Dagblaðið Vísir - DV - 27.11.1993, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1993
15
Ég hef verið sakaður um það á
mínu heimili og jafnvel í vinnunni
að vera karlremba. Dóttir mín htil
segir stúndum að ég sé rembusvín.
Það tel ég vera ofmælt. Ég er nefni-
lega dagfarsprúður maður og frið-
samur. Raunar er það svo að þótt
sú stutta segi mig rembusvín fer
hún oftast með sigur af hólmi í
okkar viðskiptum. Móðir hennar
segir líka að ég láti allt eftir henni
og mæli allt upp í stelpunni.
Vel sloppið
Ég viðurkenni að vísu að ég hef
komist upp með ýmislegt í sambúð
okkar hjóna. Bamauppeldið hefur
lent miklu meira á henni en mér.
Ég hef afsakað það með mikilli
vinnu en innra með mér veit ég að
hennar vinnutími er ekki styttri,
nema síður sé. Matargerðin er
hennar nema í undantekningartil-
vikum. Þar hef ég mér til stuðnings
blessuð bömin sem krossa sig ef
þau sjá pabba gamla við pottana.
„Verða nú bjúgu einu sinni enn -
þú sem kannt ekki einu sinni að
búa til uppstúf," stynja þau í kór.
Þetta er auðvitað ekki upporvandi
og því ekki von að ég sækist mikið
eftir þessum þætti heimilisstarf-
Þvottavélin hefur heldur aldrei
veriö mín sérgrein. Ef satt skal
segja hef ég aldrei treyst mér inn í
flókinn heim þvottakerfanna. Þetta
hefur því lent á konunni. Ekki er
mér þó alls varnað í þvottahúsinu.
Ég gríp nefnilega stundum með
mér þvottabala með fötum og ber
hann í og úr þvottaherberginu.
Þetta geri ég auðvitað fyrir konuna
og læt hana vita af því.
Ég er líka klaufi með straujám.
Stöku siimum hef ég þó prófað það
apparat en útkoman er slæm. Eink-
um gengur mér illa með stærri
svæði á flíkunum og kringum töl-
ur. Það má því segja að þessi þáttur
heimilisstarfanna lendi líka á kon-
unni.
Rembueinkenni
Er þetta karlremba? Það má ef til
vill greina smáleg einkenni en hver
verður auðvitað að dæma fyrir sig.
En á það ber að hta að mér hefur
—

kona. Hún hafði sömu sögu að segja
um konur sem viðmælendur og
fréttaheimildir. Konur, sem eru
sem betur fer fjölmargar í frétta-
mannastétt, tala nefnilega meira
við karla en konur eins og starfs-
bræður þeirra.
Fréttamat
Nú má vel vera að ég sé karl-
remba en ég lít svo á að þaö sé eðli-
legt af hálfu fjölmiðils að tala við
þá sem máli skipta í hvert eitt sinn.
Ef karlar eru í meirihluta áhuga-
verðra viðmælenda þá verður svo
að vera. Fjölgi konum í stjórnunar-
störfum í viðskiptum, stjómmálum
og hverju því sem fréttnæmt telst
þá fjölgar viðtölum við þær að
sama skapi.
Sumar konur segja á móti að mat
fjölmiðlanna sé rangt. Það sé mat
karla við hverja eigi að tala. Karlar
séu í meirihluta yfirmanna á rit-
stjórnum og stjómi því við hverja
sé talað hvort sem blaðamaðurinn
sé karl eða kona. Konur séu að
gera marga merkilega hluti sem
nái ekki inn.
Eitthvað kann að vera til í þessu
og ekki er dregið í efa að konur eru
að gera fjölmargt merkilegt og
raunar karlar líka þótt það komi
ekki í fréttum. Hitt er ofmælt að
yfirmenn stjómi því eingöngu við
hverja skal tala. Hver blaðamaður
metur það í hvert eitt sinn og þá
út frá því hveiju er hægt að ná með
viðtalinu, algerlega óháð kynferði
viðmælandans.
Því má heldur ekki gleyma að
óháðir fjölmiðlar taka tillit til
markaðarins. Þeir leita eftir hug
lesenda sinna, áhorfenda eða hlust-
enda. Sé mat þeirra á einhvem
hátt úr sambandi við samfélagið
kemur það fram í notkun miðils-
ins. Við því veröur þá að bregðast
svo menn haldi sínum hlut og auki
helst.
Við mat á fréttmn nýta menn sér
reynslu sína. Þar er um samstarf
margra að ræða, bæði karla og
kvenna. Blaðamenn með langa
reynslu vita þvi nokk hvað er frétt
og hvað ekki. Það breytir þó ekki
því að umræðan er þörf, ekki síst
fyrir okkur sem viðurkennum ör-
htla karlrembu.
Heimur
þvottakerfanna
farið svohtið fram. Konan hefur
viðurkennt að ég sé betri í barna-
uppeldi en áður var. Það þurfti þó
ekki mikið tíl. Hún segir nefnilega
að ég hafi ekkert kunnað með smá-
börn að fara þegar drengimir okk-
ar fæddust. Viðleitni var greinileg
þegar eldri dóttirin fæddist og aug-
ljósar framfarir með tilkomu þeirr-
ar yngri. Þegar þar var komið sögu
vöm bleiuskipti leikur einn. Bam-
ið gat ég klætt skammlaust, jafnvel
í smekkbuxur þar sem böndin yfir
axlimar vom undir peysunni.
Þetta er aðdáunarverð þróun og
aðlögun þótt ég segi sjálfur frá.
Kvenfrelsisáhrif
Það er svo önnur saga að einmitt
þetta htla bam, sem ég læt allt eft-
ir, heldur því stíft fram að pabbi
sé rembusvín. Er það hugsanlegt
að bamið hafi orðið fyrir áhrifum
frá einhverjum á heimilinu, jafnvel
móður sinni? Þetta veit ég ekki en
ákveðinn grunur læðist að. Stúlku-
bamið er jú ekki nema fjögurra ára
gamalt og ekki farið að gera sig
verulega ghdandi í kvenfrelsisbar-
áttunni enn.
Gottjafnvægi
Að mínu mati hefur jafnvægið á
heimilinu veriö gott. Eg hef kunnað
vel að meta þetta góða kerfi. Mæð-
ur og eiginkonur hafa kynslóðum
saman séð vel um sína og inn í það
kerfi féh ég prýðfiega. Ég á meira
að segja svo góða að, frænkur,
mömmur og ömmur, að ef konan
þarf að fara eitthvað um stundar-
sakir vUja þessar góður konur aht
fyrir mig gera. Þær bjóða mér og
bömunum í mat og hugsa vel um
okkur. Mér er það og minnisstætt
að þessar góðu konur fóra um
heimili mitt eins og hvítur storm-
sveipur þegar konan fór á fæðing-
ardehdina forðum. AUt var hvít-
skúrað og ég í hinum bestu málum.
Þarf að breyta kerfi sem gengur
svona vel?
Meintofríkikarla
Spumingin er ekki ástæðulaus.
Við karlar höfum heyrt það und-
anfarin ár að konur fái ekki notið
sín vegna ofríkis okkar. Tími
þeirra fari í matarstúss, bamaum-
sjón og skúringar meðan karlamir
leika sér í framapotinu. Þá segja
konumar okkur að við höldum
þeim frá valdastörfum á þingi jafht
sem í sveitarstjómum. Þær fái
heldur ekki að njóta hæfileika
sinna í vinnunni og verði undir í
baráttunni við karlana.
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
Kvenréttindafundur
Nýjasta dæmið um þetta er
kvöldverðarfundur sem Kvenrétt-
indafélag íslands gekkst fyrir í vik-
unni. Þar vora konur í fjölmiðlum
til umræðu. Blaðamaður frá DV,
karlmaður, var fenginn til að halda
stutta tölu. Hann kom með uppkast
að ræðu sinni til mín fyrir fundinn
og bað mig um áht. Spurði hrein-
lega hvort hann yrði afhausaður á
kvennaráðstefnunni? Niðurstaða
hans sem blaðamanns var nefni-
lega sú að konur væra sjaldnar í
fréttum en karlar vegna þess að
karlar stýrðu þeim málum sem
væru til skoðunar og því væri eðh-
legt að talað væri við þá karla.
Fjölmiðlarnir væru jú spegilmynd
af samfélaginu. Þá var það og áht
hans að konur væru erfiðari við-
mælendur. Þær væra svo varfærn-
ar að erfitt væri að fá fram eitthvað
bitastætt og það tæki til muna
lengri tíma en sambærileg viðtöl
við karla.
Kliðurfórum
freyjuhóp
Ég gerði ekki athugasemdir við
þetta og bað hann að taka örlögum
sínum á kvennaþinginu. Eftir á
sagði þessi blaðamaður mér að
hann hefði heyrt khð fara um
freyjuhópinn meðan þær hlustuðu.
Það varð okkar manni samt til
bjargar að á eftir honum talaði
fréttamaður af öðrum fjölmiðli,
Hófsamar umbætur
■ Það má því segja með nokkram
rétti að pistilskrifari gæti bætt sig
í heimilis- og uppeldisstörfum og
að athugasemdir konu og dætra
eigi rétt á sér. Á sama hátt verður
auðvitað að bregðast við telji konur
sig verða undir í fjölmiðlaumfjöll-
un. Það ástand má eflaust bæta.
En ef ég í lokin má setja mig í
svolitlar karlrembustellingar þá
ber að vara við ofstæki og smá-
munasemi í þessum efnum svo sem
öhum öðrum. Á fyrrgreindum
kvöldfundi Kvenréttindafélagsins
vora raktar nokkrar fyrirsagnir úr
blöðum sem þóttu kvenfjandsam-
legar. Þar var meðal annars tiltek-
in fyrirsögnin: „Ég er engin
pissudúkka, segir Össur Skarphéð-
insson umhverfisráðherra“. Þama
þótti á konur hallað. Ég er ósam-
mála. Ég sé ekki að þetta líkinga-
mál skaði konur, fyrir utan það að
þetta var haft beint eftir ráðherran-
um og var því yfirlýsing hans. Á
sama hátt held ég að það skaðaði
hvorki mig né karla yfirleitt þótt
við læsum í blaði fyrirsögnina: „Ég
er enginn jólasveinn, segir Jó-
hanna Sigurðardóttir félagsmála-
ráðherra".