Kirkjutíðindi fyrir Ísland - 01.01.1879, Blaðsíða 19

19
mjög óheppilegt, þegar taka verður hvern og einn,
sem fengið hefir einhvem vitnisburð á prestaskólanum,
hvernig sem hann að öðru leyti er, og gjöra hann að
presti. Jeg verð að telja það mjög óheppilegt, þegar
prestsstaðan er hið síðasta úrræði þeirra, sem enga
aðra leið komast. Jeg yrði þvert á móti að telja það
farsældarefni fyrir land og lýð, að í prestastjettina veld-
ust yfir höfuð hinir nýtustu menn, og að þeir væru
sem bezt menntaðir. J>essi þörf og nauðsyn þótti og
auðsæ fyrir mörgum árum, þegar prestaskólinn var
stofnaður 1847. Verð jeg að álíta það hið fyrstameð-
al til að koma prestastjettinni upp, að sem bezt sje
kennt á prestaskólanum, og prófin sjeu nægilega ströng.
Ætti það að mínu áliti vel við, að prófnefnd væri sett
við prestaskólann, eða 2 eldri vígðir menn settir til að
dæma um kunnáttu prestaefni í hverri kennslugrein
með kennara þeim, sem prófar. Er lík prófnefnd nú
sett við marga háskóla, og á hún því betur við presta-
skólann, sem hann hefir það aðalaugnamið, að gjöra
menn hæfa til prestsskapar.
En vilji menn að prestar verði sem bezt mennt-
aðir, og sem bezt hæfir til að standa vel í hinni mikil-
vægu stöðu sinni, þá verður nokkuð til að vinna; prests-
staðan verður að hafa að minnsta kosti þolanlega við-
unandi kjör að bjóða þeim. Prestar þurfa eptir kröf-
um tímans að hafa engu minni menntun, bæði almenna
og sjerstaka, en sýslumenn og læknar; þeir verða að
kosta hjer um bil hinu sama til námsins, að því einu
undanskildu, að sýslumannaefni hljóta að farautan, og
ganga á útlendan háskóla, þar sem prestaefni þurfa
ekki fremur en þau vilja, að fara utan. Enginn mun
samt ætla, að guðfræðismenntun geti við haldizt í land-
inu, nema með því móti, að nokkrir af hinum efnileg-
ustu námsmönnum vorum nemi guðfræði erlendis. pað
dugir ekki að segja: þessi laun, sem prestastjettin hefir,
2*