Skírnir

Ukioqatigiit

Skírnir - 01.01.1913, Qupperneq 59

Skírnir - 01.01.1913, Qupperneq 59
Danmerkur og Noregs saga próf. Edv. Holms. 59 gamaldags, úrelt og ófært, áður en einveldið komst á. Það var nú endurbætt á margan hátt; þótt einveldiskon- ungarnir gerðu vald sitt meira og ótakmarkaðra en í nokkru öðru landi á meðal hinna mentuðu þjóða, var þó einveldis- stjórnin í Danmörku og Noregi mildari en í öðrum löndum. En að sumu leyti var afturför að einveldinu. Einvalds- konungarnir dönsku tóku alla ábyrgðina á sínar herðar. Þeir notuðu eigi »stéttirnar« sér til ráðuneytis eins og í öðrum löndum. Fyrir því vandist þjóðin á að varpa öllum áhyggjum sínum upp á konunginn, en við það lam- aðist framtakssemi manna og dugur. Sextíu árum eftir lögtöku einveldisins hafði því eigi tekist að bæta úr hinu fjárhagslega og búnaðarlega eymdar- ástandi. Konungarnir eyddu of miklu fé handa sér og hirð sinni. Hinn mikli norræni ófriður var þá alveg ný- lega afstaðinn. Á síðari hluta 18. aldar voru nokkrir ráðgjafarnir duglegir framfaramenn. Þá var unnið margt og mikið ríkinu til framfara; verzlun og iðnaður blómgaðist; bænd- ur fengu fult frelsi; hagur manna batnaði; vísindi og menning tók stórum framförum, og Island naut á ýmsan hátt góðs af því. — En hins vegar var miklu fé sóað burt til þess að reisa hallir handa konungi, afardýrt ridd- aralíkneski af Friðrik 5. og fleira þess konar. I þessari stuttu ritgjörð er eigi hægt að lýsa sögu prófessors Holms ítarlega. Hann lýsir framþróun ríkisins og þjóðfélagsins og hag þess í öllum greinum. Hann skýrir venjulega fyrst frá hinni ytri sögu Danmerkur og Noregs, lýsir konungunum og landstjórninni út á við í öllum henn- ar greinum, þeim mönnum, sem skipuðu landstjórnina og höfðu stjórnarathöfnina á hendi. Hann segir frá atburðum öllum, sem snerta ríkið í heild sinni og viðskiftum við önnur lönd, ófriði og utanríkispólitík, samningum við önnur lönd, skoðunum manna á því sem gerðist, og mis- klíð og skiftum skoðunum þeirra, sem völdin höfðu. Hann lýsir einnig vináttu Danmerkur og Noregs við önnur lönd, verzlunarviðskiftum og siglingum til annara landa og heimsálfa o. s. frv.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96

x

Skírnir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.