Skírnir - 01.01.1913, Page 27
Lyf og lækningar.
27
hver sjúkdómurinn er. Oftast má þó grafast fyrir þetta
með grandgæfilegri rannsókn, jafnvel þó læknirinn hafi
ekki séð sjúklinginn fyr Hitt er líka algengt, þó góður
læknir eigi í hlut, að engin óræk vissa fæst þegar í stað,
um hvað að sjúklingnum gengur. Algengast er þetta
þegar menn sýkjast af hitaveiki og engin skýr sjúkdóms-
einkenni koma í ljós önnur en hitasóttin. Læknirinn er
þá neyddur til að bíða og athuga sjúklinginn á ný, og
stundum getur all-langur tíini liðið svo, að ekki verði full-
yrt um eðli sjúkdómsins. Oft má að vísu skýra málið
með sóttkveikjurannsókn, en læknar vorir hafa ekki tæki
til þess, enn sem komið er.
Eg skal nefna eitt dæmi þess, hve stundum er erfitt
að þekkja sjúkdóma. Danskur prófessor, yfirlæknir við
innvortissjúkdóma, fróður maður og leikinn í sinni list,
sýktist fyrir nokkrum árum á þann hátt, að hann megrað-
ist, varð blóðb'till og fekk hitaveiki, sem engan enda vildi
taka. Hann áleit þetta vera berklafár, og töldu læknar
hans þá tilgátu iíklega þó erfitt væri að fullyrða það. Nú
leið og beið. Ymsra atvika vegna var þá hallast að því,
að ef til vill væri þetta taugaveiki, og leið svo nokkur
tími. Að lokurn þótti örvænt um, að þessi tilgáta væri
rétt. Nú var talið sennilegast, að sjúkdómurinn væri
eins konar blóðeitrun (endocarditis), en er lengri tími
leið, þótti auðsætt að svo væri þó ekki. Nú var að lok-
um haldið að þetta hlyti að vera blóðrýrnun eða megr-
unarsótt (anæmia perniciosa). Sjálfum sjúklingnum þótti
það miklurn undrurn sæta, að gáta þessi yrði eigi ráðin
með vissu, en fékk þó eigi aðgjört, og svo dó hann. Við lík-
skurðinn reyndist sjúkdómurinn eins konar krabbamein í
líffæri sem ekki varð komist að við ytri rannsókn!
Það er sjaldgæft að svo treglega gangi, sem hér er
sagt, að þekkja sjúkdóma, en oft er það vanvirðuiaust
fyrir lækni að segja, að hann geti ekki að svo stöddu sagt
hver sjúkdómurinn er. Það er til of mikils ætlast, að
ein skoðun á sjúklingi nægi ætið til þess að skera úr
hvað að honum gengur.