Skírnir - 01.01.1913, Page 33

Lyf og lækningar.
33
Náttórn- Landfarsóttirnar eru mjög misjafnlega illkynj-
batinn. aðar þó um sömu sótt sé að ræða, og er því
erfitt að segja hve mörgum að meðaltali batnar lyfjalaust.
Ef vér nú tökum tillit til þess hve misskæðar sóttir þess-
ar eru, má telja að:
Svartidauði (ef lungnapest er fráskilin)
batni 50—60 sjúkl. af hndr.
Austurlenzk kólera ... — 40—50 — — —
Bólusótt (á óbólusettum) . . — 70 — — —
Taugaveiki................— 80—90 — — —
Blóðsótt..................— 80—90 — — —
Lungnabólga (janevm. croup) — 76—90 — — —
Barnaveiki................— 60—90 — — —
Skarlatssótt..............— 80—97 — — —
Mislingar.................— 94 — — —
Kikhósti..................— 85—93 — — —
Þessi náttúrubati sjúklinganna þótti svo glæsilegur í
samanburði við það sem læknar áttu fyr að venjast, að
SJcoda, frægum Vínarlækni, varð að orði: »Vér getum
þekt sóttirnar, skilið þær og lýst einkennum þeirra, en
vér skulum ekki láta oss detta í hug, að vér getum með
nokkrum lyfjum læknað þær«.. Nú myndi enginn læknir
skrifa undir þessi ummæli fyrirvaralaust, en þó er helzt
til mikið satt í þeim, því fæstar sóttir verða læknaðar með
lyfjum.
Krafta- Þrátt fyrir alt hafa þó fundist nokkur lyf, sem
lyfin- beinlínis eiga við ákveðnum sjúkdómum og lækna
þá. Því miður eru það tiltölulega fáir kvillar sem óbrigðul
lyf hafa fundist við. Eg skal því fara fám orðum um
hvern þeirra.
Sárasótt (syfilis, »fransós«). Við þessari skaðræðis-
veiki, sem komist hefir inn í landið á síðustu árum, hafa
fundist þrjú meðul, Tcvikasilfur, jodkaliutn og arsen (salv-
arsan) Þau hafa öll stórleg áhrif á veikina, og geta jafn-
vel útrýmt henni til fulls. Veikin stafar af sérstakri teg-
und sóttkveikja og lyf þessi lama þær eða drepa.
3