Dagblaðið Vísir - DV - 15.12.1988, Blaðsíða 2

2
l'l.M.MTUDAGUJi ,1£. pESEMPER. 1988.
Fréttir
Samningarnir í
gildi um áramót
- ef Alþingi afgreiðir bráðabirgðalögin fyrir þann tíma
Nú er ljóst að samningar verka-
lýðsfélaga og atvinnurekenda munu
taka gildi strax og Alþingi hefur af-
greitt bráðabirgðalög ríkisstjórnar-
innar. Samningar Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja munu þá verða
lausir frá áramótum. Samningar fé-
laga innan Alþýðusambandsins gilda
hins vegar til 10. apríl.
Ástæðan er sú að við afgreiðslu
laganna frá efri deild í gærkvöldi
greiddu sjálfstæðismenn atkvæði
með breytingartilögu Borgaraflokks
og Kvennalista um að launafrysting-
in vrði afnumin við gildistöku lag-
anna og samningsrétturinn yrði
frjáls. Þessi tillaga var felld eins og
allar breytingartillögur stjórnarand-
stöðunnar.
Stjórnarandstaðan hefur hins veg-
ar stvrk til að fella úr lögunum það
ákvæði bráðabirgðalaganna sem
bindur samninga til 15. febrúar. Það
hefur sömu áhrif og breytingartillag-
an. Samningar taka gildi um leið og
iögin.
Talið er ólíklegt að málið fái þessa
meðferð. Ríkisstjórnin mun varla
hleypa málinu svo langt. Hún mun
þvi annaðhvort fella þetta ákvæði
burt eða ganga til samninga við
stjórnarandstöðuna um einhverjar
breytingar sem hún getur fallist á.
Sjálfstæðisflokkurinn ákvað á
þingflokksfundi í gær að styðja
breytingartillögu Borgaraflokks og
Kvennalista. Sú ákvöðrun er rök-
studd með því að þar sem Steingrím-
ur Hermannsson foorsætisráðherra
hafi gefið út yfirlýsingu, sem túlka
mátti sem að samningar gengju í gildi
frá gildistöku laganna, væri rétt aö
eyða þeim vafa sem þessi yfirlýsing
hefði skapað. -gse
Dreifingarmiöstöö eggjaframleiðenda:
Ekki tímabært
- segir formaðunnn
„Ég tel tæplega tímabært að fara
út í svona aðgerðir núna," sagði Ein-
ar Eiríksson, formaður samtaka
eggjaframleiðenda, en samtökin
héldu fund í gærkvöldi þar sem
stofnun sameiginlegrar dreifingar-
miðstöðvar var á dagskrá. Þrátt fyrir
ákveðnar tillögur stærri framleið-
enda var ákveðið að fresta málinu.
Telja sumir að þessi niðurstaða muni
leiða til klofnings samtakanna en
Einar neitaði því alfarið.
Þá munu kjúklingaframleiðendur
hafa áhuga á að vera með í þessu
samstarfi en eftir fundinn í gær-
kvöldi er óvíst hvort af því verður.
Það eru einkum minni framleiðend-
ur sem standa gegn þessari hugmynd
en þeir óttast að í kjölfar þess komi
sameining stærstu framleiðendanna
sem jafnvel myndu ráða yfir 70% til
80% af landsframleiðslunni.
-SMJ
Samningar lífeyrissjóöanna og fj ármalaraöuneytislns:
Fönim fram á
vaxtahækkun
- segir Pétur H. Blöndal
„Við settum fram mjögnákvæma
bókun í fyrra um aö við endurskoð-
un vaxtakjara skyldi taka tillit til
vaxta spariskírteina og útlána ban-
kanna í ágúst 1988. Þetta meöaltal
hækkaöi um 0,5% frá því í fyrra.
Þvi ættu sjóðimir að fá hækkun á
vexti sína en alls ekki lækkun.
Menn geta með réttu ályktað að
sjóöimir ættu að fá 7,5% í vexti
fyrir næsta ár en ekki 5% eins og
fjármálaráðuneytið hefur boðið,“
sagði Pétur H. Blöndal, formaður
Landssambands lífeyrissjóða.
Fram undan virðist vera hörð
samningarimma milli lifeyrissjóð-
anna og fjármálaráðuneytisins um
vexti á skuidabréfakaup lífeyris-
sjóðanna af Byggingarsjóði ríkis-
ins. Fjármálaráðuneytiö hefur boð-
ið 5% vexti, sem þýðir lækkun, en
forráðamenn lífeyrissjóðanna vísa
þeirri hugmynd algerlega á bug.
Pétur samþykkti að sú vaxtaþró-
un, sem verið hefði að undanfórnu,
væri til stuönings vaxtalækkunar-
hugmyndum fjármálaráöuneytis-
ins. Hann benti hins vegar á það
að þau tvö skipti, sem lifeyrissjóð-
irnir hefðu samið áður, hefði verið
samið um töluvert lægri vexti en
varö raunin. 1987 fengu sjóðimir
6,25% vexti þó að bankar og rikis-
sjóöur hefðu verið með miklu
hærri útlánsvextf. 1988 hafa verið
7% vextir allt áriö þó spariskirtein-
in hafi borið yfir 8% vexti og bank-
arnir verið með yfir 9% útláns-
vexti.
„Þegar vextimir hafa hækkað
eftir aö samið var um þá hafa menn
ekki séð ástæðu til aö breyta gerð-
um samningum og þess vegna tel
ég ekki ástæðu til þess, þó að vext-
ir lækki þetta eina skipti, að menn
fari að breyta þessari bókun sem
samið var um,“ sagöi Pétur.
Um áhrif þeirra vaxtakjara, sem
ríkisvaldið býður lifeyrissjóðunum
á lífeyrisgreiðslur þeirra, sagöi Pét-
ur: „Því meir sem ríkisvaldið
þrýstir á lækkun vaxta til sjóðanna
því meira eykur það skerðingu líf-
eyris sem þarf að koma til fram-
kvæmda eftir tvö til þrjú ár þegar
fyrirliggjandi drög að frumvarpi til
laga um starfsemi lífeyrissjóða
hafa verið samþykkt. Við hjá okkar
lifeyrissjóðum njótum ekki ríkis-
styrkja. Við getum ekki borgað út
lifeyri nema með þeim iðgjöldum
sem koma inn og þeim vöxtum sem
nást á okkar íjármagn. Þess vegna
þýöir þessi vaxtalækkunarkrafa
fjármálaráðuneytisins að lífeyrir
til okkar félagsmanna skerðist
meira en ella.“
-SMJ
900 milQónir í
risnu og ferðir
í umræðum á þingi í gærkvöldi
kom fram að risnu- og ferðakostnað-
ur ríkisins verður um 900 milljónir
á þessu ári. Það er rúmlega sú upp-
hæð sem ráðgert er að veija til allrar
utanrikisþjónustunnar á næsta ári.
í máli Ólafs Ragnars Grímssonar
fjármálaráðherra kom fram að fjár-
veitinganefnd muni koma með til-
lögu um að skera þennan kostnað
niður um 250 milljónir á næsta ári.
-gse
Bókin um Vigdísi Finnbogadóttur reyndist vera langefst á Bókalista DV.
Bókalisti DV 1988:
Skrítið ef fólk hefði
ekki áhuga á Vigdísi
- segir Stemunn Sigurðardóttir rithöfundur
„Mér finnst eðlilegt að fólk hafi áhuga á því sem Vigdís hefur afrekað vegna
þess að auk þess að vera sérstök manneskja er hún sérstakt fyrirbrigði í
heiminum," sagði Steinunn Sigurðardóttir rithöfundur þegar hún var spurð
um hugsanlegar ástæður vinsælda bókar hennar um Vigdísi Finnbogadótt-
ur. Þegar fyrsti bókalisti DV var tekinn saman í ár kom í ljós að bók Steinunn-
ar um forsetann haföi mikla yfirburði í 1. sæti.
„Lífsreynsla Vigdísar er einstök. Þaö sem fyrir hana kemur er ævintýri
þannig að það væri skrítið ef fólk hefði ekki áhuga á því.“ Steinunn sagði
að hún heföi reynt að benda á hinar miklu andstæður sem mætti finna í lífi
og starfi Vigdísar og þannig komið inn á nýjar og persónulegri hliðar á forset-
anum.
Bókalisti DV var unninn með sama sniði og undanfarin ár en 10 verslanir
voru fengnar til samstarfs og tóku þær saman sölutölur sínar fyrir DV. Þær
eru: Bókabúðin Borg í Lækjargötu, Bókabúð Böðvars í Hafnarfirði, Hagkaup
í Skeifunni, Bókabúð Grönfeldts i Borgarnesi, Mikligarður við Sund, Kaup-
félag Ámesinga á Selfossi, Bókabúð Jónasar Jóhannssonar á Akureyri, Bóka-
búð Brynjars á Sauðárkróki, Bókaverslun Jónasar Tómassonar á Isafirði og
Bókabúðin, Hlöðum á Egilsstöðum.
Bókakaupmenn voru bjartsýnir á bóksölu fyrir jólin. Þá kom fram hjá
mörgum þeirra að skáldsögur ættu eftir að taka kipp fyrir jólin en áberandi
er hve fáar slíkar eru á listanum. Bókin um Vigdísi var áberandi efst og
sömuleiðis voru þijár næstu bækur öruggar í sætum sínum. Eftir því sem
neöar kom á listann munaði minna á bókunum.
-SMJ
Listi DV yfir 10 söluhæstu bækurnar í siðustu viku:
1. Ein á forsetavakt............................Steinunn Siguröardóttir
2. Og þá flaug Hrafninn..............................IngviHrafnJónsson
3. Bryndís........................................Ólína Þorvarðardóttir
4. Á miðjum vegi í mannsaldur...................Guðmundur Daníelsson
5. Forsetavélinni rænt................................Alistair MacLean
6. íslenskir nasistar.......................Dlugi og Hrafn Jökulssynir
7. Býr íslendingur hér?..............................Garöar Sverrisson
8. Alveg milljón.....................................Andrés Indriðason
9. Markaðstorg guðanna..........................Ólafur Jóhann Ólafsson
10. Meiriháttar stefnumót!...........................Eðvarð Ingólfsson
DV
Séra Gunnar
ekki í Háskóia-
kapellunni
á jólunum
Séra Gunnar Björnsson mun
ekki messa i Háskólakapellunni
um hátíðarnar eins og gert hafði
verið ráð fyrir og hann hefur gert
í allt haust. Er líklegt að hann
muni messa í Maríukirkjunni,
kirkju kaþólskra, í Breiðholti en
það er ekki endanlega ákveöiö.
En hvers vegna fær séra Gunnar
ekki inni í Háskólakapellunni um
jólin?
„Það á sér eðlilegar skýringar.
Húsvörður Háskólans er i fríi á
aðfangadag og gamlársdag og því
er þetta stóra hús lokað. Uppi í
Háskóla eru menn líka aðeins
efms varðandi þaö að ég skuli
vera farinn aö messa þama um
hverja helgi eins og fastur mað-
ur. Þeim finnst eðlilegra að ég
sæki formlega um að fá að messa
svo að sú beiðni geti fengið form-
lega umfjöllun,“ sagöi séra Gunn-
ar Bjömsson við DV.
-hlh
Seðlabankinn:
Ríkið skuldar
13 milljarða
Skuld rikissjóðs við Seölabank-
ann var í lok nóvember rúmir 10
milljarðar. Níu dögum siðar hafði
þessi skuld vaxið um 2,5 milfjarða
og nálgaðist því þrettán millj-
aröa.
Þetta kom meðal annars fram í
máli Matthíasar Á. Mathiesen á
þingi í nótt. Matthías sagði þessa
skuld hafa vaxið um 6,5 milljarða
frá upphafi ársins.
Þar sem nokkrar hreyfingar
væm innan hvers mánaðar væri
ef til vill rangt að taka mið af því
hversu mikið skuldin óx í byijun
desember. Það benti hins vegar
til þess aö hún væri síður en svo
að minnka að frá 10. nóvember
til 9. desember hefði skuldin vax-
ið um einn milljarð.
-gse
Mest 73
prósent
verðmunur á
leikföngum
Mjög mikill verðmunur kom í
ljós á leikfóngum og spilum í
könnun Verðlagsstofnunar frá
5-6 des. sem náði til 35 versl-
ana.
Snákahöllin, sem er hluti af
„Masters of the Universe“, kost-
aði mest 4.900 krónur í Leikfanga-
húsinu á Skólavöröustíg en
minnst 2.869 krónur í Hagkaupi.
Munurinn er 70%.
Þaö voru verslanirnar Hag-
kaup, Kaupstaður og Fídó og
Smáfólk sem oftast voru með
lægsta verð á leikföngum. Hæsta
verðið var oftast að finna í Li-
verpool á Laugavegi. í 13 tilvikum
var raunur á hæsta og lægsta
verði 30-50%.
Mestur munur var á verði Út-
vegsspilsins en það var ódýrast
hjá Magna á Laugavegi á 900
krónur en dýrast í Pennanum þar
sem það kostar 1.560 krónur.
Munurinn er 73%.
i fréttatilkynningu Verðlags-
stofnunar er bent á mismunandi
aldur birgða og misjafna smá-
söluálagningu sem hluta skýring-
ar á svo miklum mun. Ura gæöa-
mun er ekki að ræða því að ávallt
var boriö saman verð á sömu
vörumerkjum og vörutegund-
um.
-Pá