Fylkir - 01.01.1922, Blaðsíða 34

34
þjóðfélagsins í hættu, eða á annan hátt hindra þess heilbrigðu framför og
velmegun.
Nákvæm athugun og lestur ýmsra ritgerða, sem út hafa komið, og sanl'
tal við ýmsa menn, Iiefur sannfært mig um, að fjöldi manna, jafnvel þe,r’
sem rita í fréttablöðin, hafa ekki gert sér nógu glögga grein fyrir því, hve
mikinn arð sjávarútvegurinn hgfur gefið af sér, hve miklu fé hefur vef*
til hans kostað, né heldur hvor er arðvænlegri fyrir þjóðfélagið og uiti le*
vissari, landbúnaðurinn eða sjávarútvegurinn. Yfirleitt virðist fjöldi mann
halda, að sjávarúlvegurinn sé aðal auðsuppspretta landsmanna, og sum>r
hafa fullyrt í mín eyru, að útfl. sjávarafurðir, fslendinga eigin eign, hab *
síðustu árum numið 35—40 million kr. á ári. Eg ætla ekki að eltast v*
þær staðhæfingar né annað af líku tagi, sem hefur verið prentað, heldnr
benda lesendum á trúverðustu ritin, sem eg þekki í þessu efni, nl. Hag
skýrslurnar, útgefnar á Hagstofu fslands í Reykjavík. Þær eru auðsjáanleg®
samvizkusamlega samdar, þó að sumu leyti ófullkomnar og nokkuð
eftir tímanum, líklega vegna þess, að nákvæmar og fullkomnar skýrsluv
hafa ekki fengist frá hlutaðeigendum í tíma. En þar sem allur þofr* a
þýðu vill heldur lesa- léttvæg kvæði og lygasögur, draugasögur, útileSu
mannasögur o. s. frv., eða skemta sér á sjónarleikjum og dönsum, en * ^
lesa og íhuga sögu sinna eigin atvinnuvega og framkvæmda, einkum
hún er rituð í skýrslum og tölum, þá hygg eg þýðingarlítið, að rita larl®
mál um þetta efni og læt því nægja að gera afar stutt ágrip af nefndnm
hagskýrslum, nl. fiski og hlunninda skýrslum íslands, frá árinu 1897
ársins 1918— lengra eru þær skýrslur ekki enn komnar, — og hér og P
vitna eg til Vsk. yfir sama tímabil, jafnvel frá árinu 1895 til 1918:
Tala /iskiskipa (47—68 lest.) á árunum 1904—1918
bls. Fsk. 1912 og 5 bls. Fsk. 1918).
Ár seglskip mótorskip gufuskip samtals
1904 158 2 160
1909 127 10 137
1912 127 8 24 159
1915 95 40 26 161
1918 60 109 11 180
(sbr.

lesth
7581
6703
10812
11018
7878
Árið 1916 voru 111 skip alls við þorskveiðar eingöngu, 63 skip alls v
þorsk og síldarveiði, þar af 21 botnvörpungar, 5 önnur gufuskip, 33 mO
skip og 4 seglskip, 1 við þorsk og hákarl og 8 við hákarl eingöngu.
Árið 1918 voru 76 skip við þorskveiði eingöngu, 60 skip við "þorsk ^
síldarveiði, 4jið þorsk og hákarlaveiði, 25 við síldarveiði eingöngu,
síldar og hákarlavéiði og 11 við hákarlaveiði eingöngu (sbr. 7. bls.
ársins 1918).