Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.1988, Blaðsíða 9

LAUGARDAGUR 17. DESEMBER 1988.
9
Þessi mynd vartekin af Elisabethu nokkru eftir að hún kom til Reykjavíkur.
í að fá giftingarleyfið og fékk það
strax enda hátt settur í sínu ráðu-
neyti. Að öðrum kosti hefði leyfið
aldrei fengist. Við giftum okkur 23.
desember árið 1942 í Berlín.
Hann vann áfram á teiknistofu og
reyndi að grípa allt til að aila fjár
fyrir áframhaldandi námi. Hann ætl-
aði að verða verkfræðingur. Meðal
þess sem hann vann í hjáverkum var
að lesa fréttir á íslensku í þýska út-
varpinu. Helgi, sonur okkar, fæddist
sumarið 1943 og um svipað leyti hóf-
ust loftárásir á Berlín. Þá var ráðu-
neyti föður mín flutt til Slésíu. Ég fór
einnig og sonur okkar líka en Óskar
varð eftir i Berlín. Við bjuggum á
herragarði og þar var ráðuneytið.
Tilboð um
njósnir á íslandi
Ég veit lítiö um hvað gerðist þann
tíma sem Óskar var einn í Berlín.
Hann hringdi stöku sinnum en kom
aldrei. Ég frétti það í byrjun febrúar
árið 1944, gegnum sambönd sem fað-
ir minn hafði, að Óskar hefði verið
settur í fangabúðir.
Við vissum það áður en hann var
fangelsaður að hann var beðinn um
að njósna fyrir Þjóðverja á íslandi.
Það átti að flytja hann með kafbáti
til Austfjarða og hann átti að senda
héðan veðurfréttir. Hann vildi ekki
fara án konu og sonar. Það fékk hann
ekki enda hefur trúlega átt að halda
honum við efnið með því að geta
hótað því að eitthvaö kæmi fyrir fjöl-
skylduna ef hann sinnti ekki verk-
inu. En neitunin við tilboðinu var ein
sér nóg tii að setja hann inn. Það var
alltaf möguleiki á að hann segði frá.
Bæði faðir minn og ég vissum einn-
ig um að Óskar hafði verið óvarkár
í útsendingum í útvarpinu. Mér
fannst á föður mínum að það gæti
reynst stórhættulegt. Öfundin er alls
staðar og nóg af fólki sem gat komið
upp um hann enda var íslenska
kennd í Þýskalandi. Hann var vissu-
lega að leika sér að eldinum. Oft gera
menn líka ýmislegt sem þeir sjá eftir
á að betur hefði verið látið ógert. Svo
Bogfimin er áhugamál Elisabethar. Þessi mynd var tekin þegar hún vann
til íslandsmeistaratitils árið 1980.
er of seint að taka orðin aftur.
LeifurMuller
sá Óskar síðast
Ég fékk tvö bréf frá Óskari í-febrúar
úr fangabúðunum í Sachenhausen.
Þessi bréf voru ritskoðuð og ég komst
að því síðar að það sem strikað var
út var ábending um að ég.ætti að
snúna mér til Vilhjálms Finsen, ræð-
ismanns íslands í Svíþjóð, um fram-
færslueyri meðan hann var í fangels-
inu. Eg gerði þetta aldrei enda faðir
minn enn vel stæður. En þetta smá-
atriði var strikað út.
Eftir stríðið fundust engin skjöl um
Óskar í fangabúöunum og ekki held-
ur af hverju honum var stungið inn.
Ég veit það frá Leif heitnum Muller,
sem var í sömu fangabúðum, að
Óskar hefur veikst seint í febrúar.
Bréfin frá Óskari eru dagsett þegar
nokkuð var liðið á mánuöinn og ég
fékk síöar dánarvottorð Óskars þar
sem sagt var að hann heföi látist 1.
mars. Hann hefur því ekki verið
nema fjórar vikur í fangabúðunum í
mesta lagi. Leifur hitti hann daginn
áður en hann dó. Það hefur trúlega
verið á hlaupársdaginn, 29. febrúar.
Ég skrifaði Óskari í fangabúðimar
og fékk síðasta bréfið sent aftur með
árituninni „látinn“. Það var í byrjun
mars. Ég vildi ekki trúa því. Faðir
minn leitaði eftir staðfestingu og þá
fengum við aftur dánarvottorð
Óskars, gefið út fyrsta mars. Meira
veit ég ekki um afdrif hans. Leifur
hefur hitt hann eftir að hann skrifaði
mér síðasta bréfið."
Til íslands
með herflutninga-
vél
Eftir aö þessi tíðindi voru ljós fylgdi
Elísabeth foreldrum sínum gegnum
hildarleik lokamánaða stríðsins.
Fjölskyldan lagði á flótta undan sókn
Rússa og staðnæmdist að lokum í
þorpi í Mið-Þýskalandi. Þorpið her-
námu Bandaríkjamenn í stríðslok.
Þá átti fjölskyldan ekkert eftir nema
fótin sem hún stóð í. Við tóku erfið
ár fyrst eftir stíðið með skömmtun,
fátækt og niðurlægingu.
Fljótlega eftir stríðiö ákvað Elísa-
beth að komast til íslands og naut til
þess stuðnings tengdafólks síns hér
á landi. Heimferðin tók þó þrjú ár
og það var ekki fyrr en sumarið 1948
að hún lagði upp með herflutninga-
vél frá Kaupmannahöfn til Keflavík-
ur með Helga, syni sínum. Á íslandi
virtist ástandið vera lítið skárra en
í Þýskalandi. Hér var einnig
skömmtun og vöruskortur. Og Elísa-
beth segir að syni sínum hafi þótt
allt of mikið grjót á íslandi.
Hér hélt lífsbaráttan áfram með
vinnu viö ýmis störf. Elísabet giftist
aftur og eignaðist tvær dætur. Nú er
hún orðin ekkja í annað sinn. Nú
kennir hún bogfimi hjá íþróttafélagi
fatlaðara og vinnur að félagsmálum
þeirra af krafti.
-GK
Við teikniborðið í Berlín árið 1943. Þetta er ein síðasta myndin sem tekin
var af Óskari.
Sófasett í
háum gæðaflokki
Skrifborð og skrifborðs-
stóll með leðri.
Litlar kommóður, skatthol
11
U$G0GI\
á 800 m2 sýningarsvæði
Yfir 50 gerðir áf speglum
í trérömmum
Hnattbarir,
ýmsar gerðir.
Þetta er aðeins smáhugmynd
um úrvalið. Það er til miklu,
miklu meira.
gSlýja^
JBólsturgGrðin
Garðshorni við Fossvogskirkjugarð, sími 16541