Dagblaðið Vísir - DV - 09.05.1983, Blaðsíða 10

10
Útlönd
Útlönd
DV. MÁNUDAGUR9. MAl 1983.
Utlönd
Utlönd
Heróínið
hellist á
eituríyfja-
markadi
Lögreglan á Sikiley i umsát um eina af leyni-heróínverksmiðjum mafiunnar.
Heróínflóð er í þann veginn að
skella yfir eiturlyfjamarkaðina í
Vestur-Evrópu og Ameríku eftir
metuppskeru ópíums. Horfir mafían
framá blómlega viöskiptatíma.
Yfirsakadómari í Palermo á
Sikiley, sem er heimavettvangur
mafíunnar — enda borgin stundum
kölluð „vegamót heróínverslunar-
innar í heiminum” — segir að búast
megi við miklu meiru af heróíni í
umferð hjá götusölum á árinu 1983 en
nokkru sinni fyrr. Það hefur verið
metuppskera ópíums allar götur frá
Afganistan og austur til „gullna
þríhyrningsins” í Suðaustur-Asíu.
Um leið hefur mafían breytt um
aðferðir til þess að komast betur á
bak viö eftirlit laganna.
Giovanni Falcone sakadómari
sagði í viðtali við fréttamann
Reuters á dögunum að það væru nær
engin tök á því að stöðva þetta. Fór
viðtalið fram fyrir luktum dyrum
skrifstofu hans meö fimm vopnaða
lífverði í kallfæri. Slík ógn stendur
mönnum af morðvörgum mafíunnar
að jafnvel erindrekar réttvísinnar
geta ekki veriö óhultir. — Falcone er
þó sá af dómurum ítalíu sem hvað
öf Iugust gæsla er höf ð á.
Á meðan viðtalið fór fram og
Falcone útskýröi fyrir fréttamann-
inum nýjustu framvinduna í heróín-
viðskiptum undirheimanna sátu
nokkrir vel klæddir herramenn
handjárnaðir á bekk frammi í bið-
stofunni og biöu þess að koma fyrir
dómarann. Það átti að fara að taka
fyrir mál Spatola-, Inzerillo- og
Gambino-fjölskyldnanna, en „guð-
feður” þeirra eru álitnir vera barón-
arnir í heróínsölunni í Palermo.
Ökunnugur hefði aldrei getað ætlað
af yfirbragði þessara manna í biö-
stofunni, hvaða erindi þeir gætu átt
þarna ef ekki hefðu verið handjárn-
in. Sumir gráhræðir og þybbnir mið-
aldra karlar sem gætu verið kaup-
sýslufulltrúar eöa heldri bændur.
Aðrir yngri og grannholda, slétt-
greiddir og stroknir sem gætu verið
ritarar hinna eða synir. Dýr klæöa-
burður, gullúr og stingandi kalt
augnaráö gáfu þó hugmyndir um aö
á bak við sunnudagaskólakyrrðina
kynni að dyljast önnur og meiri
athafnasemi.
„Réttarhöldin yfir þessum körlum
eru aðeins smáspor í áttina,” sagði
Falcone dómari við fréttamanninn
inni í skrifstofunni. Og jafnvel þótt
dómrannsóknin á kærunum, sem
hljóða upp á að þessir menn séu
mafíósar með tögl og hagldir bygg-
ingariðnaðarins og alþjóðlegrar
heróínverslunar í greipum sínum,
leiði til áfellingar yrði það samt
aöeins smáspor.
Falcone og aðrir sérfræðingar,
sem eru á hælum mafíunnar ítölsku,
segja að glæpahringurinn hafi breytt
töluvert um aðferðir að undanförnu
til þess að draga úr áhættu sinni og
auka gróðann. Er ágóðinn þó ærinn
fyrir. Menn ætla að mjög vægt
metinn sé ársgróði mafíunnar af
heróínviðskiptunum ekki undir 400
Bandaríkjadölumá ári.
Heróín er unniö úr morfínbasa,
sem áður er unninn úr ópíum, en þaðl
fæst af valmúanum sem ræktaður er
í Austurlöndum og raunar víöar. Eitt
kíló af morfínbasa gefur eitt kíló af
hreinu heróíni. Þeir sem gleggst
þekkja til mála segja að fyrir eitt
kíló af heróíni selt í „heildsölu” í
Bandarikjunum fáist um 100.000
Bandaríkjadalir. En verðið í Austur-
löndum á morfínbasanum er frá 20
þúsundum upp í 25 þúsund dali. Þar
eystra er nánast offramboö vegna
metuppskeru. Þessi gífurlega verö-
hækkun verður mörgum freisting.
Umbreytingin á morfínbasa yfir í
heróín er ekki svo dýr í framkvæmd.
Smáefnafræðiþekking og aðstaða er
alltsem þarf.
Á áttunda áratugnum var
„franska sambandið” frægt. Þá voru
vegamót heróínverslunarinnar í
Marsejjles í Frakklandi. Glæpaflokk-
amir settu þar upp heróínverksmiðj-
ur og efnafræðinga til þess að vinna
heróínið úr morfínbasanum. Það var
því smyglað vestur um haf og selt á
götum New York og fleiri amerískra
stórborga með stórhagnaði.
Én lögreglunni tókst að uppræta
franska sambandið. Tók þá
„sikileyska sambandiö” við seint á
síöasta áratug. Það lýtur stjóm
mafíu „cosche” eða fjölskyldumsem
keppa hverjar við aðra um hituna
eins og úlfar ber jast um hræ.
i fyrra bmtust út styrjaldir milli
bófaflokkanna á Sikiley svo aö sam-
keppnin virðist hafa farið úr
böndum. Jafnframt varð lögreglunni
mjög ágengt við að snuðra uppi hinar
leynilegu efnaverksmiðjur heróín-
framleiðendanna. Kvisast hefur frá
undirheimunum að Sikileyingar
hefðu tekið inn í viðskiptin með sér
franska og korsíkanska bófa sem
höfðu framleiðsluþekkinguna á valdi
sínu eða á takteinum efnafræðinga
til þess að vinna verkin. Það mun
hafa kastast í kekki á milli þessara
aðila um framleiöslugæðin, hagn-
aöinn, undanbrögð og svo vandamál
sem upp kom vegna þurrðar í sam-
eiginlegum sjóði. Þaö vom víst litlar
20 milljónir dala sem hurfu úr sjóði
er átti að standa undir byggingu
spilavítis í Atlantic City í New Jersey
í Bandaríkjunum, þar sem bófamir
ætluðu að smeyg ja inn fæti.
Nú er það þannig í heróínbransan-
um að þegar kastast þar í kekki milli
manna þá hrannast upp valköst-
urinn. 150 menn vom drepnir í
Palermo í fyrra og saknað er
annarra 150 til viðbótar sem aldrei
hafa komið fram og em taldir myrtir
af mafíunni.
Þetta stríö glæpaflokkanna og
hertar lögregluaðgeröir í kjölfariö á
moröi hershöföingja, sem sendur
hafði verið af landsyfirvöldum í Róm
til höfuðs mafíunni á Sikiley, hafi
knúiö bófaklíkurnar til að sýna meiri
gætni og pukrast meir.
Veigamesta breytingin á starfsem-
inni er sú að færri voga sér að setja
upp heróínverksmiðjur á Sikiley. Á
meðan hafa fleiri slíkar verið settar
á Iaggirnar nær upprunanum eða í
Asíu og Austurlöndum nær. Mafían
kaupir nú heróínið hreint þaðan.
Gróðavonin er samt stór því aö kílóið
af hreinu heróíni þar eystra er selt á
35 þúsund dali eftir því sem fregnir
herma.
Fyrir bragöiö minnkar auðvitað
áhættan. Nú er ekki hættan á tjóni
vegna þess að lögreglan finni heróín-
verksmiðju og geri upptækar
birgðir. Það stríkkar á keðjunni og
fækkar veikum hlekkjum hennar.
Veltan verður örari og óverulegur
kostnaöarauki vegna dýrari inn-
kaupa skilar sér strax aftur.
Því gengur fíkniefnalögreglan
þess ekki dulin að búast megi viö
stórflóði heróíns á eiturlyfjamark-
aðina strax á þessu ári. Bæði munu
stórgrosseramir hafa fullan hug á
því og ekki vantar framboðið.
Sérfróðir menn ætla aö 30% þess
heróíns sem kemur á stærsta eitur-
lyfjamarkað heims, strætin í New
York, hafi til skamms tíma komið
frá aðeins fjórum Sikileyjarfjöl-
skyldum. Fíkniefnaeftirlitið í Banda-
ríkj unum reiknar með því að um 60%
heróínveltunnar á austurströndinni
sé í höndum mafíunnar.
Nú verður lögreglan þess áskynja
að sikileyska mafían sé farin að
vinna þessari afurð sinni nýjan
markað heima fyrir á italíu. Eins
hafa fundist spor hennar í helstu
miðdeplum evrópska markaðarins,
eins og í London, Frankfurt og
Amsterdam.
Eins þykir ýmislegt benda til þess
að uppgjör fjölskyldnanna í
Palermó, sem láta eftir sig líkin eins
og hráviöi, breiðist út í alþjóðlegt
glæpaflokkastríö. Eöa sem sé út
fyrir landsteinana. Það er vitaö um
að minnsta kosti sex mafíumorð í
New York sem rakin hafa verið til
heróínverslunar Sikileyinga. Ýmis
teikn þykja vera á lofti um aö
franskir bófaflokkar frá Miðjarðar-
hafsströndinni séu aö reyna aö
þröngva sér inn að kökunni.
Falcone sakadómari rannsakar
um þessar mundir teikn þessi sem
þykja tengja Marseilles-bófana við
sikileysku mafíuna. Sú slóð hefur
leitt hann til morðsins á frönskum
starfsbróður hans, Pierre Michel
dómara.
— Michel dómari var kunnur í
undirheimunum sem „harðjaxl”,
nefnilega dómari sem vægðarlaus
var í úthlutun refsidóma á hendur
eiturlyfjabófum. Hann vann að því
að samhæfa ýmsar rannsóknir lög-
gæslunnar gegn skipulagðri glæpa-
starfsemi þegar hann var myrtur í
miðborg Marseilles haustið 1981.
Hann hafði nýkvatt blaðamann,
kunningja sinn, og stigiö á bak
vespuhjóli sínu á leið til hádegis-
verðar, þegar tveir menn felldu
hann af hjólinu með skothríð. Þeir
fullkomnuðu verkið með náðarskoti í
höfuöið, þar sem hann lá í götunni.
Eftir morðið á lögregluhershöfð-
ingjanum í Palermo í fyrra hefur
öryggisvarslan um dómarana, sem
rannsaka hagi mafíunnar, verið
margefld. Falcone dómari fer til
dæmis ekki fet út úr húsi öðruvísi en í
brynvarinni bifreiö og í fylgd milli
fimmtán og tuttugu lífvarða.
Daiia Chiesa lögregluhershöfðingi var skotinn ásamt eiginkonu sinni i fyrra af mafiunni en öryggis-
■ varslan hefur siðan verið tiefid um helstu sakadómara og iögregiuforingja.