Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1941, Page 5

5
ok Laugardal allan ok alla Byskupstungu upp til Stakksár«, — ísleif-
ur byskup og Ásgrímur voru, hvor um sig, 3. liður frá honum; en
Dalla var 5. liður frá landnámsmanninum Porbirni laxakarli og Gaukur
í Stöng 2. liður frá honum. Hefur ættleggur Döllu frá Porbirni gengið
mjög fljótt fram, konurnar sumar gifzt mjög ungar að líkindum, og
sjálf hefir hún líklega verið ung, er hún átti ísleif, en ættleggirnir frá
Ketilbirni gengið seint fram, og sennilega verið mikill aldursmunur á
þeim systkinunum, Gissuri hvíta og Jórunni, og sömuleiðis sonum
þeirra, þeim frændum, ísleifi byskupi og Ásgrími.1) — Svipað er um
Gauk annars vegar og þá Skafta lögsögumann, Snorra goða og Hjalta
Skeggjason hins vegar, Gaukur er 2. maður frá Unu Steinóifsdóttur,
Olvissonar, barnakarls, en hinir 3, samtímamenn Ásgríms, 4. maður,
hvor um sig, frá frændum hennar; sbr. ættartöluna í Skírni 1931, bls. 157.
Hins vegar verða þeir Ásgrímur og Gaukur jafnliða, er annars
vegar er rakin ætt Ásgríms (í beinan karílegg) til Erlings knýtis og
Gauks til Ölvis barnakarls og þessar ættir raktar saman um leið, svo
sem þær tengdust.2) Helga, dóttir Prándar mjöksiglanda, og Elliða-
Grímur, faðir Ásgríms, voru þremenningar, en þeir Pormóður skafti,
maður Helgu, og Porkell trandill, faðir Gauks, voru einnig þremenn-
ingar. Elliða-Grímur var Ásgrímsson, Öndóttssonar kráku, Erlingssonar
hnýtis. Prándur, faðir Helgu, var Bjarnarson og Helgu, systur Öndótts.
Faðir Þormóðar skafta var Óleifur breiður Einarsson, Ölvissonar barna-
karls.
Talið hefur verið, að Porbjörn laxakarl hafi numið hjer land
skömmu eftir 8903) og verið þá ungur maður. Öllum ber Landnáma-
bókunum saman um það, að hann hafi verið kvæntur Unu Steinólfs-
dóttur. Hún var dóttir Steinólfs »hins lága«, skv. Hauksbók, 184. k.,
sonar ÖIvis barnakarls, sem er taiinn hafa verið »maðr ágætr í Noregi«,
en jafnframt »víkingr mikill«.4) Þessi Steinólfur (lági) er kenndur við
Hrísey (á Eyjafirði); mun hafa búið þar. — Hafa þau Þorbjörn og Una
1) Sbr. Safn, I., 292 — 95.
2) Ouðbrandur Vigfússon faldi í rifgeð sinni uni tíniatal í íslendinga sögunr«,
' Safni til sögu ísl., I., sjá bls. 258 og 289, að þeir Öndóttur kráka og Ölvir barna-
karl og þá afkomendur þeirra, þeir Ásgrímur og Oaukur hefðu verið skyldir. Virðist
bann hafa ráðið það af því einu, að Ölvjr átti systur, sem bjet Öndótt. Þótti honum
nafn hennar sýna það »ljóslega,< og að Öndóttur kráka befði »sjálfsagt« verið af
ætt Olvis. — Jafnfrarnt telur hann Ölfusið bera nafn af ættmönnum Ölvis, sem hann
því nefnir Ölfusinga og Ölfusingakyn. — Rjett mun það, að Ölfusingurinn Þóroddur
goði, faðir Lög-Skafta, var kominn aí Ölvi, var 5. maður frá honum.
3) Safn, 1., bls. 289;. Skírnir 1931, bls. 157.
4) Sjá um hann og afkomendur lians í Safni, I., bls, 286-89, og Grettissögu,
Isl. fornr., VII. b., ættaskrá II; sbr. Skírni 1931, bls. 157 nm.