Eimreiðin - 01.09.1910, Page 20

176
vélarnar að hvíla sig. Menn skyldu nú ætla, að hinar miklu endur-
bætur, sem gerðar hafa verið á loftskipunum á síðustu tímum og
sigurfarir þeirra hér í álfu, hefðu alveg gert flugvélar óþarfar og
svæft fluglistina fyrir fult og alt. En það er öðru nær. Einmitt
undir lok 19. aldar, þegar loftskipin fara að taka mestum fram-
förum, og mestar vonir fara að vakna um, að þau verði að full-
um notum, þá lifnar einnig yfir fluglistinni, og menn fara af kappi
að vinna að flugvélunum og reyna að búa þær þannig úr garði,
að þær geti kept við loftskipin. í*að jók mjög áhugann á endur-
bótum flugvélanna, að loftbelgurinn þótti illur dröttur við loftskipin.
Auðvitað heldur hann skipunum í lofti, en hann dregur mikið úr
flughraðanum, og mikinn kraft og sterkar vélar þurfti til að knýja
þau bákn áfram í loftinu. Auk þess hleypa belgirnir mjög fram
verði skipanna, og vetnið, sem þeir eru fyltir með, er mjög dýrt,
og þarf stöðugt við það að bæta, því mikið af því gengur í súginn
í hverri ferð.
Petta gaf fluglistinni byr í seglin; að finna loftför, sem svifið
gætu um loftið án loftbelgs, líkt og fuglarnir, var augljóslega
þýðingarmikil framför. Enda tóku ýmsir hugvitsmenn að gera
tilraunir í þá átt, með allgóðum árangri, á síðasta tug 19. aldar-
innar.
* *
*
Fluglist dýranna er á mjög misjöfnu stigi. Flugíkornar og
flugdrekar hafa flugfit, sem þeir geta svifið á af hærri stað á
lægri. Leðurblökurnar hafa reglulega vængi með flugfit; þær geta
bæði svifið, og knúið sig áfram í loftinu með því að veifa vængj-
unum, og um leið hækkað og lækkað flugið eftir vild. Strúturinn
getur ekki lyft sér frá jörðunni eða svifið, hann getur aðeins veif-
að vængjunum og á þann hátt létt fyrir sér, þegar hann hleypur.
Hænsnin geta aðeins flogið með því, að veifa vængjunum ótt og
títt, en þau geta lítið sem ekkert svifið.1) Máfum og öðrum góð-
um flugfuglum er aftur »létt um svif«; stundum veifa þeir aðeins
endrum og sinnum vængjunum á fluginu, en þess á milli svífa
þeir alllengi á útþöndum vængjum. Beztu flugfuglarnir eru vana-
lega góðir sviffuglar og hafa menn með rannsóknum komist að
*) Ég kalla, að fuglarnir svífi, þegar þeir líða um loftið án þess að veifa
vængjunum, enda mun það vera hin alþýðlega merking í orðinu.