Dagblaðið Vísir - DV - 09.05.1983, Blaðsíða 22

DV. MÁNUDAGUR 9. MAl 1983.
Zawinul og Shorter
i góðu formi
Sjaldan hafa jafnmargir beöiö jafn-
óþreyjufullir eftir einni plötu og nýrri
breiöskífu súper-súpergrúppunnar
Pink Floyd. Loksins er hún komin og
þvílík plata! Hún heitir The Finai Cut
— og er besta plata sem ég hef lengi
hlýtt á. Kannski allt frá því Veggurinn
kom út. The Final Cut uppfyllir fylli-
lega þær vonir sem ég hafði bundiö við
hana — og bjóst ég þó viö miklu.
The Final Cut er greinilega beint
framhald af The Wall, tvöfalda albúm-
inu sem allir muna og þekkja. Veggur-
inn var fyrst og fremst verk Roger
Waters og þaö er FC einnig. Um leið og
nálin hefur aö nema plöturákimar og
hljóö heyrast úr hátölurunum finnst
manni sem þriðja plata The Wall sé
komin út. Mörgum finnst slíkt eflaust
vera galli. Því er ég ekki sammála.
Waters viröist ótæmandi brunnur og
býr yfir firnum hugmynda sem sjálf-
sagt er að festa á plast.
Veggurinn haföi ákveöinn boöskap
fram aö færa, ómanneskjulegan og
harðsoöinn heiminn. Þar sem vald hins
Dómur poppgagnrýnenda dagblað-
anna um plötu ársins í fyrra var ótví-
ræöur: Too-Rye-Ah með Dexy’s Mid-
night Runners taldist þar fremst í
flokki. Enn er beðið nýrrar plötu frá
Dexy’s en til þess að létta mönnum bið-
ina hefur útgáfufyrirtæki hljómsveit-
arinnar þrykkt á plast nokkur lög af
smáskífum Dexy’s undir heitinu Geno
en samnefnt lag lagöi grundvöllinn aö
frægðarferli Dexy’s.
Þaö var árið 1980 sem „Geno” stökk
í hendingskasti upp á topp breska list-
ans og hljómsveitin Dexy’s Midnight
Runners var þá óþekkt aö kalla. Áöur
hafði hljómsveitin gefið út eina 2ja
iaga plötu meö lögunum Dance Stance
og I’m Just Looking en béhliðin á
„Geno” var Breakin ’Down the Walls
of Heartache — og öll þessi lög er að
sterka ríkir og kistallaðist í ómannúö-
legu skólakerfinu sem alla steypti í
sama mót. Og viö sögu koma raunir
drengs sem misst haföi fööur sinn í
stríðinu. Waters þekkir þá reynslu af
eigin raun. Á FC heldur hann áfram aö
velta fyrir sér þjóöfélaginu og eöli
þess. Fyrir hvaöa málstað féll faöir
hans í síðari heimsstyrjöldinni? Vél-
menninguna þar sem vélmenni og
stríösboöskapur kemur á undan
manneskjunni og friöinum? Atvinnu-
leysi? Atómbombu? Stríösæsinga-
stefnu Brésnevs, Rígans, Tatsjers,
Galtieris? Nei, af hverju ekki aö loka
leiðtogana inni á hæli þar sem þeir geta
leikiö sér í friði og látið almenning í
friöi? Þaö eru margar spurningar sem
kastaö er fram í textum Waters. Hins
vegar fátt um raunhæf svör.
Þær sögur hafa þrásinnis komiö upp
aö Pink Floyd væri að hætta og fyrir
sumum var víst fótur. Enn sem komið
er hefur þaö ekki gerst. Þó hefur fækk-
að í grúppunni. Hljómborðsleikarinn
Richard Wright er hættur. Nú veröur
þaö aö viöurkennast aö ég er ekki
finna á þessari safnplötu. Yngsta lagiö
er aftur á móti Plan B sem kom út á 2ja
laga plötu 1981 og var endurbætt og
gefiö út á nýjan leik á Too-Rye-Ah
plötunni í fyrra.
Fjögur laganna á plötunni er reynd-
ar einnig aö finna á fyrstu breiöskífu
Dexy’s, Searching for the Young Soui
Rebels og þá eru aðeins fimm lög á
nýju safnplötunni sem ekki hafa feng-
ist á breiðskífu áöur . Onefnd eru The
Horse (var notað sem lokalag í þættin-
um Nýtt undir nálinni 1981—1982), One
Way Love og Soui Finger.
öll lögin eru frá því tímabili í sögu
Dexy’s þegar blástur skipaöi æöstan
sess, eins og nýir aödáendur vita
hefur fiölan aö verulegu leyti leyst
blásturshljóðfærin af hólmi. Skrifari
þessara lína sá Dexy’s á sviöi voriö
nægilega „útpældur pink-floydisti” til
aö geta metiö áhrif brotthvarfs hans.
Hins vegar sýnist mér í fljótu bragöi að
breytingamar frá The Wall séu ekki
ýkja miklar. Það má fljóta meö aö
Roger Waters hefur lýst því yfir aö
Pink Floyd sé ekki að leggja upp
laupana. Aö vísu ætlar Waters aö snúa
sér aö sólóplötu á næstunni sem eflaust
veröurí framhaldiaf Vegg-og FC-pæl-
ingunum.
En snúum okkur þá aö tónlistinni á
FC. Lögin teljast vera tólf. Nokkur
standa þó varia undir aö teljast heil-
steypt lög, frekar stef sem notuð eru
til aö koma ákveönum boöskap á
framfæri og tengja heildina saman.
Oþarfi er aö geta um einstök lög. Plat-
an virkar sem ein heild þar sem lögin
skera sig lítið hvert frá ööru og viröast
viö fyrstu hlustun vera nokkuö keim-
lik. Kemur þaö ekki síst til af því aö
uppbygging þeirra er svipuö. Fyrst
kemur ljúfur söngur, stundum hálfgert
hvísl meö kassagítar, píanói eöa fiöl-
um á bak viö og síðan skellur á kraft-
mikiö viölag. Þá fyrst bætast tromm-
umar viö og sönguriiin rífur sig upp.
Undantekning er þó lagið Not Now
John sem er kraftmikiö lag, minnir
óneitanlega nokkuö á Another Brick in
the Wall, til aö mynda bassinn. Annars
þarf vart aö tíunda tónlistina frekar.
Frágangur plötunnar er allur fyrsta
flokks enda ekki við ööru aö búast úr
þessari átt. Upptaka er pottþétt. Ég vil
benda sérstaklega á einn hlut þótt
smár sé. I laginu Gunner’s Dream er
sérdeilis skemmtileg skipting á milli
söngsog saxófónssem vekuróblandna
aödáun allra sem á hlýða.
Á heildina litið er FC sannkallaður
kjörgripur sem enginn ætti aðláta fara
fram hjá sér. Ogjömingur er að nefna
bestu lög. Platan er heilstæö og fellur
aö mínu mati hvergi niður. Sem sagt:
1981 og heyrði þá öll þessi lög flutt á af-
ar eftirminnilegah hátt.
Dexy’s er aö mínum dómi einhver
merkilegasta hljómsveit sem uppi
NÝJARPLÖTUR
hefur veriö á síf" i árum og hafi menn
einhverra hluta 'gna misst af fyrri
hálfleik í sögu Dexy’s er sjálfgert að
veröa sér úti um eintak af Geno. Kjör-
gripur.
-Gsal
Weather Report er oröin langlíf
hljómsveit í jassheiminum. Allt frá því
hljómsveitin var stofnuð 1970 hefur
hún verið leiðandi í rafmögnuöum
jassi og áhrif á aðrarhljómsveitir sem
leika sér aö rafmögnuöum jassi hafa
veriðmiklar.
Þótt nafniö Weather Report standi
fyrir hljómsveit má kannski í dag frek-
ar tala um dúett því mannabreytingar
hafa verið tíöar ef undanskildir eru
stofnendumir, Josef Zawinul og
Wayne Shorter. Þeir tveir hafa borið
uppi hróöur hljómsveitarinnar í gegn-
um árin og þótt mistækir séu efar eng-
inn sem hlustar á þá aö þar eru snili-
ingaráferöinni.
Áöur en þeir stofnuöu Weather Re-
port léku þeir meöal annars báöir með
Miles Davis en Josef Zawinul var
kannski þekktastur fyrir samstarf sitt
viö Cannonbail Adderley og þau ár
sem hann lék í kvintett hans samdi
hann megnið af tónlistinni sem flutt
var.
Weather Report hefur sent nokkuö
reglulega frá sér plötur, um þaö bil
eina á ári, og hefur mér fundist á síð-
ustu tveim plötum aö tæknin væri aö
yfirkeyra melódíuna og hafa þær vald-
iö mér nokkrum vónbrigðum. En
kapparnir hafa séö aö sér og á nýjustu
plötunni, Procession, eru þeir félagar í
miklu og góöuformi og þótt tækninni sé
óspart beitt þá er þaö ekki á kostnaö
melódíunnar heldur er tækninni beitt í
þágu stefsins.
Fyrir utan þá Zawinul og Shorter
eru í Weather Report í þetta skiptiö
trommuleikarinn Omar Hakim, sem
einnig tekur í gítar, bassaleikarinn
Victor Bailey og Jose Rossy sem leikur
sér á alls konarásláttarhljóöfæri. Þeir
eru allir nýir í hljómsveitinni og
kannski má aö einhverju leyti rekja til
þeirra hversu góö Procession er. Þeir
sýna allir virkilega góð tilþrif, sérlega
eréghrifinnafleik VictorBailey.
Platan byrjar á titillaginu
Procession og er þar um lítið og laglegt
stef eftir Josef Zawinul aö ræöa sem
þeir félagar Zawinul og Shorter leika
sér að í nærri níu mínútur þannig aö
unun er aö hlusta á, tvímælalaust mest
grípandi lagiö á plötunni.
Plaza Real eftir Shorter og Two
Lines eftir Zawinul eru tvö ágæt lög í
anda Weather lleport, jass með nokkr-
um funkáhrifum, en virka frekar dauf í
samanburði viö Procession.
En á seinni hliö plötunnar byrjar
gamaniö aftur, ein perlan tekur við af
annarri. Where The Moon Goes er
fyrst. Er þar um aö ræöa lag eftir
Zawinul og þaö sem gerir þaö nokkuð
frábrugöiö öörum verkum hans er aö
texti hefur veriö saminn viö lagiö og til
aö flytja hiö talaða mál hafa þeir feng-
iö til Úös viö sig hinn frábæra söng-
kvartett Manhattan Transfer og út-
koman er margslungið og heillandi
verk að mínum dómi. Aö vísu gæti þaö
farið fyrir hjartaö á sumum.
The Well hafa þeir Zawinul og Short-
er samið saman og er þar um dular-
fullt verk að ræða sem býður upp á
margs konar túlkanir og skilning en
heillar því meira sem maður heyrir
það oftar.
Síöasta lag plötunnar er Molasses
Run. Er það jafnframt eina lagiö á
plötunni sem samið er af öörum en
Zawinul og Shorter en þaö er trymbill-
inn Omar Hakim sem hefur samið þaö.
Fyrir minn smekk er þaö einna síst
laganna á plötunni og þrátt fyrir mikil
og góö sóló í því lagi nær það aldrei aö
vakna til lífsins.
I heild er ekki annaö hægt aö segja
um Procession en aö þar sé um að
ræöa eina af betri plötum Weather Re-
port og aödáendur hljómsveitarinnar
ættu ekki aö láta hana vanta í safnið
sitt og fyrir þá sem hafa áhuga er
Procession kjörin plata til aö kynnast
fremstu jass-funk hljómsveitinni.
HK.
Roger Waters hefur enn tekist að
sendafrásérmeistaraverk. —TT.
DEXY’S MIDNIGHT RUNNERS - GENO:
BLÁSH) í GAMLAR GLÆÐUR
IHALLBJÖRN HJARTARSON - KÁNTRÝ 2
Kántrý2 eráhangendum Hallbjamar mestur sigur
KEVIN ROWLAND
Enn geysist Hallbjöm Hjartarson
kántrímaöur frá Skagaströnd fram
meö plötu. Þetta er þriöja sólóplatan
en fær þó heitið Kántrý 2. Halibjöm
fær með sér úrvalslið úr hópi hljóö-
færaleikara og útsetningar Siguröar
Rúnars svíkja ekki. Upptökur fóm
f ram í Stúdíó Stemmu.
Kántrý 2 fer af stað í sæmilegu lagi
meö þungum takti, Sannur vinur.
Söngvarinn kemst þar óhaltur frá
verki en varla í næsta lagi, Fæ ég þig
að sjá. Það er óttalegt draf með klifri
og sigi upp og niður tónstigann. Frjáls-
lega er farið meö hinn hreina tón.
Kannski þaö sé í anda hias vestur-
heimska kántrís sem oft er sungið
bæði falskt og gegnum nefið. Man ein-
hver eftir hryllingnum í sjónvarpinu í
haust og kallaðist bluegrass? Hafi þaö
veriö merkilegt eru 2X2=36 og Hall-
bjöm Hjartarson nýr frelsari fæddur.
Ég vitja þin heitir hressilegt „hott,
hott á hesti lag”. Skemmtilega útfærð-
ur reiðtúr. Utsetningin nær ágætlega
stemmningu bikkjumannsins á
flatneskjunni vestra eöa í móunum
nyöra. Meö betri lögum á plötunnl —
Næsta lag, Ég mun bíða, er ekki fyrir
minn smekk — þungur og leiöinlegur
gítarsláttur og klunnalegur trommu-
leikur. Lagiö ber keim af Creedence
Clearwater stílnum fræga en er ekki
meira. Popp og djamm finnst mér ég
hafa heyrt áður — lauflétt tjútt en ekki
verulega mikið kántrí. Kántríleysið
loðir reyndar viö fleiri lög plötunnar,
hvemig svo sem skilgreina á þá tón-
listarstefnu. — Síðasta iagið á A-hlið
er Hvar ertu vina?Lagiðer hvorki fugl
né fiskur en fær á sig dularfullan blæ
þegar Hallbjörn bregöur fyrir sig alpa-
jóöli sínu. Undarleg blanda þetta af
amerísku, tirólsku og Skagastrandar-
kántríi. Jóðl finnst mér alltaf líkast
spangóli í hundum.
Kántribær er bara býsna gott
kántrílag. Hallbjörn býöur þar hlust-
andann velkominn í veitingastað sinn
fyrir noröan, hvar snara kúrekans
hangir á stoö og rif illinn er til taks uppi
á vegg. Sjómannskonan er eitt af þess-
um lögum sem mér finnst ég hafa
heyrt áöur. Gerði Vilhjálmur Vil-
hjálms ekki eitthvað svipaö? Og þaö
má mikið vera ef Heima er ekki svip-
aðrar ættar. Ekki spennandi lag þaö.
Úskalagið er hins vegar hressilegt,
sérstaklega hvaö útsetningu varöar.
Þaö má mikiö vera ef þetta á ekki eftir
aö rúlla í óskalagaþáttum í sumar.
Textinn er svona og svona, Hallbjöm
er ekkert stórskáld. I Söngfuglinum er
snoturt viölag meö tilheyrandi fugla-
söng og kröftugum bakröddum — lag
sem vinnur á, held ég. En ekki síðasta
lagið á Kántrý II, Meira í dag en í gær.
Hundleiöinlegt lag og veUulegur texti,
hvort tveggj a eftir Jóhann G. J óhanns-
son og sungið meö drafandi röddu
kántrímannsins. Fiölurnar ná ekki aö
lyfta laginu upp þó þær reyni.
Kántrý 2 gefur kántrí-unnendum
ekki mikiö, pönkurum ekkert, stefnu-
lausum kannski eitthvaö. Hún er
áhangendum Hallbjamar mestur sig-
ur. Kántrímaöurinn getur sett saman
lög, engum dylst þaö, og kjarkurinn aö
koma þeim á plast virðist hreint óbil-
andi. Plötuhulstrið fær engin fegurðar-
verölaun. JBH