Dagblaðið Vísir - DV - 05.03.1988, Side 30

30
LAUGARDAGUR 5. MARS 1988.
,Eg kann ekki að tefla“
segir Hallur Hallsson fréttamaður sem vakti
mikla athygli í skákþáttum sínum og Jóns L. Ámasonar
Hallur Hallsson er sjónvarpsstjarna
eftir skákeinvígið í St. John, ekki síður
en Jóhann Hjartarson er þjóðhetja. Hallur
var reyndar orðinn þekkt persóna áður,
meðal annars vegna áramótaskaupsins
þar sem hann var stórt atriði í höndum
Jóhannesar Kristjánssonar eftirhermu.
Samt segist Hallur bara vera ósköp venju-
legur maður. „Sumir hafa kannski meiri
karakter en aðrir, sem betra er að herma
eftir. Ég hef líka fengiö aö heyra að ég sé
dramatískur en kannast ekkert við það.
Ég kem fram eins og ég er klæddur," seg-
ir Hallur. „Sjónvarpsmyndavélin nær
fram í mönnum því sem þeir hafa.“
Tengist
skákættinni
Hallur Hallsson tengist skákættinni
sem kennd er við Kópsvatn. Hann og Frið-
rik Ólafsson eru systkinabörn. „Ég er
mikill skákáhugamaður en tefli mjög lítið.
Þegar ég var í Réttarholtsskólanum í
gamla daga tefldi ég talsvert og varð skóla-
meistari. Ég ræktaði það síðan ekki mikið.
Þegar ég hóf störf hjá Morgunblaðinu var
ég settur í skákfréttir og skapaöi mér þá
viss tengsl og sambönd sem hafa haldist.
Ég hef fylgst með stórmeisturum okkar í
mörg ár og farið víða, t.d. á ólympíumótið
í Luzern þegar Friðrik Ólafsson keppti við
Campomanes. Einnig hef ég fylgst með
öllum skákmótum sem haldin hafa verið
hér og fylgst með framgöngu skákmeistar-
anna Margeirs, Jóns L„ Helga Ólafssonar
og Jóhanns, íjórmenningaklíkunnar eins
og oft er sagt. Hitt er svo annaö mál að ég
á ekki langt að sækja áhugann en það er
ekki þar með sagt að ég kunni að tefla af
einhverju gagni.
Ég man ekkert eftir því hvenær ég lærði
að tefla. Allir íslendingar hafa áhuga á
skák og allir fylgjast meö skákfréttum.
Þótt ekki sé frá leik til leiks þá er fylgst
með frammistöðu okkar manna. Þegar
Friðrik Ólafsson var að tefla fyrir þrjátíu
árum fór allt á annan endann. Þá tefldi
hann einvígi við Bent Larsen í Sjómanna-
skólanum og ég hef lesið um hvernig allir
fylgdust með einvíginu. Ég var aðeins sex
ára gamall og man ekkert eftir því. En ég
fór út að borða með Friðriki og Bent þegar
haldið var upp á þrjátíu árin, síðan fórum
við niður í Alþingi þar sem tekin var skák.
Þeir höfðu mjög gaman af því,“ segir Hall-
tr.
föluðum mál
sem allir skildu
„Þegar ég kom hingað á sjónvarpið
1986 lá það eiginlega beint við að ég héldi
skákinni. Bæði vegna áhugans og vegna
þess að ég hafði verið í þeim fréttum á
Mogganum. Síðan varð þessi sprengja
núna þegar við Jón L. Árnason vorum
með skákþættina og Jóhann Hjartarson
stóð sig eins og hetja í St. John. Ég sagði
við Jón L„ áður en við byrjuðum, að við
gætum verið vissir um að allir skákáhuga-
menn kæmu til með að fylgjast með okkur,
en við ættum að ná til alls fólksins í
landinu. Tala tungumál sem allir skilja.
Ég sagðist vera fulltrúi aimennings, sém
ber fram spurningamar, en hann sérfræö-
ingurinn. í stað þess aö vera fræðilegur
átti hann að vera líflegur og skemmtileg-
ur. Ég held að Jón L. hafi heillað þjóðina
ekki síður en Jóhann Hjartarson. Jóhann
sat auðvitað við skákborðið en Jön L. var
yfirburðaskákskýrandi. Hann skýrði
skákirnar þannig að allir gátu skilið og
oft urðu þetta samræður okkar á milli.
Ég held að Stöð 2 hafi, þrátt fyrir beinar
útsendingar, misst mannlega þáttinn
vegna þess hve mikið þeir notuðu tölv-
una. Ég dreg þó ekki dul á að þessar beinu
útsendingar Stöövar 2, sérstaklega í síð-
ustu skákinni, voru stórkostlegt framtak
og skákin var gífurlega spennandi. Að
sjálfsögðu sóttumst við eftir því að fá að
senda beint og vitaskuld langaði mig að
vera á staðnum. Eins og sakir standa er
mikill samdráttur hér hjá sjónvarpinu og
það þótti ekki ástæða til að senda mann
vestur. í annan stað er þetta bara sam-
keppni - þú tapar eða vinnur. Sjónvarpið
er með beinar útsendingar frá ýmsum við-
burðum sem Stöð 2 er ekki með og svo
öfugt. Þannig er þessi leikur."
Mistök í St. John
Hallur segist vita að það hefði verið
stórkostlegt að vera í St. John og við ræð-
um um þau mistök sem komu upp í
sjónvarpinu er tilkynnt var jafntefli, en
þá haíði Jóhann unna skák. „Þetta var
skelfilegt. Við Jón L. vorum í sambandi
og allt var í góðu standi hjá Jóhanni og
hann sagður hafa betri stöðu. Við vildum
geta skýrt fólki frá þessu svo ég kom hing-
að niður í sjónvarp til þess að ná fréttinni
í dagskrárlok. Ég hringdi á skákstaðinn
og bað um fulltrúa frá mótstjórninni, til
að fá úrslit skákarinnar. Ég fékk fyrst
samband við svokallað City Hall og bað
um Media Center en þar kom stúlka í sím-
ann sem ég kynnti mig fyrir og bað um
að fá að tala við fulltrúa. Hún náði í ein-
hvem mann sem sagði mér að skákinni
hefði lyktað með jafntefli. Ég spurði
manninn, eftir hve marga leiki, en hann
vissi það ekki. Ég bað þá um íslending til
að tala við en hann sagöi að engir væru
þarna nálægir. Maðurinn ítrekaði jafntefli
og þar sem ég var að fara í „loftið" eins
og það er kallað kvaddi ég manninn. Ég
skýrði síðan frá þessum leiðinlegu úrslit-
um þar sem Jóhann náði ekki að knýja
fram sigur gegn Kortsnoj.
Eftir það fór ég í heimsókn til kunningja
míns en Jón L. hringdi þangað nokkm
síðar og sagði mér þau tíðindi að skákinni
hefði .ekki verið lokið. Mér dauðbrá og
svitnaði alveg rosalega. Ekki minnkaði
það er hann sagði að skákinni hefði verið
aö ljúka í þessu með sigri Jóhanns. Ég
bæti jafnframt við - það er fyrir öllu að
Jóhann vann.
Á blöðunum dæmist fréttin á þaö blað
sem í hlut á en í sjónvarpi kemur maður
fram sem persóna og þess vegna er það
Hallur Hallsson sem segir fréttina og hún
dæmist á hann. Ég hef verið blaðamaður
frá því Dagblaðið var stofnað 1975 og
margoft hef ég þurft að hringja í móts-
haldara, bæði í sambandi við skák og aðra
íþróttaviðburði, og þetta hefur aidrei
brugðist fyrr. Ég er mikið búinn að velta
því fyrir mér, af hverju núna. Menn hafa
verið að núa mér þessu um nasir og meira
að segja kom fram bókun hér í sjónvarp-
inu um að óþolandi væri af hálfu frétta- '
stofunnar að ljúga til um það þegar
mönnum yrðu á mistök. Það var meira
að segja sagt að ég skildi ekki ensku, en
ég hef stúderað ensku í Háskólanum þann-
ig að það er ekki málið. Ég held að þaö
sem gerðist sé að Kanadamenn vita lítið
um skák. Maður hringir í mótshaldara í
Evrópu og þar hafa menn svona hluti á
hreinu. Þetta skákmót var sett upp í St.
John til aö varpa kastljósi fjölmiölanna
að staðnum. Þeir vissu ekkert hvað skák
er en eru vonandi einhverju fróðari núna.
Þetta er eina skýringin sem ég get fundið
á þessum mistökum. Þetta er það versta
sem mig hefur hent á mínum fréttamanns-
fgrli. Eftir þetta fengum við Ásgeir Örn
Kárason og hann stóð sig eins og hetja.
Ásgeir átti stóran þátt í að ná andrúmsloft-
inu frá Kanada inn í sjónvarpiö. Svo ég
monti mig svolítið á þessu öilu þá er þetta
í eina skiptið í sögunni, þar sem tekist
hefur verið á við beina útsendingu, sem
menn hafa haldið hlut sínum bærilega.
Ég sagði við Jón L. eftir útsendinguna að
það væri aðeins einn mælikvarði á hvort
fólk hefði horft á okkur eða ekki. Það
væri spurningin um hvort fólk hefði tekið
eftir peysunni. Það kom í ljós - síðan hef-
ur ekki verið um annað talað en lukku-
peysuna," segir Hallur og hlær.
Grunnt á
hjátrúnni
Menn hafa sannarlega mikið talað um
peysuna hans Halls, en skipti hún ein-
hverju máli. „Hún skipti engu máli. Ég
var í henni af tilviljun í fyrstu skákunum
þegar Jóhanni gekk sem best. Fimmtán
ára sonur minn á peysuna og hún var of
þröng á mig,“ svarar Hallur. „Síðan fór
peysan í þvott og ég fór í aðra peysu og
hugsaði ekkert sérstaklega um þetta at-
riði. Fólk fór að hringja í mig og segja:
„Hallur, síðan þú fórst úr peysunni hefur
Jóhann ekki unnið skák - þú verður að
fara í peysuna aftur.“ Ég hugsaði með mér
að ég gæti ekki tekið áhættuna á að vera
ekki í peysunni svo ég fór aftur í hana og
það hreif,“ segir Hallur og skellihlær.
„Þetta sýnir hversu grunnt er á hjátrúnni
í-okkur ísiendingum og er mjög skemmti-
legt. Ég varð afar hissa þegar fólk hringdi
því ég hafði ekkert velt þessu fyrir mér.
Þegar tefld var síðasta skákin þá magnað-
ist upp í mér, seinni hluta dags, að Jóhann
myndi vinna þessa skák þrátt fyrir að
hann hefði svart. Þessi tilfinning ágerðist
eftir því sem leið á daginn. Það var grunnt
á hjátrúnni í mér líka og ég fór því í peys-
una og hvað gerðist? Jóhann rullaði
Kortsnoj upp. Og peysan varð frægari en
húfan,“ bætir Hallur við.
Otrúlega sterk
viðbrögð
Hallur var áður blaðamaður á Morg-
unblaðinu eða þangað til Ingvi Hrafn
Jónsson fréttastjóri hringdi í hann og bauð
honum vinnu. „Ég er eini fréttamaðurinn
sem útvarpsráð hefur neitað að greiða
atkvæði um og úr því varð leiöindamál
sem mér kom í rauninni ekkert við. Það
eru mikil viðbrigði fyrir blaöamann að
fara yfir í sjónvarp og tekur tíma að aðlag-
ast. Eg held að ef maður kemur til dyranna
eins og maður er klæddur, er eðlilegur,
þá sé hálfur sigur unninn. Þetta er þó tví-
þætt. í fréttum getur maður ekki sýnt
svipbrigði sem allt í lagi er að gera við
skákskýringu eins og um daginn. Þá hélt
ég með Jóhanni eins og allir og þá er í
lagi að koma fram sem persóna. Eg held
aö við Jón L. höfum endurspeglaö við-
horfið úti í samfélaginu. Fólk stoppar mig
hvar sem ég fer og þakkar mér fyrir skák-
þættina. Viðbrögðin voru ótrúlega sterk.
Annars voru það mikil viðbrigði fyrir
mig fyrst er ég kom hingað á sjónvarpið
aö venjast því aö tala allt í einu inn í
myndavél. Það tekur tíma aö læra á
myndavélina og tala við hana. Ef maður
horfir ekki inn í linsuna þá er maður ekki
að horfa á fólkið," segir Hallur ennfremur
og það er ekki annað hægt en minnast á
hlut hans hjá Jóhannesi eftirhermu. „Jó-
hannes, vinur minn, sagði mér einhvern
tíma að menn yrðu að hafa einhvern kar-
akter, þeir þurfa að geisla til þess að eftir
þeim sé tekið og ómaksins vert að herma
eftir þeim. Ég er kannski eins og stjórn-
málamaður að því leyti að við erum inni
í stofu hjá fólki. Þó að fréttamaðurinn eigi
ekki að vera aðalatriðið, heldur fréttin,
þá vill það oft fara eftir því hvernig maður
setur hlutina fram hvort eftir fréttinni er
tekið. Auðvitað er veriö aö gera grín að
mér og stjórnmálamönnum en ég tek það
ekki nærri mér. Ef ég gerði það ætti ég
betur heima á Morgunblaðinu við að
skrifa mínar fréttir. Það má alls ekki taka
þessu sem persónulegri árás. Ég sætti mig
bara við að vera opinber persóna með
þeim kostum og göllum sem því fylgja.
Að vera þekkt andht í þjóðlífinu hefur í
fór með sér að gengið er á eirikalífið og
maður getur ekki farið út á sama hátt og
aðrir. Ég hef verið heppinn því ég hef allt-
af mætt hlýju viðmóti og er ánægður með
það.“
*
I skákina beint *
frá Moskvu
Hallur hefur undanfarið verið með
skákskýringar frá Reykjavíkurskákmót-
inu fyrir utan nokkra daga er hann fór
með Víkingi til Moskvu. Hann hefur setið
í stjórn Víkings í tíu ár og verið formaður
handknattleiksdeildarinnar í fjögur ár.
Skákin fylgir honum og leiðin lá beint á
Reykjavíkurskákmótið frá Moskvu. „Ég
hef verið í peysunni góðu á skákmótinu
og þú sérð hvaö Jón L. nær góðum
árangri,“ heidur Hallur áfram og er nú
farinn gera að gamni sínu. Hann segist
líka hafa séð gutta á mótinu í eins peysu.
Hallur er kvæntur Lísu Kjartansdóttur
og eiga þau tvo syni, Amar 15 ára og Hall
Má 9 ára. „Þeir eru á kafi í skákinni,“
segir hann, enda eiga þeir ekki langt að
sækja áhugann. Hallur vill ekki viður-
kenna aö hann sé mikill íþróttamaður.
„Ég var lélegur í fótbolta og fékk iðulega
einhver meiðsli. Ég átti um lífið eða bolt-
ann að velja og valdi lífið. Ég hef aldrei
verið góður íþróttamaður.“ Samt er hann
Víkingur af lífi og sál og hefur verið mjög
atkvæðamikill í uppbyggingu félagsstarfs-
ins. „Víkingar em eitt sigursælasta hð í
handboltanum fyrr og síðar. Þeir hafa
unnið titla tíu ár í röð og þar hafa verið
margir skemmtilegir leikmenn sem em
vmir mínir. Ég hef ferðast mikið með Vík-
ingi og kynnst bæði ljósum og dökkum
hliðum. Það var mikil lífsreynsla að koma
til Moskvu. Eins og að ganga nokkra ára-
tugi aftur í tímann. Rússar sem við
töluðum við sögðu okkur að Gorbatsjov
væri miklu vinsælh á Vesturlöndum en í
Sovétríkjunum og þeir vom svartsýnir á
að aukið frjálsræði yrði þar í framtíðinni.
Ég hef í gegnum störf mín komið til þrjá-
tíu landa og þriggja heimsálfa og kynnst
ýmsu. Rússland er ótrúlegt land,“ segir
Hallur.
Var kennari
Hann var um skeið íþróttafréttamaður
á Dagblaðinu ásamt föður sínum, Halli
Símonarsyni. „Ég hafði aldrei hugsaö mér
að verða blaöamaður. Ég fór í Kennara-
skólann og var kennari tvo vetur að
Laugum í Reykjadal í S-Þingeyjarsýslu.
Ég kom í bæinn um það leyti sem fjöl-
miðlasprengjan kom upp og nýtt dagblað
varð til. Ég fór eiginlega óvænt að vinna
hjá Dagblaðinu,“ segir Hallur. „Það varð
til þess að ég fékk bakteríuna."
Líka erfiðu máíin
Hallur er þó, eins og allir vita, ekki
eingöngu í skákfréttum. Hann hefur feng-
ið mörg erfið mál á sitt borð. Má þar nefna
Albertsmál, Hafskipsmál og fleiri. „Þetta
getur verið erfitt starf þyí maður þarf að
meta hlutina hlutlægt. Ég reyni að vera
heiðarlegur og gera það sem mér þykir
réttast hverju sinni. Þaö sem ég vil gera
er að láta gott af mér leiða. Maður sem er
í sjónvarpi hefur áhrif út í samfélagið og
meðan ég er í þessu starfi vil ég vera já-
kvæður. Ég veit ekki hversu lengi ég verð
hér hjá sjónvarpinu. Það eru blikur á lofti
- mikill samdráttur og minnkandi umsvif
sem hlýtur að koma niður á gæðum. Ég
er ánægður með samkeppnina við Stöð 2
sem er þarft fyrirtæki og hefur hrist upp
í mönnum hér. Sjónvarpiö er því miður
ekki í stakk búið fyrir samkeppni. Það
tekur tíma fyrir stofnun að laga sig að
samkeppni eftir tuttugu ára einokun, þaö
er vilji til þess en allt er þyngra í vöfum
hér en hjá einkafyrirtæki," segir Hallur
Hallsson og er nú kominn langt út fyrir
skákborðið sem þó var tilefni viðtals-
ins.
-ELA