Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1941, Page 50

48
kvaðst liafa fundið þar, aðallega »niður við bergið« og í skoru í því,
þá eru engar líkur til, að hún hefði getað stafað frá neinni búð á
áhleðslunni, því að askan var undir henni, »þegar niður dró að berginu«.
Sjera Guðmundur er ekki ánægður með að hafa »sannað« það,
að áhleðslan á gjábarminum »sje leifar Grýlu« og að »lögberg hafi
aldrei verið þar«; hann setur því fram spurninguna: »Hvar var þá lög-
berg«. Par sem honum nú þótti fengin í orðunum, »upp frá lögréttu«,
fyrir orðin »upp frá lögbergi«, sönnun fyrir því, að áhleðslan væri
»leifar Grýlu«, mætti ætla, að samkvæmt því hefði lögberg verið niður
frá áhleðslunni. Sjera Guðmundi finnst líka sennilegast, að staðurinn
fyrir það hafi »verið valinn þannig, að þingheimur gæti verið á sljett-
um graseyrununt fyrir neðan hallinn«. Nú er það svo, að lögberg,
sjálfur staðurinn er ekki síður allur, hallurinn, bergið, niður fiá áhleðsl-
unni en það af honum, sem hún er á. Hefði einungis neðri hluti hall-
sins |Darna verið notaður sem lögberg og kallazt svo, mátti segja, að
áhleðslan hefði verið gerð »upp frá lögbergi«. Og hefði sjera Guð-
mundur litið svo á, þá hefði hann þó verið að miklu leyti á þeirri
skoðun, sem jeg álít rjetta. Jeg álít, eins og jeg hefi áður tekið fram,
— og eins og mjer hefur verið Ijóst síðan jeg skoðaði þessa stað-
háttu, og með það í huga, sem jeg hafði áður lesið um þetta mál —,
að allt bergið þarna, allt frá brún og niður á jafnsljettu, hafi verið og
væri enn, hið forna, eina og sanna lögberg. En nú var ekki vel unnt
að nota einungis neðri hluta hallsins sem lögberg, til alls þess, er þar
skyldi fara fram, og svo sem það skyldi skipað, nema þá með áhleðslu,
eins og gerð hefir verið á efri hluta hallsins; enda hefði það verið
næsta óeðlilegt fyrirkomulag. Má vel vera, að sjera Guðmundi hafi
verið það Ijóst, þótt liann álíti raunar, að þar neðarlega hafi verið
mátulegri hæð frá jafnsljettu fyrir lögberg, því að hann segir: » í 6—8 feta
hæð frá jafnsljettu er sennilegast að lögberg hafi verið«. Samkvæmt þessu
og því, sem hann byggir þetta á, og hjer skal ekki tekið upp, telur
hann, að ekki sje þarna »um annan stað að ræða en þann, sem búðir
þeirra Benedikts Porsteinssonar lögmanns og Þorleifs Nikulássonar
landsþingsskrifara síðast voru reistar á«. Er þetta sá staður, sem Sig-
urður Guðmundsson taldi Grýlu (»Grýtu«) hafa verið á, sbr. Alþingis-
staður hinn forni, bls. 33. Jeg hef lýst honum svo í Árb. 1921—22,
bls. 34, að hann væri »smáhæð eða upphækkun með grjótþúst um-
hverfis að neðan, sunnan og þó einkum, stórgrýttri, að norðan«. Held
jeg, að varla hefði nokkrum fornmanni dottið í hug að nefna þetta
berg nje þótt það geta komið til mála, að taka þessa þúst fram yfir
hallinn til þess að hafa þar þær samkomur og láta fara þar fram þær
athafnir á alþingi, sem lög ákváðu. Hún er fremur lág, ber lítið á