Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.1992, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 4. JANÚAR 1992.
15
Tökum höndum saman
Stundum rekst maður á fréttir
sem eru svo sérkennilegar aö mað-
ur gapir. Þannig var frá því sagt í
vikunni að kona væri orðin félagi
í rótarýklúbbi. Þar braut 36 ára
Skagakona, vélaverkfræðingur í
jámblendiverksmiðjunni, múr
karlanna. Gott hjá henni. Ég er svo
illa að mér í félagastarfsemi aö ég
hélt að þessir karlaklúbbar heyrðu
sögunni til. Að konur jafnt sem
karlar sætu hlið við hlið í þessum
félögum. Svo virðist þó ekki vera.
Karlamir halda fast í sitt.
Lítum í eigin barm
Þetta finnst mér skrítið þegar
komið er það herrans ár 1992. Kon-
ur eiga enn á brattann að sækja og
þurfa karlar að taka sig taki til
þess aö breyta þessu. Öll okkar til-
vist í þessu jarðlífi byggist jú á sam-
stöðu og samstarfi kynjanna en
ekki slag milli karla og kvenna.
Flestir karlar era haldnir einhverri
karlrembu og er undirritaður sjálf-
sagt engin undantekning. Því verð-
ur hver maður að líta í eigin barm
og reyna að bæta stöðuna. Það
hentar vel að taka sig taki í upp-
hafi árs. Ekki má svo gleyma því
að samstarf karla og kvenna er
miklu skemmtilegra en karla ein-
göngu. Ekki gæti ég hugsað mér
að vera ár eftir ár í klúbbi með ein-
tómum körlum. Ekki þori ég aö
segja til um hug kvenna. Þó þykir
mér trúlegt að flestar kjósi sam-
starf með körlum frekar en að vera
eingöngu í kvennahópi.
Gleðileg tíðindi
Annað vakti athygli á stöðu
kvenna nú í upphafi árs. Þau gleði-
legu tíðindi gerðust að kona var
valin íþróttamaður ársins 1991.
Ragnheiður Runólfsdóttir sund-
kona er sannarlega vel að þeirri
nafnbót komin. En val hennar leið-
ir jafnframt hugann að stöðu
kvenna í íþróttum. Aðeins ein kona
hefur áður verið útnefnd íþrótta-
maður ársins hér á landi frá því
að íþróttfréttamenn tóku upp
þennan sið fyrir 35 árum. Það eru
hvorki meira né minna en 27 ár
síðan kona var valin íþróttamaður
ársins á íslandi.
Af þeim tíu íþróttamönnum sem
efstir stóðu í vah íþróttafrétta-
manna var Ragnheiður eina konan.
Af þeim 38 íþróttamönnum sem
stig fengu í valinu voru aðeins 5
konur. Þetta sýnir að konur eiga
erfitt uppdráttar á þessu sviði eins
og mörgum öðram.
íþróttakonur
í skugga karla
íþróttir kvenna vekja ekki eins
mikla athygli íjölmiðla og karla-
íþróttimar. Ragnheiður vék raun-
ar að þessu í viðtali eftir að hún
var valin íþróttamaður ársins. Þar
kvartaði hún ekki fyrir hönd ein-
stakra afrekskvenna í frjálsum
íþróttum. Hins vegar fengju konur
í flokkaíþróttum, til dæmis knatt-
spymu og handknattleik, htla at-
hygh. Þetta er án efa rétt. Að vísu
var það handknattleikskona sem
útnefnd var íþróttamaður ársins
fyrir 27 árum. Af þeim fimm konum
sem komast á blað núna er ein úr
flokkaíþróttum, knattspymu.
Þama þurfa fjölmiðlar að taka sig
á. Enginn er þar undanskihnn.
Nokkur bót hefur oröið á og íþrótt-
ir kvenna hafa fengið meiri og betri
umfjöllun og kynningu. Betur má
þó ef duga skal. Útnefning Ragn-
heiðar er vonandi upphaf breyttra
tíma.
Varðhundana vantar
En fleiri mega líta í eigin barm
en við fjölmiðlamenn. Stjórnvöld
skutu fóstu skoti fyrir jóhn er þau
skára niður barnabæturnar. Slík-
ur niðurskurður hjá fólki með
meðaltekjur kemur auðvitað niður
á körlum en sennilega enn frekar
konum. En málsvara fjölskyldu-
fólks vantar. Þarna er massinn sem
ekki er varinn. Það vakna engir
varðhundar á þingi. Foreldrar geta
ekki hótað að skila börnum sínum
hkt og sjómenn hóta landsighngu.
Tekjutenging barnabóta er ahs
ekki óeðlileg. Sú tenging verður
hins vegar að miðast við háar tekj-
ur. Ekki tekjur heimila þar sem
menn rétt halda í horfinu.
Heimavinnandi
órétti beittir
Þetta minnir og á þann órétt sem
heimavinnandi fólk, aðahega kon-
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
ur, er beitt. Noti makamir per-
sónuafslátt þeirra nýtast aðeins 80
prósent persónuafsláttarins. Tutt-
ugu prósentin, sem eftir era, falla
niöur dauð og ómerk. Það var
óskiljanlegt á sínum tíma aö þetta
ákvæði skyldi fara í gegn á þing-
inu. Þar vantaði málsvara fólksins
í landinu. Hinir þröngu hagsmuna-
hópar sjá um sig. Það er einnig
óskiljanlegt að þetta skuh ekki hafa
verið leiðrétt. Heimavinnandi fólk,
aðallega konur, nýtur ekki sömu
réttinda og aðrir þegnar þessa sam-
félags hvað persónuafslátt skatta
varðar. Því efu konur jafnt sem
karlar hvött til þess að leggjast á
eitt og þrýsta á löggjafarvaldið
hvað þetta snertir. Konur! Látið
ekki vaða yfir ykkur á skítugum
skónum áram saman. Gerið eitt-
hvað í máhnu og fáið karlana í hð
með ykkur.
Ábyrgðin mesta
Eins og málum er háttað er
barnauppeldi miklu frekar á herð-
um kvenna en karla. Það er
ábyrgðarmesta starf hvers samfé-
lags að koma börnunum til þroska.
Þetta starf er hins vegar gróflega
vanmetið. Vigdís Finnbogadóttir,
forseti íslands, vék að stöðu bama
í ágætu og þörfu nýársávarpi til
þjóðarinnar. í bömunum býr fram-
tíðin, sagði forsetinn og hélt áfram:
„Þau era stolt okkar og við þau
bindum við vonir. Þegar við nú
stöldrum við verða ýmsar spurn-
ingar áleitnar: Veitum við börnum
okkar næga athygh? Gefum við
þeim nægan tíma? Næga fræðslu,
næga alúð?“ Og Vigdís forseti spyr
nokkra síðar: „Gerir þjóðfélagið
allt sem það getur fyrir bömin?
Þeirri spurningu verður því miður
að svara neitandi og á ég þá ekki
einungis við þau börn sem búa við
auðmýkingu fátæktar og van-
rækslu. Böm era víða hornreka
líkt og þau ættu ekkert sameigin-
legt með fullorðnum." Og enn bæt-
ir forsetinn við: „Séu þau [bömin]
þráfaldlega skihn eftir einsömul
eða með öðram bömum einvörð-
ungu, víkkar ekki sjóndeildar-
hringur þeirra og árin færa þeim
ekki eðlilegan þroska. Ef viö, hin
fuilorðnu, sinnum ekki þörfum
barna okkar, eigum við ekki á góðu
von þegar þau era vaxin úr grasi
og þurfa að sinna skyldum sem
lagöar era á þegna sjálfstæðrar
þjóðar."
Þetta er viturlega mælt og mætti
verða þeim sem þyngja róður
barnafjölskyldna nokkur áminn-
ing.
Opnum
lokaða klúbba
Á þingi hefur Kvennalistinn um-
fram ýmsa aðra beitt sér í málefn-
um kvenna og bama. Það er vel.
Áhrif hstans hafa þó verið minni
en efni hafa staðið til. Þar geta kon-
umar að nokkru kennt sjálfum sér
um. Þær voru ekki tilbúnar til
starfa í ríkisstjóm þegar færi gafst.
Galh Kvennahstans er hins vegar
sá að hann útilokar karla. Engin
boðleg rök eða neyðarréttur er fyr-
ir þessari einangran kvennanna.
Menn gagnrýna með réttu lokaða
karlaklúbba. Konur eiga ekki að
taka upp sama hahærislega hátt-
inn. Þær eiga að berjast með körl-
um til framfara en ekki einar sér.
Þess vegna er Kvennahstinn tíma-
skekkja á árinu 1992 og hlýtur að
breytast. Baráttumál hstans standa
fyrir sínu en konurnar ná þeim
ekki fram nema í samstarfi við
karlana. Því verður að opna þenn-
an flokk ef hann á ekki að deyja
drottni sínum. Karlar verða að fá
að starfa með konum að þessum
málefnum og komast til áhrifa inn-
an þessa flokks, kjósi þeir það. Með
sama hætti verða konur sjálfar og
með aðstoð karla að komast til
áhrifa innan annarra stjórnmála-
flokka.
Eðlilegur munur
Samvinna og jafnræði kynjanna
er af hinu góða og að því skal stefnt.
Með því er alls ekki sagt aö allir
séu eða eigi að vera eins. Konur eru
konur og karlar era karlar. Ekki
skal dregið úr þeim eðlilega mun
sem aðskilur kynin. Konur verða
vonandi áfram kvenlegar og karlar
sýna þeim væntanlega viðeigandi
riddaraskap þegar það á við.
Tökum höndum saman á nýja
árinu.