Morgunblaðið - 06.10.2000, Page 12
12 FÖSTUDAGUR 6. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Stjórn Landssambands smábátaeigenda um skýrslu auðlindanefndar
Andvígir fyrningarleið en lýsa
sig reiðubúna til viðræðna
Ibúðarhús
í Dölum
eyðilagðist
í eldi
ELDUR kom upp í íbúðarhúsi
að bænum Dunkárbakka, ná-
lægt Búðardal, rétt fyrir há-
degi í gær.
Samkvæmt upplýsingum
lögreglu gekk slökkviliði Búð-
ardals greiðlega að slökkva
eldinn, en ljóst var að ekki
tækist að bjarga húsinu, sem
var timburhús byggt árið
1968.
Karl og kona voru í húsinu
þegar eldsins varð vart og
náðu þau bæði að forða sér út
í tæka tíð. Að sögn lög-
reglunnar er húsið talið vera
ónýtt. Mun lögreglan í dag
vinna að rannsókn á eldsupp-
tökum.
STJÓRN Landssambands smábáta-
eigenda leggst gegn því að farin
verði svokölluð fyrningai'leið verði
það niðurstaða Alþingis að hækka
opinber gjöld hjá þeim sem fiskveið-
ar stunda. Jafnframt lýsir Lands-
sambandið sig reiðubúið til viðræðna
um útfærslu þessa máls, en lagst er
gegn tillögum auðlindanefndar um
ráðstöfun á veiðigjaldi, að því er
fram kemur í ályktun stjórnar
Landssambands smábátaeigenda.
I ályktuninni fagnar stjórnin
skýrslu auðlindanefndar og telur
hana vera gott innlegg í sjávarút-
vegsumræðuna, auk þess sem hún
staðfesti mikilvægi sjávarútvegsins í
lífskjörum þjóðarinnar. Telur stjórn-
in að ábendingar í skýrslu auðlinda-
nefndar geti stuðlað að auknu starfs-
öryggi í greininni og jöfnuði innan
hennar. Megi þar nefna misræmi í
skattareglum einstaklingsútgerða
og útgerða á hlutabréfamarkaði.
„Stjórn Landssambandsins mót-
mælir afskiptum nefndarinnar að
lögum um stjórn fiskveiða og telur
að nefndin hafi ekkert umboð til þess
að taka afstöðu til þeirra veiðikerfa
sem í gildi eru,“ segir ennfremur í
ályktunni.
Fram kemur að það sé verkefni
nefndar á vegum sjávarútvegsráð-
herra sem nú vinni að endurskoðun
laga um stjórn fiskveiða. Telur
Landssamband smábátaeigenda það
ljóð á starfi auðlindanefndar að ekki
sé skýrt skilið á milli sjávarútvegs-
fyrirtækja og fyrirtækja sem ein-
göngu stundi fiskveiðar. Tekin séu
dæmi í skýrslunni um hagnað sjávar-
útvegsfyrirtækja á Verðbréfaþingi
og lagt til grundvallar tilkomu auð-
lindagjalds þegar ljóst sé að fyrir-
tæki sem stundi fiskveiðar eigi að
greiða gjaldið, fyrirtæki sem að mati
Þjóðhagsstofnunar hafi tapað 3,2
milljörðum króna 1997 -1998.
„I þingsályktunartillögu sem auð-
lindanefnd er gert að starfa eftir er
tekið fram að gjaldtaka skuli vera
hófleg. Þegar horft er til útreikninga
Þjóðhagsstofnunar á afkomu fisk-
veiða er lítið borð fyrir báru með það
auðlindagjald sem útgerðin greiðir í
dag. Verði það hins vegar niðurstaða
Alþingis að hækka opinber gjöld hjá :
þeim sem fiskveiðar stunda leggst
LS gegn því að farin skuli svokölluð
fymingarleið. LS lýsir sig reiðubúið
til viðræðna um útfærslu þessa máls.
LS leggst gegn tillögum auðlinda-
nefndar um ráðstöfun á veiðigjaldi,"
segir í ályktuninni.
Þá er í ályktuninni bent á að á
sama tíma og skýrsla auðlinda- jj
nefndai- liggi fyrii- þar sem meðal
annars sé staðfest að ekki sé svig-
rúm fyrir hærri gjaldtöku í sjávar- p
útvegi séu tugir milljarða að hverfa
úr landi án þess að skattur hafi verið
greiddur.
Morgunblaðið/ Ásdís
Ráðstefna um áhrif fíkni-
efna á líf og heilsu
RÁÐSTEFNA, sem haldin er að
frumkvæði áætlunarinnar Island án
eiturlylja, um áhrif fíkniefnaneyslu
á líf og heilsu manna og um aðgerð-
ir stjómvalda til að hindra aðgengi
að fíkniefnum, hófst í gærmorgun á
Grand Hótel og lýkur í dag.
Aðalfyrirlesari ráðstefnunnar er
dr. Bertha K. Madras, prófessor við
Harvard háskólann, en hún hefur
um árabil stundað rannsóknir á
áhrifum fíkniefnaneyslu á heila-
starfsemina. Fjölmargir innlendir
fyrirlesarar og fræðimenn halda
einnig erindi m.a. dr. Þórólfur Þór-
lindsson, Jóhann Loftsson sálfræð-
ingur og dr. Kristinn Tómasson.
Ráðstefnan er haldin í samvinnu
við Landlæknisembættið, Lög-
regluna í Reykjavík, fulltrúa fram-
haldsskólanna, Götusmiðjuna,
Barnavemdarstofu, Heimili og
skóla, Jafningjafræðsluna, Stór-
stúku Islands og Vímulausa æsku.
Ágreiningur um aðild
strætisvagnabflstjóra að Sleipni
Stefnir í að
málið fari fyr-
ir Félagsdóm
ÓSKAR Stefánsson, formaður Bif-
reiðastjórafélagsins Sleipnis, segir
að félagið sé að undirbúa málshöfðun
fyrir Félagsdómi til að fá viður-
kenndan rétt félagins til að semja
fyrir hönd bílstjóra hjá SVR sem sótt
hafa um inngöngu í Sleipni. Reykja-
víkurborg hafnar því að Sleipnir geti
samið fyiir hönd strætisvagnabíl-
stjóranna.
Fyrr á þessu ári sögðu 57 strætis-
vagnabílstjórar úr Reykjavík sig úr
Starfsmannafélagi Reykjavíkur-
borgar og sóttu um inngöngu í
Sleipni. Óskar sagði að eitthvað hefði
fækkað í þessum hópi síðan þar sem
nokkrir hefðu hætt akstri og nokkrir
hefðu hætt við að segja sig úr Starfs-
mannafélaginu. Hann sagði að ef það
yrði viðurkennt fyrir Félagsdómi að
félagið ætti rétt á að gera kjarasamn-
ing fyrir hönd bílstjóra sem starfa
hjá SVR myndi það styrkja félagið og
baráttu bílstjóra fyrir betri kjörum.
Borgin hefur ekki
samið við Sleipni
Birgir Bjöm Sigurjónsson, for-
stöðumaður kjaraþróunardeildar
Reykjavíkurborgar, sagði að Sleipn-
ir hefði sent Reykjavíkurborg bréf
og óskað eftir að borgin innheimti fé-
lagsgjöld fyrir hönd félagsins vegna
þeirra félagsmanna sem sagt hefðu
sig úr Starfsmannafélagi Reykjavík-
urborgar og fengið inngöngu í
Sleipni. Þessu erindi hefði verið
hafnað vegna þess að borgin inn-
heimti ekki félagsgjöld fyrir neina
aðra en þá sem hún hefði gert kjara-
samning við og hún hefði ekki gert
neinn samning við Sleipni. Um inn-
heimtu félagsgjalda væri yfirleitt
kveðið á um í kjarasamningum og
þegar starfsmaður væri ráðinn til
starfa samþykkti hann um leið að
greiða félagsgjöld i samræmi við
samninga.
Birgir Björn sagði að þeim sem
segði sig úi' stéttai-félagi væri skylt
að taka kjör samkvæmt kjarasamn-
ingi út samningstímabilið og greiða
félagsgjöld til hlutaðeigandi stéttar-
félags. Um þetta væri varla deilt á
milli aðila. Kjarasamningur Starfs-
mannafélagsins, sem samið hefur
fyrir hönd vagnstjóra hjá SVR, renn-
ur út um næstu mánaðamót.
Jón Steinsson hagfræðingur í Deiglunni um viðbrögðin við skýrslu auðlindanefndar
Taka höndum sam-
an í hræðsluáróðri
MIKILVÆGASTI munurinn á
fyrningarleiðinni og veiðigjaldsleið-
inni er að hyggju Jóns Steinssonar
hagfræðings sá að fyrningarleiðin
er markaðslausn, sem leiðir til þess
að útgerðin greiðir sitt eigið mat á
verðmæti aflaheimildanna í auð-
lindagjald.
Jón skrifar í pistli, sem birtist í
gær í vefritinu Deiglunni, um
skýrslu auðlindanefndar að fyrn-
ingarleiðin komi þannig í veg fyrir
að gjaldið verði hærra en það sem
útgerðin ráði við, enda myndi hún
varla bjóða hærra en hún réði við.
Þá kæmi sú leið einnig í veg fyrir
að stjómmálamenn ákvörðuðu
gjald, sem væri langt undir raun-
veralegu verðmæti aflaheimildanna
eftir að hafa kiknað undan pólitísk-
um þrýstingi.
„Af fyrstu viðbrögðum stjórn-
málamanna virðist hins vegar lík-
legast að það verði ekki fyrningar-
leiðin heldur veiðigjaldsleiðin sem
verði fyrir valinu,“ segir Jón. „Það
virðist einnig vera ljóst að ástæða
þess að veiðigjaldsleiðin virðist álit-
legri kostur í augum Jþessara
stjórnarþingmanna (og LITJ) er að
með henni er hægt að einskorða
auðlindagjaldið í sjávarútvegi við
þann kostnað sem á ríkið fellur
vegna núverandi fiskveiðistjórnun-
arkerfís. Það er hins vegar rangt að
af þessum þingmönnum að halda að
slíkt geti verið gmndvöllur að sátt
um þjóðareign. Svo er ekki. Málið
snýst um arð af þjóðareign. Og á
meðan þjóðin fær þennan arð ekki
greiddan mun ekki ríkja sátt um
þetta mál.“
Jón bendir á að aflaheimildirnar
séu eign íslensku þjóðarinnar og
arður af þeim eigi því að renna til
þjóðarinnar alveg eins og arður af
vinnuafli renni til eigenda vinnuafls
og arður af fjármagni renni til íjár-
magnseigenda. Málið snúist um
þetta, ekki greiðslu fyrir einhverja
þjónustu, sem ríkið veiti útgerðinni.
„Öfgamenn og hagsmunagæslu-
menn útgerðarinnar hafa vitaskuld
tekið höndum saman í hræðslu-
áróðri um að í tillögum auðlinda-
nefndar felist þjóðnýting, sósíalismi
og áætlunarbúskapur," segir hann.
„Slíkur áróður segir einna mest um
þá einföldu heimsmynd sem þetta
fólk trúir á þar sem aðeins er til
svart og hvítt, og þeir hlutir sem
víkja frá laissez faire [lágmarksaf-
skipti ríkisvaldsins af efnahagslífi
einstaklinga og þjóðfélags] era ein-
faldlega sósíalismi. Það er sorglegt
að svona hugmyndir skuli enn vaða
uppi.“
Jón segir að þegar skýi'sla auð-
lindanefndar sé skoðuð blasi við sú
spurning hvers vegna nefndin mæli
með uppboði á öllum öðrum auð-
lindum en veiðiheimildum.
„Hvað er svona sérstakt við
veiðiheimildir?" spyr hann. „Jú,
þeim hefur til skamms tíma verið
úthlutað og því verður að taka tillit
til áunninna atvinnuréttinda þeirra
sem útgerð hafa stundað. En þetta
réttlætir aðeins að útgerðinni sé
gefinn góður aðlögunartími.“
Jón segir að eina skýringin, sem
finna megi á því að veiðileyfagjalds-
leiðin hafi fengið að fljóta með í
skýrslunni sé ótæpileg ítök LÍÚ á
meðal nefndarmanna: „Það er hálf-
svekkjandi að auðlindanefnd hafi
komist svona ískyggilega nálægt
því að skila afbragðstillögum án
þess að það hafi á endanum tekist.“
Jón telur mikilvægustu niður-
stöður nefndarinnar vera að upp-
boð eða annars konar markaðs- I
lausnir eigi að vera sú meginaðferð,
sem notuð verði við úthlutun
takmarkaðra auðlinda í þjóðareign.
„Með þessari skýsrlu hefur það
mikilvæga skref verið stigið að um-
ræða um úthlutun takmarkaðra
auðlinda mun upp frá þessu hefjast
á allt öðrum nótum en umræðan
um úthlutun aílaheimilda hefur
verið á undanförnum árum,“ skrif-
ar Jón Steinsson. „Vonandi verður
það til þess að mistök eins og þau
sem gerð voru við úthlutun afla- |
heimilda árið 1984 verði ekki gerð
aftur.“