Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1989, Blaðsíða 18

18
LAUGARDAGUR 15. APRÍL 1989.
Skemmtanaskyldan
- rúllugoldin söguskýring
Sú var tíð að fólk kunni aö skemmta sér og
böll voru böll, með fullum dyrum, drykkjur
voru drykkjur, með heilum flöskum, dans var
dans, með sporum og slagsmál voru slags-
mál, með brotnum tönnum og glóðarsteiktu
auga. Táp var flör og frískir menn glaðir gum-
ar, dömur prúðar og af pilsum faldaðar,
hljómsveitir í hljómsveitarfötum. Og laugar-
dagskvöldin voru laugardagskvöld, á Gili og
í Glaumbæ, Frey- og Þrúðvangi. Töðugjöld
og héraðsmót aðeins einu sinni á sumri og
allir mættir, eina tískutöffið uppbrettar erm-
ar. Landsmót, Þorrablót og Árshátíðir.
Nei, þetta er ekki raus, heldur söguleg stað-
reynd, fólkið sem áður vann í „sveitum síns
andlits“ og kom sér saman stöku sinnum tfi
skemmtunar í handbyggðu félagsheimili fyrir
þenslu harmóniku og yljan úr grænni flösku
sokkvaföri, það sama fólk býr nú í þéttiun
húsum með malbik á mfili og eitt veitingahús
fyrir hvern þann skoðana- og klæðaburðs-hóp
sem það hefur alið af sér. Veitingahús sem
opin eru öllum þyrstum og ekki þyrstmn
mönnum alla daga vikunnar allt árið um
kring. Fólk getur farið „á ball“ hvenær sem
er þó þessar biðraðir og barferðir eigi lítið
skylt við „bafi“ eins og það var og hét.
Það er einmitt þetta stóra vínfrelsi sem nú
hefur enn aukist um nokkra bjóra, sem hefur
týnt fyrir okkur hiimi upphaflegu og íjörugu
merkingu orðsins sem eitt sinn var orðað við
skemmtan. Fólk skemmti sér, ærlega, spfiaði
út, gleymdi sér, og öllu þar á eftir, öllum þeim
sem það dó með. En nú geta menn „farið út“
eins og það heitir á hverju kvöldi og þá dreg-
ur að sjáifsögðu úr íjöri hvers þeirra og gleð-
in þynnist smám saman út og verður að lok-
um eins og nú er komið frekar lík eins konar
skyldu, skyldumætingu, skemmtanaskyldu
sem líkist um margt stöðvanaskyldu og bind-
isskyldu. Fólki finnst það eigi að mæta og
ungt fólk fer út hið minnsta tvö kvöld í viku
öll sín makaleitarár og stundum fimmtudags-
kvöldið líka, á bar, bara að tékka, hvort mað-
ur hitti ekki einhvem.
En fólk hittir aldrei neinn, því staðimir em
svo margir og kvöldin svo mörg að allir em
einhvers staðar annars staðar að leita að öll-
um hinum sem lika em einhvers staðar ann-
ars staðar. Því verður aldrei nein samþjöppuð
og æðisleg stemmning, engin „böll“, engin
almennfieg „knöll“. Partí farast og skarast á
mis, fólk var úti í gærkvöldi, er að taka það
rólega í kvöld og svo er annað partí á morg-
im, gifting hér, útskrift þar, vinnufélagamir
uppi í Breiðholti, og stúdentsafmælið í Kópa-
ar rándýrt rúllugjaidið inn á staðinn og svo
er enginn þar, maður sér engan, heyrir eng-
an, heyrir ekkert, nema hausverkinn í höfði
sínu. Það vantar félagsheimili í bæinn svo
hægt sé að halda almennfieg sveitaböll, eitt í
mánuði, þar sem allir mæta í bjartan og rúm-
góðan sal með dynjandi hljómsveit sem kann
að dansa, þar sem enginn getur falið sig á bak
við lakkaðan hárlokk og nautheimskan töf-
farasvip, heldur stendur berskjaldaður og
blindfullur af gleði einni yfir þessu einstaka
tækifæri til þess aö fá að skvetta úr klaufun-
um. Hér þarf ný bönn og reglugerðir, nýjar
og róttækar lagasetningar, svo við deyjum
ekki öll úr háværum leiöindum. Afnemum
skemmtanaskylduna!
vogi. Og afiir vfija fara á sína staði, skemmti-
staði, þessi vill Broadway, hinn Holly, eða
Borgina, Casablanca, Teheran eða Lilleham-
mer. Að lokum tínist hver á sinn stað, sinn
bás þar sem fólk baular hvert á annað yfir
bardýru glasi, heyrir ekkert fyrir hávaða úr
hangandi hátölurum og sér ekkert fyrir pú-
andi reykjarsvælu og skuggsælni.
Nútíma „skemmti“staðir eru ekki hannaðir
með það fyrir augum að fólk finiii hvert ann-
að, sjái sig og sýni aðra, segi hæ og bjóði í
dans, hendist um gólf í þrælaræl og skottís,
taki kokk og lendi á hvort öðru eða drekki
sig út úr öllu samræmi. Þeir eru ekki byggðir
og innréttaðir með fjör í huga, heldur tfi þess
að fólk geti falist í sínu andlega gervi, á ba-
kvið maskara og málningu undir grúví
greiðslum og undir leðurvörðu og skotheldu
dressi með byssubeltin um sig mitt og sporana
aftur úr skónum. Fólk vill helst ekki sjá ann-
að fólk og fá að vera í friði í sínum sopa og
a.m.k. alls ekki að heyra í neinum öðrum en
diskótekaranum. Það sem áður var eitt aðalt-
ilefni íslenskrar sveitadrykkju, það að útkljá
filindi og kláðamál með drafandi tali og fyll-
irísrausi, er nú með öllu útfiokað. Fólk getur
aldrei opnað sig og talað hreint út yfir hausa- *
mótum vina sinna eða óvina. Menn veröa
aldrei fullir af því þeir eru alltaf hálfþunnir
eftir kvöldið áður.
En fólk lætur sig hafa það, það sinnir sínum
skemmtanaskyldum, fer í einkennisbúning-
inn og þrammar inn í myrkviði dynjandi tón-
listar í þegjandi þumbaraþögn sinni sem á að
virka kúl, töff, yfir lafandi sígarettu undir
standandi greiðslu og sítrónuðu glasi en er
ekkert annað en eldgömul og afdalaættuð
rammíslensk feimni sveitamanns, sem þum-
bast áfram um þýfðan móa á eftir tómum
kýrhöfðum. Og það er þumbast út á dans-
gólfið, inn í almenninginn þar sem hver mað-
ur er markaður sínu eigin plötusafni og grett-
ir sig í samræmi við lagavalið, það er svo
þröngt um fólk að enginn getur dansað, a.m.k.
ekki við neinn, fólk dansar við sjálft sig, hefur
séð það erlendis, heldur að það sé kúl, töff,
en er í raun bara fom-íslensk feimni sem eitt
sinn tókst að temja til skemmtunar með al-
mennfiegri ballmenningu en sem nú er fokin
út í veður og vind.
Og þá er fafiið síðasta vígi íslenskrar pö-
runarheföar, hvemig á fólk að geta byijað
saman og hafið búskap þegar það dansar við
sjálft sig, lendir ekki einu sinni á röngum
vanga í síðasta lagi, heldur þumbast og þamb-
aravambast út af með sama, nákvæmlega
sama þunglyndissvip og það kom inn með,
svip sem er nákvæmlega æföur og spreyjaður
fastur fyrir framan spegfi áður en „farið er
út á lífið“ sem þó líkist frekar jarðarför, afiir
em klæddir í svart, með svarta skugga yfir
og undir augunum og svartan varalit, svart
hár, inn á svörtum stöðunum, undir sót-
svartri leðurtónlist úr svörtum hátölumnum,
í svörtum stólunum. Fólk skemmtir sér ekki
heldur kemur saman tfi að syrgja síðasta
kvöld, hvað það var nú fúlt eitthvað og allir
em hálffúlir, daufir, fölir af því að fölt og fúlt
á að vera flott.
Fólk kann sem sagt ekki lengur að skemmta
sér vegna þess að það er alltaf að „skemmta“
sér og þaö er alltafjafnleiðinlegt, maður borg-
ERÞAÐ1EÐAXEÐA2 47
A Merkilegt handrit úr fórum Þórbergs Þórðarsonar fannst
á Höfn í Homafírði. Hvað er í handritinu?
1: Bréf til Láru
X: Lífsreglur meistarans
2: Viðfjarðarundrin
F Lionsmenn söfnuðu um síðustu helgi 25 milljónum króna
með sölu á litlum hlutum. Hvað var selt?
1: grænar fíaðrir
X: hanastél
2: rauðar fíaðrir
B Nokkrir unghngar voru fermdir borgaralegri fermingu um
síðustu helgi. Hvar fór athöfiiin fram?
1: 1 Norræna húsinu
X: í Dómkirkjunni
2: hjá borgarfógeta
c Sovéskur kjamorkukafbátur fórst nærri eyju í norður-
höfum. Hvað heitir eyjan?
1: Svalbarði
X: Bjamarey
2: Jan Mayen
D Opinbert fyrirtæki í Reykjavík notar þetta
merki. Hvað heitir það?
1: Liðsauki
X: Lestrarþjónustan
2: Landsvirkjun
E Keppni um enska deildarbikarinn er nú lokið. Hvaða hð
sigraði?
1: Liverpool
X: Nottingham Forest
2: Arsenal
Þessi kona situr löngum stundum í síman-
um í teiknimyndasögu í DV. Hvað heitir
hún?
1: Lína
X: Bína
2: Lísa
H Málsháttur hljóðar svo: Margur hyggur auð í annars...
1: banka
X: vasa
2: garði
I
Sendandl
Heimili ______________________________________________________
Rétt svar: A □ B □ C □ D □
E □ F □ 6 □ H □
Hér eru átta spumingar og hverri
þeirra fylgja þrír möguleikar á réttu
svari. Þó er aðeins eitt svar rétt við
hverri spumingu. Skráið réttar
lausnir og sendið okkur þær á svar-
seðlinum. Skilafrestur er 10 dagar.
Aðþeim
tímaliðnum
drögumvið
úrréttum
lausnumog
veitumein
verðlaun.
Þaðereink-
ar handhægt ferðasj ónvarp af gerð-
inni BONDSTEC frá Opus á Snorra-
braut 29. Verðmæti þess er 8.900
krónur. Sjónvarpiðergertfyrir220
volt, 12 volt og rafhlöður og kemur
því jafiit aö notum í heimahúsum
sem fjarri mannabyggð.
Merkið umslagið 1 eða X eða 2,
c/o DV, pósthólf5380,125 Reykjavík.
Hér efdr verður aðeins einn vinn-
ingur veittur fyrir rétta lausn í get-
rauninnileðaXeða2.
Vinningshafi fyrir fertugustu og
fimmtu getraun reyndist vera:
Sigurbjörg Róbertsdóttir,
Heiðarholti 20,
230 Keflavík
Vinninguriim verður sendur heim.
Rétt lausn var: X-1-2-1-X-1-1-2