Eimreiðin - 01.01.1897, Page 28

28
að leika sjer, þar sem Þorkell væri, það væri munur að hafa þann
karl með sjer en móti. Urn þetta fór hann mörgum orðum og
sannfærandi.
Og við þetta ljet Halldór jafnan sefast og sannfærast um
stundarsakir. En efasemdirnar fóru að hreyfa sjer aptur, og þögn-
uðu ekki. Það var eins og einhver væri alltaf við og við að
hvísla að honum þessum gamla talshætti: »Endinn skaltu í upp-
hafinu skoða.«
Og enn var hann á tveim áttum; hann hímdi sunnan undir
kirkjugarðinum. Stóreflis moldarhaugur hrúgaðist upp innan við
og upp við garðinn. þeir vóru rjett að enda við gröfina, og smá-
rekurn var kastað við og við upp á hauginn; moldarkögglaruir
ultu út á garðinn, — en Halldór tók ekki eptir þvi, hann lá fram
á garðinn, og var í djúpum hugsunum: »Hvað á eg að gera?«
þetta kvað alltaf við í brjósti hans. Svo var enn lítilli reku kast-
að upp; hana bar snöggvast við lopt; svo datt hún sunnan í
haugtoppinn, og kögglarnir hrutu niður undir garðbrúnina. En
einn þeirra valt lengst; það var fúinn og moldugur mannshryggjar-
liður; hann skoppaði ofan hauginn og út á garðinn, og upp í
fangið á Halldóri.
Honum varð illa við þessa sendingu. Hann tók liðinn og
horíði á hann. Raunahugleiðingar hans píndu hann enn þá rneira.
Það er undarlegt, hvað sundurleitar hugmyndir geta æst hver aðra
upp, ekki sízt á þeim, sem eru að geggjast á geðsmunum. Hon-
um datt dauðinn í hug, dauðinn, sem hann trúði fyllilega, að væri
kominn frá lýginni og lýginnar höfundi.
Svo henti hann beininu langt út í tún — og gekk á burt.
Og í kirkjunni, á meðan presturinn var að halda líkræðuna,
hugsaði hann enn um ið sama. Presturinn hjel-t snotra og sann-
orða ræðu. Hann lýsti Jóni heitnum í fám, en sönnum orðum.
Einkum tók hann það fram, hvað hann hefði verið sannur í sjer;
aldrei hafði neitt af lýgi þessa lífs komið fram i orðurn hans eða
verkurn. Halldóri fannst eins og sjer væri gefinn löðrungur;
»hann er að stinga mjer sneið« hugsaði hann; en svo hugsaði
hann aptur með sjer: »Satt var það, Jón laug aldrei, þó að hann
væri harðvítugur i sjer; skyldi hann ekld líka segja satt, þó að
hann sje dauður? eg skal taka mark á því, — ef hann verður bor-
inn út á undan og fyrri sökkt ofan í gröfina, þá hefir hann dáið
fyrri — eða rnjer er óhætt að segja það.«