jafnan tvö farrými í
sínum þotum. Hér verður þotan
sýnd lykilmönnum hjá Flugleiðum
og fjölmiðlum.
---------------
Ekið á tvær
lögreglu-
bifreiðir
MARGIR árekstrar urðu í umdæmi
lögreglunnar í Reykjavík í gær. Síð-
ari hluta dags höfðu 27 árekstrar ver-
ið tilkynntir lögreglunnar en meiri-
háttar slys á fólki hlutust ekki af.
Lögreglan sjálf fór ekki varhluta
af árekstrahrinunni því ekið var á
tvær lögreglubifreiðir með stuttu
millibili. Skemmdir á ökutækjunum
urðu hins vegar minniháttar.
-----♦-♦-♦-----
Fasteignagjöld í
Reykjavfk
Greiðsluseðl-
ar á leiðinni
ÞESSA dagana er verið að dreifa
greiðsluseðlum fyrir fasteignagjöld í
Reykjavík en gjalddagi er 1. febrúar
og eindagi í lok mánaðarins.
Að sögn Steingríms Ólafssonar,
starfsmanns fjármáladeildar hjá
Reykjavíkurborg, seinkaði útburðin-
um um fimm daga vegna bilunar í
prentsmiðju. „Ég veit að seðlarnir
eru komnir í hverfi 101 og 105,“ sagði
hann. „Venjulega hafa þeir verið
komnir til greiðenda 31. janúar eða
1. febráar en rámur tími er gefinn til
að greiða gjöldin eða mánuður án
dráttarvaxta."
Skíðaganga á Nesinu. Morgunblaðia/Ómar
Gengið á skíðum á Seltjarnarnesi
Framkoma kenn-
ara skiptir miklu
við náms val
FRAMKOMA kennara við nemendur skiptir
miklu máli við námsval nemenda og kennarar
geta ómeðvitað gert upp á milli kynjanna
með ólíkum viðhorfum til námsgetu þeirra,
að því er fram kom í fyrirlestri Lindu Báru
Lýðsdóttur sálfræðings á fyrsta Kynjadegi
Háskólans sem haldinn var í gær. Þá sagði
Linda Bára að rannsóknir sýndu fram á að
framkoma kennara skipti meira máli en
bekkjarkerfið og að kennari sem hafi fengið
þjálfun geti dregið verulega úr kynbundnum
mun við námsval.
I fyrirlestri sínum, sem fjallaði um kyn-
bundið námsval, drap Linda Bára meðal ann-
ars á helstu rannsóknir sem gerðar hafa ver-
ið á því hvað stýrir ólíku námsvali kynjanna.
I einni rannsókn voru kennarar látnir
skýra góða og slæma frammistöðu nemenda.
Þeir töldu að góð frammistaða stúlkna væri
afrakstur dugnaðar og vinnusemi þeirra,
fremur en vegna getu og hæfileika. Aftur á
mótu töldu þeir að slæm frammistaða
drengja væri tilkomin vegna slæmrar hegð-
unar og skorts á einbeitingu.
Þá sagði Linda Bára að þó að sannanir
bentu til annars væri talið að stúlkur skorti
hæfileika en drengir taldir hafa falda hæfi-
leika. Þetta hafi áhrif á framkomu kennara
við nemendur.
Þá kom fram að foreldrar hafa h'ka áhrif en
samkvæmt niðurstöðum rannsókna segir
Linda Bára, að samband sé á milli annars
vegar væntinga foreldra og tráar þeirra á
hæfíleika bama sinna í stærðfræði og hins
vegar frammistöðu barnanna.
Foreldrar telja að dætur þurfi að leggja
meira á sig í stærðfræði en synir, jafnvel þó
bæði standi sig jafn vel í skóla. Þá telja þeir
einnig mikilvægara fyrir syni en dætur að
standa sig vel í stærðfræði og eru líklegri til
að hvetja syni fremur en dætur til að taka
aukaáfanga í stærðfræði.
Linda Bára benti á að rannsóknir hafi sýnt
að kynjamunur á stærðfræðigetu hafi minnk-
að í þeim löndun þar sem stuðlað hafi verið
að jafnrétti kynjanna. Þá benti hún ennfrem-
ur á að sjaldan heyrist um rannsóknir sem
sýni fram á að enginn munur sé milli kynj-
anna og ástæðan sé sú að slíkar niðurstöður
þyki ekki jafn spennandi.
Linda Bára sagði að í þeim rannsóknum
sem kynjamunur hafi komið fram sé hann yf-
irleitt mjög lítill. Þó svo að sagt sé að fundist
hafi marktækur munur á kynjunum þurfi það
ekki að þýða að við merkjum muninn í raun-
veruleikanum, bætti hún við.
Að lokun sagði Linda Bára að þegar rætt
sé um kynjamun megi ekki gleyma því að
umhverfið skipti miklu máli hvað varði mótun
hegðunar. Með breyttum áherslum sé hægt
að draga úr kynjamun t.d með hvað varðar
nám og starfsval. Að lokum vildi Linda Bára
benda á að oft gleymdist það að konur og
menn væru meira lík en þau eru ólík.
Maðurinn parast til að efla
framgang genanna
í fyi-irlestri um kynjamun benti Sigurður
V. Sigurjónsson, lektor í læknadeild, á að þó
svo að dvergsimpansi sé það dýr sem sé
skyldast okkur sé eitt atriði sem greini okkur
sérstaklega frá honum hvað hegðun varði og
það sé pörun, því að dvergsimpansinn pari
sig ekki. Þá setur Sigurður fram þá kenningu
(hypothesa) að ástæðan fyrir því að maðurinn
parist sé að sinna uppeldi ungviðisins og allt
það sem efli samband foreldranna efli fram-
gang genanna. Því sé þannig farið að börnin
verði að fæðast svo óþroskuð því að konan
geti ekki fætt stænra barn og auk þess að
börn þurfi að læra svo mikið. Heilinn haldi
áfram að vaxa um leið og hann „forritist".
Sigurður segir að heili nýfædds barns sé ekki
óskrifað blað eins og haldið hafi verið fram
heldur sé hann eins og eyðublað sem sé að
mestu óútfyllt.