Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.1986, Qupperneq 15

DV. MÁNUDAGUR 16. JÚNÍ 1986.
15
Gömul rök í nýju Ijósi
Og nú er aftur farið að ræða haust-
kosningar. Sú umræða fór fyrir
alvöru aftur af stað strax eftir sveit>
arstjómarkosningamar, þótt báðir
formenn stjómarflokkanna hafi
keppst við að lýsa því yfir að úrslit
þeirra kosninga muni engin áhrif
hafa í þá átt. Auðvitað er það bull
og vitleysa. Úrslit sveitarstjómar-
kosninganna em meginástæðan
fyrir því að stjómarliðar huga nú
fyrir alvöru að haustkosningum.
Ekkert nýtt
Þetta er augljóst ef menn aðeins
huga að þeim rökum sem fram hafa
verið færð fyrir nauðsyn þess að
kjósa í haust. Þetta em helstu rökin
sem heyrst hafa:
1. Að fjárlagahallinn á yfirstand-
andi ári stefhi nú á þriðja millj-
arðinn og ógemingur sé að koma
saman hallalausum fjárlögum á
næsta ári á grundvelli hefðbund-
innar fiárlagagerðar án umtals-
verðra nýrra skatta.
2. Að kjarasamningar renni út um
nk. áramót og mjög varhugavert
sé fyrir stjómarflokkana að stefha
í vorkosningar í því órólega and-
rúmslofti sem verður á vinnu-
markaðinum á næsta vetri.
Þetta em svo sem góð og gild rök -
en síður en svo ný. Allt var þetta
vitað fyrir mörgum mánuðum. Mik-
ilvægi þessara röksemda hefur ekki
vaxið á síðustu vikum heldur hafa
þessi rök legið fyrir í marga mánuði.
Kjallarinn
Sighvatur
Björgvinsson
fyrrv. alþingismaður
Stutt minni
Það er stundum sagt um fjölmiðlana
að minni þeirra sé afskaplega stutt
- ekki síst þegar um stjómmál og
efnahagsmál er að ræða. Þannig
hefur uppsláttarfrétt dagblaðanna
undanfarið verið að heyrst hafi að
fjárlagahallinn á árinu sé kominn
yfir 2 milljarða. Þessi frétt er þó
bráðum sex mánaða gömul.
Við afgreiðslu fjárlaga fyrir jólin
1985 bentu ég og fleiri á það að fjár-
lögin væm afgreidd með 1,2-1,5
milljarða kr. halla. Við meira að
segja sundurliðuðum þennan fyrir-
sjáanlega halla með þvi að nefna til
ákveðna stóra útgjaldaliði, eins og
t.d. Lánasjóð ísl. námsmanna þar
sem fjármálaráðherra hafði vísvit-
andi áætlað miklu lægri framlög úr
ríkissjóði en vitað var að verða
myndu. Þetta gerði hann til þess að
ná saman endum á pappímum. Nú
em einmitt þessi sömu viðfangsefni
nefnd sem skýring á því hvers vegna
allt hafi farið úr böndunum. Það
getur engum hafa komið á óvart sem
hefur yfir að ráða fimm mánaða
minni eða meir.
Og það vorum ekki aðeins við stjóm-
arandstæðingar sem greindum frá
þessu strax við fjárlagaafgreiðsluna.
Ritstjóri DV, Jónas Kristjánsson,
skrifaði leiðara um fjárlögin í blað
sitt þar sem hann tók sérstaklega
fram að fjárlög væm afgreidd með
fyrirsjáanlegum hálfs annars millj-
arðs kr. halla.
Þess vegna kemur mér á óvart að í
fféttum DV nú séu heimildir um
nákvæmlega þetta meðhöndlaðar
sem eitthvað nýtt!
Samningarnir
Með sama hætti lá það auðvitað fyr-
ir þegar síðustu kjarasamningar
væm gerðir:
1. Að þeir myndu enda um nk. ára-
mót - nokkrum vikum fyrir
þingkosningar.
2. Að samningamir vom vísvitandi
af samningsaðilum leystir ó
kostnað ríkissjóðs án þess að
nokkurra tekna væri aflað til þess
að bera þann kostnað öðmvísi en
með lántöku sem m.a. verkalýðs-
hreyfingin bauð ffarn að fyrra
bragði. Þá strax lá því fyrir að
kjarasamningamir myndu enn
auka á vandamálin í ríkisbú-
skapnum - og þarf Ásmundur
Stefánsson því ekki að vera neitt
að hafa fyrir því að gera sig nú
undrandi í ffarnan af þeim sökum.
Jafnframt lá fyrir að einmitt
vegna þessa vom samningamir
álíka skammgóður vermir eins og
menn fæm að pissa í skóna sína
í bmnagaddi. Allt annað var
blekking - annaðhvort vísvitandi
eða sakir einfeldningsháttar.
Menn mega sjálfir velja sér til
afsökunar hvora þessa ástæðu
sem er. Hitt er laukrétt að stjóm-
arsinnum kom aldrei til hugar að
blekkja sjálfa sig með þessu. Þeim
voru þessi rök fyrir haustkosning-
um jafnljós fyrir sveitarstjómar-
kosningar og eftir þær.
Hvaö hefur breyst?
En hvað var það þá sem breyttist
við sveitarstjómarkosningamar?
Það sem breyttist var að eftir þær
er hægt að benda á og nafhgreina,
ffá kjördæmi til kjördæmis, þá þing-
menn stjómarflokkanna sem em
fallnir í kosningum eða ramba til á
brúninni. Hvemig halda menn að
þessir þingmenn lúti að stjóm í vet-
ur þegar taka þarf erfiðar og
umdeildar ákvarðanir svo sem eins
og við fjárlagaafgreiðslu? Eggert
Haukdal, Þórarinn Sigurjónsson,
Haraldur Ólafeson, Davíð Aðal-
steinsson, Ólafur Þ. Þórðarson,
Guðmundur Bjamason, Jón Kristj-
ánsson og svo þeir þingmenn í röðum
Sjálfstæðisflokksins auk Eggerts
Haukdal sem í sömu eða svipaðri
aðstöðu em.
Með logandi ágreining milli stjóm-
arflokkanna í bankamálunum, í
lánasjóðsmálinu, í vaxta- og pen-
ingamálum, svo nokkur dæmi séu
nefnd, og með fjárlagadæmið jafn
hrikalegt og það er þá væri það óðs
manns æði af formönnum stjómar-
flokkanna að leggja upp í þingvetur
við þessar aðstæður. Þeir gætu vart
gert stjómarandstöðufiokkunum
meiri greiða en með slíku.
Þetta em þau nýju tíðindi í lands-
málunum sem sveitarstjómarkosn-
ingamar hafa valdið. Þær hafa
orsakað það að forystumenn ríkis-
stjómarflokkanna sjá nú hinar
gömlu röksemdir fyrir nauðsyn
haustkosninga í alveg nýju ljósi - í
rauðu Ijósi.
Sighvatur Björgvinsson,
„Úrslit sveitarstjórnarkosninganna eru
meginástæðan fyrir því, að stjómarliðar
huga nú fyrir alvöru að haustkosningum.
Sigurði Líndal svarað
Frétt DV 10. júní sl. um nær þvi
80% fall í prófi sem þreytt var í al-
mennri lögfræði við HÍ 2. maí sl.
hefur að vonum vakið mikla athygli.
Ekki hafa orð Sigurðar Líndal pró-
fessors, kennara í þessu fagi, vakið
minni athygli, þar sem hann lætur
skoðun sína á stúdentum í ljós tæpi-
tungulaust. Undir þvílíkum svívirð-
ingum er óþarft að sitja án þess að
svara fyrir sig.
Margt af því sem Sigurður Líndal
lætur hafa eftir sér í umræddri frétt
er satt og rétt í grundvallaratriðum.
En álitið er svo yfirfullt af hroka
og stærilæti að það getur orðið erf-
itt að skapa umræðugrundvöll um
HÍ ef allir sem fengju að tjá sig um
það menntasetur settu kenningar
sínar fram á þennan hátt.
Álit S.L. er aðeins önnur hlið máls-
ins, en því miður hefúr blaðamaður-
inn gleymt að leita eftir viðhorfum
þeirra, sem þreyttu prófið, á prófinu,
á kennaranum, á kennslunni og til-
högun náms við lögfræðideild HÍ
almennt.
Ég ætla nú að reyna að koma mínu
áliti á þessum fjórum atriðum til
skila, eins skilmerkilega og tilgerð-
arlaust og mér er frekast unnt.
Próf í almennri lögfræði 2.
maí 1986
S.L. segir að prófið hafi ekki verið
þungt.
Auðvitað finnst S.L. prófið ekki
þungt því hann veit svörin við
spumingunum. Það sem maður
kann er ekki erfitt!
En ég held að kröfumar sem S.L.
gerir til stúdenta um kunnáttu séu
ekki öllum ljósar.
Mér hefur verið sagt að eina ráðið
til að komast í gegnum próf í al-
mennri lögfræði sé að geta þulið
utanbókar sem mest af námsefinnu.
Líklega er ekki hægt að koma efninu
frá sér á skilmerkilegan og tilgerðar-
lausan hátt á íslensku nema rreð því
að nota texta námsefriisins, frá orði
til orðs.
Ég held að þó prófið hafi ekki ver-
ið þungt hafi höfundur þess (S.L.)
komið gróflega aftan að, jafhvel
samviskusömustu stúdentum. Þann-
ig er mál með vexti að þegar stúdent-
ar kynntust fyrst fyrirlesaranum,
próf. Sigurði Líndal, haustið 1985 las
hann nokkra fyrirlestra um það sem
kallað er fræðikerfi lögfræðinnar.
Ummæli S.L. um þennan hluta
námsefnisins voru að þetta væri
gamaldags og mikill ágreiningur
meðal fræðimanna um gildi þessarar
flokkunar. Því þyrftu stúdentar ekki
að leggja áherslu á þennan hluta
námsefnisins.
Auðvitað var S.L. í fullum rétti
þegar hann spyr svo 8 mán. síðar
um fræðikerfi lögfræðinnar og lætur
spuminguna gilda 30% af prófi sem
þarf að fá 70% í.
Eins og einn maður sagði sem ráð-
færði sig oft við S.L.: „Löglegt en
siðlaust."
Kennarinn
Því miður get ég ekki ráðfært mig
við S.L. lagaprófessor um hvort það
sem ég festi nú á blað varði við
meiðyrðalöggjöfina. Tæpt verður
það. Eins og álit S.L. í DV um stúd-
enta gefur til kynna ber hann ekki
mikla virðingu fyrir þessum ang-
urgöpum sem hugsa meir um
magann en Þjóðarbókhlöðuna og
þykjast svo ætla að verða lögfræð-
ingar.
Þetta álit S.L. á stúdentum kemur
oft fram í fyrirlestrum hans í alm.
lögfr. Stúdentar í alm. lögfr. álíta
happadiýgst sjálfra sín vegna að
kyngja þessari framkomu þegjandi
og hljóðalaust. Ástæðan er eingöngu
sú að sú skoðun að S.L. ráði nær
öllu um hverjir komist áfram í lög-
fræðinámi nær langt út fyrir veggi
Háskólans.
Þessi almannarómur og sú stað-
reynd að þegar S.L. tók sér ársfrí frá
kennslu var minnst fall í almennri
lögfræði í mörg ár sýna að mínu áliti
að hann er gjörsamlega ómögulegur
kennari og ætti að sinna öðrum
störfum sem honum þykja skemmti-
legri.
Kennslan
Kennslan við lögfræðideild HÍ er
fomaldarleg! Nemendur mæta og
hlýða á fyrirlestra 20 klst. í viku og
er síðan sagt að lesa þessa fyrirlestra
heima fyrir næsta fyrirlestur. Síðan
er stúdentum sagt að lesa þessa fyrir-
lestra vel fyrir próf og kunna þá sem
næst utanað.
Haldin em tvö æfingapróf á
námstímanum, sem er 8 mánuðir, og
til að öðlast próftökurétt verða stúd-
entar að mæta að mirmsta kosti í
annað prófið. í prófinu er nóg að
skrifa nafnið sitt og skila. Síðan skila
prófessoramir prófinu eftir dúk og
disk því þeir þurfa að skrifa merki-
legar ritgerðir. Prófin em afhent án
nokkurra athugasemda og haldinn
er fyrirlestur um það hvemig stúd-
entar svömðu almennt og hvemig
stúdentar hefðu átt að svara al-
mennt.
Ég held að þessi kennsluaðferð sé
dauðadæmd og vitagagnslaus fyrir
77,4% af stúdentum.
Þessi 77,4% stúdenta kunna að
tala og lesa og jafnvel skrifa íslensku
alveg jafiivel og margir prófessorar
viðHI.
Það sem þeir kunna ekki er að
setja þekkingu sína á lögfræði skil-
merkilega og tilgerðarlaust fram á
ritmáli. Til þess skortir þá æfingu.
Kennsla í lagadeild HÍ stefnir ekki
að þvi að stúdentar öðlist þessa æf-
ingu.
Því miður virðist prófessomum
vera alveg sama þó markmiðið með
kennslunni sé rangt.
Tilhögun náms við lagadeild
HÍ
S.L. sagði í áliti sínu að nemendur
væm að sinna öðm en náminu og
því væri námsárangur svo lélegur
sem raun ber vitni.
Þetta er bara hálfur sannleikur-
inn. Hví er ekki spurt: Hvers vegna
eru nemendur að sinna öðm?
Ég held að helsta ástæðan fyrir
þvi sé sú að allir stúdentar verða að
falla inn í sama kerfið.
Allir verða að sæta því að taka
próf að 8 mánuðum liðnum frá upp-
hafi náms, eftir að hafa sótt misgóða
fyririestra 20 tíma á viku allan tím-
ann. Þetta er ástæðan fyrir því að
hvergi er meira sukk og svínarí á
stúdentum við HÍ heldur en í laga-
deild, frá september til janúarloka.
Þá fara stúdentar að hugsa til prófa.
Læra utanbókar! Því það er ekki
álitið hollt fyrir einkunnimar að
spyija spuminga og leita svara.
Ef áhugi er fyrir því að bæta náms-
árangur við lagadeild HÍ og auka
þá speki, sem þaðan ætti að koma,
landsmönnum öllum til gagns, er það
skoðun mín að breyta þurfi kennslu-
háttum þar allvemlega.
1. Nemendur ættu að geta haft
frjálsara val um námshraða held-
ur en nú er.
ið til að komast i gegnum próf í
aimennri lögfræði sé að geta þulið
utanbókar sem mest af námsefn-
inu.“
Kjallarinn
Sigurður
Haraldsson
stud.jur.
2.Stórauka þyrfiti möguleika stúd-
enta á að æfa sig, bæði í munnleg-
um og skriflegum röksemdafærsl-
um.
3. Stúdentar ættu að eiga kost á að
sækja sumamámskeið og hraða
þannig námi. Einnig yrði námið
ekki eins sundurslitið eins og það
er nú.
4. Stúdentar ættu að geta farið í
próf oftar en nú er og lokið þann-
ig námsáfóngum þegar þeim
finnst þeir tilbúnir til þess, en
ekki þurfa að bíða eftir prófum
einu sinni á ári. Þessi bið býður
eingöngu upp á slugs sem stúd-
entar eiga erfitt með að rífa sig
upp úr.
Ég ætla að enda þessa grein með því
að lýsa skoðun S.L. um kröfugerðir
stúdenta til hærri einkunna fyrir
minni vinnu ósannar og ranglátar.
Því kerfi, sem S.L. er fúlltrúi fyrir
og ég hef lýst hér lauslega, hefur
verið troðið upp á stúdenta.
Þeim hefur verið kennt með þessu
kennslufyrirkomulagi að sætta sig
við kerfið, þegja og vera góðir, þvi
það sé betra en gagnrýna og hafa
skoðun. Menn verði lögfræðingar
með því að temja sér ákveðinn lífe-
stíl og sýna prófessorunum tilhlýði-
lega virðingu útávið, baktala þá í
þröngum hópi. (Klíkunni.)
Ég vona að prófessorar HÍ taki sig
á þannig að Hl standi undir þeirri
ábyrgð sem á honum hvflir.
Sigurður Haraldsson
„Auðvitað finnst Sigurði Líndal prófið
ekki þungt því hann veit svörin við spurn-
ingunum. Það sem maður kann er ekki
erfitt!“