Eimreiðin - 01.09.1908, Síða 65
225
Trygð.
Eftir BJ0RNSTJERNE BJ0RNSON.
Á Völlum í sveitinni, sem ég ólst upp í, bjuggu hjón, sem
áttu sex syni. Pau unnu með mikilli elju á stórri, en niðurníddri
jörð, unz bóndinn dó voveiflega og ekkjan sat eftir með erfitt bú
og börnin sín sex. Hún lét þó ekki hugfallast, heldur leiddi tvo
elztu synina fram fyrir kistuna og lét þá lofa sér því yfir líki
föður síns, að þeir skyldu sjá fyrir hinum yngri bræðrum sínum
og aðstoða hana sem guð gæfi þeim afl til. Pessu hétu þeir og
það efndu þeir líka, þangað til búið var að ferma yngsta bróður-
inn. Pá þóttust þeir lausir allra mála, og hinn elzti giftist þá
megandi bóndaekkju, og skömmu síðar giftist sá næstelzti systur
hennar, sem líka var vel fjáð.
Nú áttu hinir fjórir, sem eftir voru, að taka við stjórninni á
öllu, eftir að þeim hafði hingað til verið stjórnað sjálfum af öðr-
um. Peir þóttust ekki meira en svo menn til þess. Peir voru
frá barnæsku vanir við að halda saman, tveir og tveir eða allir
fjórir, og nú gjörðu þeir það ekki síður, er þeir þurftu hver á
annars hjálp að halda. Enginn þeirra lét uppi sína skoðun, fyr
en hann þóttist vera viss um skoðanir hinna; þeir vissu meira að
segja í rauninni ekki, hver þeirra eigin skoðun væri, fyr en þeir
höfðu horft hver framan í annan. Án þess að þeir hefðu samið
nokkuð um það sín á milli, urðu þeir þó orðalaust ásáttir um, að
þeir skildu ekki skilja meðan móðir þeirra lifði. En hún vildi nú
samt haga því öðruvísi, og fékk þá tvo, sem burt höfðu flutt, á
sitt mál. Jörðin var orðin góð bújörð og þurfti því meiri mann-
afla við. Móðirin stakk því upp á að leysa tvo elztu bræðurna
út með lausafé, og skifta svo jörðinni milli hinna fjögurra, þannig
að tveir og tveir byggu saman, hverir á sínum parti. Skyldi þá
byggja nýjan bæ við hliðina á gamla bænum, og skyldu tveir
bræðranna búa í nýja bænum, en tveir vera kyrrir hjá henni.
En annarhvor þeirra, sem flytti í nýja bæinn, yrði að gifta sig;
því þeir yrðu að hafa einhverja fyrir framan hjá sér — og móð-
irin tiltók stúlkuna, sem hún vildi fá fyrir tengdadóttur.
Enginn hafði neitt á móti þessu; en nú var spurningin aðeins
um það, hverjir tveir af bræðrunum ættu að flytja í nýja bæinn,
og hvor af þeim ætti svo að gifta sig. Hinn elzti kvaðst fús til
15