Eimreiðin - 01.05.1910, Blaðsíða 52

128
Kornið fyllir mælinn. Og fjölmennið myndar þjóðarbolmagn
og getu.
fetta er það, »sem gerir gæfumuninn«, nafni minn!
LIFRIN OG VÖMBIN. Pað er þó allgott hjá öðru lakara,
að gera lítið úr fátækt vorri, þegar það er gert í góðum vændum.
En ég roðnaði í sumar, þegar Einar Hjörleifsson spottaðist að fá-
tækt vorri í ísafold, á kostnað minn. Fátæktin í landi voru er þó
ekki hlægileg, hvorki fátækt þjóðarinnar né einstaklinganna. Hann
er að tala um ritgerð mína »Sjálfstæði« í Eimreiðinni og »barlóm-
inn« í Guðmundi Friðjónssyni. Og hann kemur þá með mjög
hlægilega skáldsögu um einhvern skottulækni, sem kent hafi lifr-
inni um alla óhreysti, sem í þeim mönnum bjó, er leituðu hans.
Hann segir, að sér detti þessi skottulæknir í hug, þegar ég kenni
fátækt vorri um meinsemdir þjóðarinnar og vanmátt til fullveldis.
— Svo ætlar hann lesendunum að skilja það, að ég sé svo sem
viðlíka glöggskygn þjóðmálamaður, sem skottulæknirinn var glögg-
ur að sjá sjúkdómana.
Jæja! Náunginn hefir að líkindum hlegið — og verði honum
gott af, því hlátur er hollur. En því er nú ver og miður, að vér
íslendingar orkum því ekki að hlæja okkur út úr stjórnmálaógöng-
unum né þjóðarvesöldinni, hvorki með flágjöllum hlátrum, hæðnis-
hlátrum, né skellihlátrum. Hlegið hafa Reykvíkingar í leikhúsinu
marga vetur, að sögn blaðanna, og þó hafa gjaldþrotin verið dag-
legt brauð þar um slóðir, í »Lögbirtingablaðinu«.
Mér finst þetta mál of alvarlegt til þess, að þynna það út í
skrítlur. En fyrst hann orti á mig í þessum tón, vil ég svara lit.
Okkur er nú líka ætlað að fást við bókmentir þetta fjárhagstíma-
bil. Og afrek okkar í þeim efnum mega víst ekki minni vera en
svo, að við segjum sína skrítluna hvor. Og nú kemur mín skrítla,
sönn og blátt áfram:
Handan við fjöllin, sem liggja austan við héraðið mitt, liggur
sveit, og var þar stúlka fyrir fáum árum að heimilisfangi. Hún
var alin upp á sveit í bernsku og á einum og sama bæ, og þó
góðu heimili. Nú ræðst hún þaðan burt, þegar hún er fulltíða og
í mína sveit og á næsta bæ við mig. En hún þorði þó varla að
standa við vistarráðin. Og hver mundi orsökin hafa verið? Or-
sökin var sú, að einhverjir gárungar töldu henni trú um það: að
kindurnar væru með mörgum vömbum í minni sveit og mundi
hún komast að því fullkeyptu, að þvo innan úr í nýju vistinni.