Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1881, Blaðsíða 66
66
hellingu, sem aptur er brúkað við sjávarsíðuna fyrir vatns-
grauta álát. Sumstaðar, sér í lagi norðanlands, er seyddur
úr súrmjólkinni strjúgur, sem aptur er látinn í skyr til vetr-
arforða. Til þess að drýgja sýru til heimilisbrúkunar, mável
brúka heitt vatn, sem áður hafa verið seyddar 1 súrur. Er
þessu vatni helt í sýrukerið, og bundið vel yfir meðan kólnar.
Skaði er að láta sýru frjósa.
Flautir eiga ekki saman nema nafnið; sumir þeyta þær
um of, láta saman við þær áir, eða undanrenningu, eða láta
þyrilinn ofan í sýru, sem alt eru prettir; en þegar þær eru
rétt gjörðar, eiga þær að vera úr nýrri mjólk, hrærast vel þar
til þéttast; á að láta í lyfja- eða hleypisaskinn nokkuð af sjó
eða söltu vatni saman við misuna, sem mjólkin er hleypt
með; verða flautimar þá þykkar, munntamar og heilnæmar,
svo orðtakið sannast, að saviandragi flautamenn og maura.
Góðirbúmenn þekja eldhús sín með útfalli sjávar, tilþess
þau verði kaf- eður svæluminni. Svo slátra þeir og nautum
og sauðum með aðfalli; hafa þeir þá trú, að skepnunni blæði
þá betur og meira. þá vilja þeir helzt slátra með þverranda
tungh, að skinnið verði því þéttara og haldbetra, eins og
jörð, sem rist er með sömu varúð. Kálfar, naut og sauðfé
era þær skepnur, sem menn leggja sér hér optast til munns;
en sá matartilbúningur er mjög misjafn. Bezt er að slátra
kálfinum þriggja nátta; skal þá hræra vel blóðið og sundur-
kreista og burtnema allar slíur og blóðlifrar. Kalt orðið, sjóð-
ist það með mjöli, salti og smjöri, og er það lystug fæða.
Annar ljúffengur matur, sem búa má til úr kálfi, er kálfs-
kjötsostur. Skal sjóða kjötið svo, að öll bein náist úr því,
kjötið síðan alt vel brytjað og stappað, látið aptur heitt í
pottinn og látið í nýtt smjör, steyttur pipar, kúmen og aðrar
kryddjurtir, síðan upp tekið og fergt eins og annar ostur.
A nautakjöti er sú meðferð bezt, að festa kjötið undir eins
upp og það er tekið volgt á blóðvellinum, svo allur vessi
renni sem bezt af því, vindþurka það því næst í nokkra daga,
gjöra síðan marga skurði í hrygg, síður, alla vöðva á gang-
limum o. s. frv., fylla þá með smámuldu salti, hengja kjötið