Morgunblaðið - 11.04.2000, Qupperneq 8

8 ÞRIÐ JUDAGUR 11. APRÍL 2000
MORGUNBLABID
FRÉTTIR
DOMUR
HÆSTARÉTTAR
Það dæmist því rétt vera, að fara ekki á Kanarí.
Malaga sófi klæddur chenille-áklæöi, fæst 1 fleiri
litum. 3ja sæta sófi. L196 sm kr. 49.890,-.
Amsterdam sófasett 3+21/2 3ja B240. 2ja B206 H84
D87 sm. Fæst í fleiri litum. Settið kr. 110.290,-.
Bfldshöfða, 110 Reykjavík
sími 510 8000 www.husgagnahollin.1s
Ársfundur Rannsóknarráðs Islands
Leiðin til þekking-
arþjóðfélagsins
Arsfundur Rann
sóknarráðs ís
lands verður hald-
inn á morgun á Hótel
Loftleiðum ráðstefnusal
og hefst hann klukkan
13.15. Vilhjálmur Lúðvíks-
son er framkvæmdastjóri
RANNÍS, hann var spurð-
ur um viðfangsefni fundar-
ins?
„Á fundinum verður gef-
in skýrsla um störf Rann-
sóknarráðs íslands. Síðan
heldur fmnskur fyrirlesari
erindi um reynslu af
rekstri tæknigarða i Finn-
landi í samstarfi við há-
skóla, rannsóknarstofnan-
ir og atvinnulíf. Þá munu
ungar íslenskar vísinda-
konur tjá viðhorf sín til að-
stöðu vísindarannsókna á
íslandi og horfa til framtíðar,
þetta eru þær dr. Ingibjörg Harð-
ardóttir matvælafræðingur og
Ragnheiður I. Þórarinsdóttir
efnaverkfræðingur. I lok fundar-
ins verða svo panelumræður um
efnið; Leiðin til þekkingarþjóðfé-
lagsins. Hápunktur fundarins
verður svo afhending verðlauna
RANNÍS til ungra vísindamanna
- verðlaunin verða veitt tveimur
framúrskarandi vísindamönnum."
- Hvað ber hæst?
„Kynntar verða tillögur Rann-
sóknarráðs íslands um leiðir til að
auka samstarf rannsóknastofnana
og háskólanna í landinu innan
formlegs samstarfsnets sem feng-
ið hefur vinnunafnið ISRANN. Þá
verður áhugavert að heyra við-
horf ungra vísindamanna til
starfsaðstöðunnar hér á landi og
væntanlega verður í panelumræð-
um fjallað um leiðir til að bæta
skilyrði hér á landi. Menn hlakka
einnig til að heyra viðhorf Björns
Bjarnasonar menntamálaráð-
herra til stefnumótunar ríkis-
stjómarinnar á sviði vísinda og
tækni á komandi misserum."
-Hefur aðstaða til vísindarann-
sókna batnað að undanfömu?
„Það sem hefur komið fram er
að íslendingar hafa þrátt fyrir allt
verið að auka framlag sitt til vís-
inda og tækni á undanfömum ár-
um, sérstaklega þátt atvinnulífs
og háskóla. Orðið hafa breytingar
á fjármögnunarmynstri sem leitt
hafa til þess að verkefnabundin
fjármögnun hefur dregist saman
hlutfallslega. Hins vegar hefur
komið til bættur aðgangur fyrir-
tækja að áhættufé. Það auðveldar
að koma niðurstöðum rannsókna
sem hægt er að meta út frá við-
skiptalegum forsendum í fram-
kvæmd og menn segja að það sé
nú fremur skortur á nýjum hug-
myndum og viðfangsefnum held-
ur en fjármagni til þess að koma
hlutum í framkvæmd. Sá vandi
sem Rannsóknarráð stendur nú
frammi fyrir er hættan á að verða
einskonar flöskuháls að því leyti
að væntingar til okkar hafa auk-
ist. Um leið og háskólarnir hafa
vaxið og atvinnulífið leggur meira
í rannsóknir eru gerðar meiri
kröfur til okkar um að
styðja verkefni á rann-
sóknarstigi, en ráð-
stöfunarfé RANNÍS
hefur ekki aukist í
samræmi við það.
Hlutur sjóða RANNÍS
í fjármögnun rann-
sókna á Islandi hefur
dregist saman úr 8% 1994 í milli 3
til 4% um þessar mundir. Hlutfall
hliðstæðra sjóða er gjaman 15 til
30% í grannlöndunum.“
-Hvemig kemur þá fram hið
aukna fjármagn sem þú nefndir
fyrr?
„Það kemur fram annars vegar
með beinum fjárveitingum til upp-
Vilhjálmur Lúðvíksson
► Vilhjálmur Lúðvíksson fædd-
ist í Reykjavík 1940. Hann varð
stúdent frá Verslunarskóla Is-
lands 1960 og lauk viðbótamámi
frá Menntaskólanum í Reykjavík
1961. BS-prófí í efnaverkfræði
lauk hann frá Háskólanum í
Kansas og doktorsprófi frá Há-
skólanum í Madison í Wisconsin-
ríki 1968. Hann starfaði eftir
nám hjá Rannsóknarráði ríkis-
ins, var formaður og fram-
kvæmdastjóri Iðnþróunamefnd-
ar á vegum Iðnaðarráðuneytis
árin 1973 til 1976, var sjálfstætt
starfandi verkfræðiráðgjafi frá
þeim tíma til 1978. Síðan varð
Vilhjálmur framkvæmdastjóri
Rannsóknarráðs ríksins frá 1978
og framkvæmdastjóri Rannsókn-
arráðs íslands frá 1994. Hann er
kvæntur Áslaugu Sverrisdóttur,
safnverði við Árbæjarsafn, og
eiga þau tvær dætur.
byggingar háskólanna og hins
vegar með fjármagni frá fyrir-
tækjum.“
- Hvað hefur verið helsta verk-
efni RANNÍS sl. ár?
„Fyrir utan hið hefðbundna
starf við mat á umsóknum og út-
deilingu styrkja þá hefur starfið
snúist um þátttöku í Evrópusam-
starfi og könnun á leiðum til þess
að auka samstarf rannsóknastofn-
ana og háskólanna og móta tillög-
ur um það efni.“
-Skortir á að þetta samstarf
haldi í við þróunina?
„Það gerir það. Þessi þróun er
hafin en það vantar að hún sé gerð
sýnileg og taki til þátta sem skapa
okkur samkeppnismátt í gegnum
samvirkni. Hvað verkefni Rannís
snertir má geta þess að við höfum
einnig verið að ljúka úttekt á
grunnvísindum á íslandi og stöðu
þeirra. Meginniðurstaðan þar er
sú að Islendingar standa sig æ
betur, eru í raun fremstir meðal
þjóða miðað við höfðatölu í birt-
ingu ritgerða á sviði jarðvísinda,
klíniskrar læknisfræði, sameinda-
líffræði og erfðafræði. Þetta getur
skapað okkur ný sóknarfæri á
komandi árum, ekki síst fyrir til-
stílli nýrra fyrirtækja
eins og íslenskrar
erfðagreiningar og
Urðar, Verðandi,
Skuldar. Innan heil-
brigðisgreina eru að
spretta upp ný fyrir-
tæki sem framleiða
tækjabúnað fyrir heil-
brigðisþjónustuna og nýlega var
stofnaður samstarfsvettvangur
milli opinberra aðila og einkaaðila
um þróunarverkefni á því sviði.
Það er orðið ljóst af tölum um út-
flutning á hátæknivörum og hug-
búnaði að íslendingar sækja nú
ört fram til þess að verða þekking-
arþjóðfélag.“
Islendingar
sækja ört fram
til að verða
þekkingar-
þjóðfélag