Morgunblaðið - 23.09.2000, Qupperneq 6
6 LAUGARDAGUR 23. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐÍÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/ Halldór Kolbeins
Biðröð við íslenska skálann í gærmorgnn.
Heimssýningin
Danfoss
vill kaupa
íslenska
skálann
DANSKA stórfyrirtekið Danfoss
hcfur mikinn áhuga á að kaupa ís-
lenska skálann á EXPO-heimssýn-
ingunni í Hannover í Þýskalandi og
setja hann upp við höfuðstöðvar
sfnar í Nordborg í Danmörku. Við-
ræður hafa þegar farið fram um
kaupin. Sýningunni í Hannover lýk-
ur 31. október og þá þarf að fjar-
lægja skálann sem stendur á svæði
sem ætlað er sem bílastæði.
Að sögn Martins Kundsen hjá
Danfoss hefur fyrirtækið mikinn
áhuga á að kaupa húsið, en enn hef-
ur ekki verið gengið frá kaupunum.
Viðræður standa yfir. Hann segir
að ef samningar nást verði skálinn
fluttur til Nordborg og þar yrði
hann sýningarhús fyrir framleiðslu
fyrirtækisins. Skálinn er byggður
þannig að auðvelt er að taka hann
niður og færa hann úr stað.
Islenski skálinn er blár risa-
kubbur úr stálgrind, 23x23 metrar
að flatarmáli og 19 metrar á hæð.
Hann er klæddur bláum plastdúk
og glærum þar yfir og rennur vatn
af þaki skálans. Vatn er meginþema
fslenska skálans. Það á vel við hjá
Danfoss sem framleiðir hitastilla og
fleira fyrir vatnskerfi húsa.
Skálinn hefur vakið mikla athygli
gesta á heimssýningunni í Hann-
over og hafa nú 3,2 milljónir manna
heimsótt hann frá opnun sýningar-
innar 1. júní í sumar.
Breytingar gerðar á starfsskipulagi Akraneskaupstaðar
Þrjú ný svið
sett á stofn
BÆJARRÁÐ Akraness hefur sam-
þykkt að leggja til við bæjarstjórn
að gerðar verði breytingar á skip-
uriti Akraneskaupstaðar, bæjar-
málasamþykkt og reglugerðum
Akranesveitu og Andakflsárvirkj-
unar. Meginefni breytinganna er
að stofnuð verði þrjú svið, fjár-
mála- og stjórnsýslusvið, tækni- og
umhverfissvið og fyrirtækjasvið.
Tillagan gerir ráð fyrir að undir
fjármála- og stjórnsýslusvið sam-
einist fjármál, starfsmannamál og
kaupstaðarins. Gert er ráð fyrir að
undir tækni- og umhverfissvið
sameinist í einni deild starfsemi
sem tilheyrt hefur framkvæmda-
og tæknisviði Akranesveitu, bygg-
inga- og skipulagsfulltrúa og
garðyrkjustjóra. Þá gerir tillagan
ráð fyrir að undir fyrirtækjasvið
heyri m.a. starfsemi Akranesveitu
og Gámu, Andakílsárvirkjun, þjón-
usta við Hitaveitu Akraness og
Borgarfjarðar o.fl.
Stefnt að aukinni skilvirkni
í greinargerð með tillögunni
segir að megininntak breytinganna
sé að einfalda stjórnsýsluna, gera
einingar hennar sterkari, skilvirk-
ari og hagkvæmari en um leið
bæta þjónustu við íbúana.
Ekki er gert ráð fyrir breyting-
um á sviðum annarra málaflokka
undir bæjarsjóði. Fjárhag þeirra
stofnana sem breytingarnar varða
verður áfram haldið aðskildum
eins og lög kveða á um. Nýjum
sviðum koma til með að stýra
sviðsstjórar sem heyra undir bæj-
arstjóra.
Mál þetta hefur verið kynnt fyr-
ir starfsmönnum bæjarins. Tillag-
an verður rædd í bæjarstjórn nk.
þriðjudag.
Við afgreiðslu málsins í bæjar-
ráði lét Gunnar Sigurðsson, oddviti
minnihlutans, bóka að það bæri
vott um tillitsleysi meirihlutans að
hafa ekki minnihlutann með í ráð-
um. Áður en hægt sé að taka efnis-
lega afstöðu til málsins þurfi að
fást svör við því hvaða fjárhagslegi
ávinningur sé af þessum stjórn-
kerfisbreytingum og hvaða breyt-
ingar verði í starfsmannahaldi.
Rannsóknir Gunnars Guðmundssonar læknis
Auka mj ög skilning á
bólguferli heysóttar
NIÐURSTOÐUR nýrra rann-
sókna Gunnars Guðmundssonar
læknis á heysótt, sem fyrst var
lýst í heiminum á íslandi árið
1790, þykja auka mjög skilning á
því bólguferli sem fylgir sóttinni.
Fyrir vikið er hægt að beita
markvissari lyfjameðferð gegn
sjúkdómnum og jafnframt eykur
skilningur á þessu tiltekna ferli
til muna þekkingu á bólgu-
myndun almennt.
Heysóttin er viðfangsefni dokt-
orsritgerðar Gunnars, „Cytokines
in Hypersensitivity Pneumonitis",
sem læknadeild Háskóla íslands
hefur metið hæfa til doktorsprófs.
Doktorsvörnin fer fram eftir viku,
laugardaginn 30. september.
Ranglega var sagt í Morgunblað-
inu í gær að hún færi fram í dag,
og er beðist velvirðingar á því.
Heysóttin er að sögn Gunnars
sjúkdómur sem
leggst einkum á
bændur. Honum
valda dauðar hita-
kærar bakteríur, sem
vaxið hafa í illa
þurrkuðu heyi og
þyrlast upp þegar
heyið er gefið og
berast þannig ofan í
lungu. Eru sjúk-
dómseinkennin hósti,
mæði og hiti sem
kemur nokkrum
klukkustundum eftir
heygjöf.
Gunnar segir að
fyrr á öldum, þegar
tíðarfar var erfitt á
íslandi, hafi verið algengt að hey
myglaði í hlöðum bænda. Eftir að
farið hafi verið að nota stórar
heyrúllur hafi verkun heysins
hins vegar breyst og
því sé sjúkdómurinn
að mestu horfinn hjá
bændum á íslandi.
Gunnar tekur fram
að sú þróun sé sann-
arlega gleðileg enda
hafi heysóttin getað
leitt til varanlegrar
örörku hjá sumum.
Það breyti þó ekki
því að mikilvægt hafi
verið að rannsaka
bólguferlið í lungun-
um, sem fylgir sjúk-
dómnum, en það ferli
var ekki eins vel
kannað og sjúkdóms-
einkennin sjálf.
Rannsóknin fór þannig fram að
sjúkdómurinn var framkallaður í
músum en einnig voru notaðar
ræktaðar frumur í tilraunaglös-
um. Kannaður var þáttur efna
sem bera boð milli frumna og
nefnast frumuhvatar. Bólgusvör-
unin getur verið af Thl-gerð eða
Th2-gerð og fer það eftir þvi
hvaða frumuhvata frumurnar losa
til að miðla boðum.
Sýna rannsóknir Gunnars fram
á að bólgusvörun í heysótt er
fyrst og fremst af Thl-gerð og að
Th2-svörun dregur úr bólgusvör-
uninni. Ennfremur að hafi við-
komandi haft fyrir veirusýkingu í
öndunarvegi, t.d. kvef, geti það
gert heysóttina mun verri. Hjálpa
niðurstöðurnar almennt til við að
skilgreina betur bólguferlið sem
fram fer í heysótt, eins og áður
kom fram.
Doktorsvörn Gunnars fer fram
í hátíðarsal Háskóla íslands laug-
ardaginn 30. september og hefst
kl. 14.
Gunnar
Guðmundsson
Ökumaður dæmdur
fyrir brot á umferðar-
og hegningarlögum
Lögreglan
elti mann-
innum
100 km
langa leið
HÉRAÐSDÓMUR Suðurlands
dæmdi í gær 24 ára gamlan mann í
tveggja mánaða fangelsi, sem er skil-
orðsbundið í tvö ár, fyrir brot á um-
ferðar- og hegningarlögum. Þann 21
apríl sl. ók maðurinn ölvaður rúmlega
100 km leið frá Þorlákshöfn og að
Gullfossi og neitaði að stöðva þó að
lögreglan elti hann alla leiðina, þann-
ig stofnaði hann fjölda manna í hættu
með akstri sínum en hann ók leiðina á
100 til 140 km hraða, að mati dómsins.
Auk þess að fá skilorðsbundinn
fangelsisdóm missti maðurinn öku-
réttindi í tvö ár og er honum enn frem-
ur gert að greiða 125 þúsund króna
sekt sem og allan sakarkostnað.
Eins og áður sagði reyndi maður-
inn að stinga lögregluna af eftir að
hún reyndi að stöðva hann við
Þrengslaveg og ók hann bæði óvar-
lega og of hratt miðað við aðstæður
og án þess að hafa beltin spennt.
Maðurinn ók á allt að 140 km hraða
og á Suðurlandsveginum var hann
m.a. næstum búinn að aka á mann
sem var að skipta um dekk á bifreið
sinni en vitni sögðu að um einn metri
hefði skilið manninn og bfllinn að þeg-
ar hann ók fram þjá.
Vítaverður
akstur
Olvaði ökumaðurinn braut einnig
fjölda umferðarlagabrota. Hann virti
ekki stöðvunarskyldur, ók á köflum á
röngum vegarhelmingi, tók fram úr
öðrum bílum þar sem slíkt var bann-
að, m.a. á bhndhæð o.fl. Maðurinn
stöðvaði loks bilreið sína á bílastæð-
inu við Gullfoss.
I niðurstöðum dómsins segir að
akstur hins ákærða hafi verið víta-
verður. Hann hafi á yfir 100 km langri
leið sí og æ stofnað talsverðum fjölda
manna í sérstaka hættu, auk þeirrar
hættu sem hann skapaði sér og öðr-
um með því að aka undir talsverðum
áfengisáhrifum. Það var Jón Finn-
bjömsson héraðsdómari sem kvað
upp dóminn.
-----------------
Þjófar sækja í
staði þar sem
tölvur og tæki
er að finna
MENNIRNIR sem brutust inn í
Háskólann sl. miðvikudag og voru
handsamaðir skömmu síðar hafa
gengist við verknaðinum. Þeir hafa
báðir marg oft komið við sögu hjá
lögreglu og er talið að þeir hafi
ætlað að fjármagna fíkniefna-
neyslu sína með þvi að selja þýfið-
Mennirnir ganga nú lausir og bíða
dóms vegna þessa máls og annarra
mála.
Meðal þess sem þeir tóku voru
fistölvur, skjávarpi sem kostar um
hálfa milljón króna og fleira. Sam-
kvæmt upplýsingum lögreglu
sækjast innbrotsþjófar mjög eftir
að stela fistölvum sem auðvelt er
að koma í verð. Mikil verðmæti
eru í tækjum af þessu tagi og
sækja innbrotsþjófar á staði þar
sem slíkan búnað er að finna.
Hluti þýfisins fannst í bflnum
sem þeir reyndu að komast undan
á og einnig var talsverður hluti
þess í stafla innandyra í Háskólan-
um. Allt þýfið náðist, tæki og fjár-
munir sem þeir höfðu undir hönd-
um.