Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1881, Blaðsíða 45

45
í sjálfa eldstóna, og er svo um búið, að eptir því sem
eldiviðurinn í sjálfri eldstónni brennur, detta ný kol
jafnóðum, í stað hinna útbrunnu, niður úr pipunni og
niður í eldstóna; þegar því einusinni er búið að fylla
þetta pípumyndaða kolarúm með kolum, og kveikja
í þeim, þá logar í ofninum heilan dag, eður lengur,
án þess nokkuð þurfi að líta eptir honum. Til þess
að hita með herbergi eru ýmist hafðar opnar ristir,
eða lokaðir ofnar. Hinar opnu ristir eyða miklu meiri
kolum í samanburði við hitann, sem þær gefa af sér,
heldur en hinir lokuðu ofnar; þessvegna eru þær eink-
um brúkaðar í þeim löndum. þar sem kol eru að sfnu
leyti ódýr; eins og t. a. m. í Englandi. Orsökin til
þessa er sú, að hinir opnu ristarofnar eru ætíð greyptir
inn í múrinn á herbergjunum; fer því þvínær allur sá
hiti, er af hliðum þeirra ætti að leggja, inn í múrinn,
án þess að hafa mikil áhrif á loptið í herberginu, en
sá hiti, sem leggur af hinum lokuðu ofnum, fer allur út
í herbergið, og hitar loptið í því. Ofnarnir hita því
loptið í herbergjum, er þeir standa í, en ristarofnarnir
hita einkum með geislabrotum, þar eð hitageislarnir
hita þá hluti, er þeir falla á, og sem taka við þeim,
án þess að hita að mun loptið er þeir fara í gegnum,
alveg eins og allur sá hiti, sem jörð vor fær frá sól-
unni fer í gegnum gufuhvolfið, án þess að hita það að
nokkru skapi. Lokaðir ofnar spara því meira en hinir
opnu ristarofnar, en þeir eru ekki eins viðkunnanlegir,
og ekki eins hollir, þar eð hinir stóru, opnu reykháf-
ar ristarofnanna draga sífeldan loptstraum úr her-
bergjunum, og í þess stað kemur inn aptur nýtt lopt
gegnum rifur á gluggurn, dyrum og alstaðar þar sem
nokkur glufa er. þ>að er einnig hætt við, að hinir
lokuðu ofnar gjöri loptið í herbergjunum þurrara en
vera skyldi; þó má bæta úr því með því að hafa skál
með vatni í standandi á ofninum. Loptstraums-ofnar