Lögrétta - 01.01.1934, Blaðsíða 42

LÖGRJETTA
84
83
ljettast gengirðu’ eflaust á
yfirsjónum mínum.
Önnur vísa, kveðin til Ragnhildar, er
þessi:
þó eilífðin mjer yrði’ að nótt,
augnasteina mina
gefa skyldi jeg fús og fljótt
fyrir návist þína.
Þessi er kveðin á heimleið:
Senn fœ jeg þreyttu höfði að halla
að hjarta þjer;
af þeirri sœlu von jeg valla
veit af mjer.
Þessi er tekin úr stuttu kvæði:
Kærastur jeg þá er þjer
þegar heilsan dvínar;
hverri báru, sem þú sjer
og sýnist ætla’ að skella’ á mjer,
berðu móti brjóst og hendur þínar.
Að endingu tek jeg þessa:
Læt jeg fyrir ljósan dag
ljós um húsið skína,
ekki til að yrkja brag,
eða færa neitt i lag,
heldur til að horfa’ á konu mína.
Fyrir hin mörgu kvæði um konu sína og
böm, vini og venslamenn, hefur Páll verið
nefndur „heimilisins skáld“. Mikið af kvæð-
um hans er bundið við heimilið og næsta
umhverfið, sveitina hans og hjeraðið, lýst
atvikum, sem þar koma fyrir, ýmist í stölc-
um, smákvæðum eða ljóðabrjefum til kunn-
ingjanna. Eitt af þeim kvæðum er þetta:
Hárgreiðustaði hjer má kalla,
helst þegar farið er að slá.
Gengur þá hver með greiðu’ og dalla
guðslangan daginn til og frá.
Með hendur þvegnar og hárið greitt,
af heyskapnum verður ekki neitt.
En þegar kemur kaldur vetur,
kafaldsbylur, og jarðlaust er,
biður þá hver, sem betur getur:
blessaður taktu kind af mjer.
þá segi’ eg: fjandinn fjarri mjer,
farðu nú út og greiddu þjer.
Þetta er kveðið til manns, sem hafði lofað
að koma til þess að gera upp fyrir Pál
klausturreikningana, en kom ekki á rjett-
um tíma:
þú færð hjer besta brennivín,
baðhita fast við óninn.
Kafrjóð þar situr konan min,
sem kóngsdrotning við tróninn.
Og svo jeg segi þjer eins og er,
þá ætti’ ekki’ að þurfa’ að nauðga þjer
hingað, helvítis dóninn.
Drykkjukvæði Páls munu vera sjerkenni-
legustu kvæði þeirrar tegundar, sem við
eigum, svo sem „Heim er jeg kominn og
halla’ undir flatt“, — „Úr kaupstað þegar
komið er“, — „Jeg hef svo margan morgun
vaknað“ o. s. frv. Alvaran og glensið eru
þar víða ágætlega ofin saman, eins og t. d.
í þessari vísu:
Mjer er orðið mál að deyja,
mín er horfin sálar-þreyja,
alt vill mig á tálar teygja
til að drekka brennivín,
En aldrei drekk jcg eins og svin.
Heldur drekk jeg, satt að segja,
sumar bæði’ og vetur,
eins og það væri Einar minn eða Pjetur.
Falleg náttúrukvæði hefur Páll líka ort,
t. d. ,.Ó, blessuð vertu sumarsól“, — „Litli
fossinn“ o. fl. Þau eru ekki stórfengleg mál-
verk, en það er lipurðin og innileikinn, sem
valda því, að menn læra þau og dást að
þeim.
Bezt nær Páll sjer venjulega niðri á fer-
skeytlunni. Eftir þá Sigurð Breiðfjörð og
Bólu-Hjálmar er Páll, meðal hinna þjóð-
kunnu skálda, helsta og besta ferskeytlu-
skáldið. Ferskeytlan er arfur frá rímna-
kveðskapnum á fvrri öldum. t margar aldir
hefur það við gengist, að menn um alt land,
í sveitum, kaupstöðum og sjóbúðum, hafa
haft sjer það til gamans, að yrkja fer-
skeytlur um ýmislegt, sem við hefur borið,
kveða þær hver um annan við ýms tæki-
færi, ýmist í spaugi eða alvöru, og algengt
var það áður, að hagyrðingum lenti svo
saman, að þeir kváðu níð hver um annan.
Hef jeg minst á það áður í grein um Bólu-