Dagblaðið Vísir - DV - 27.11.1993, Blaðsíða 25

LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1993
25
Merming
Matreiðsluþáttur
Sjónvarpsins:
Ostaterta
og laxa-
fiðrildi
- í áttunda og níunda þætti
í áttunda matreiðsluþætti Sjón-
varpsins, sem var á miðvikudaginn,
bauð Úlfar Finnbjömsson mat-
reiðslumeistari upp á franska osta-
tertu. Sá þáttur verður enduríluttur
klukkan 18.40 í dag. Næstamiðviku-
dag klukkan nítján mun Úlfar hins
vegar bjóða upp á laxa- og lúðufiðr-
ildi í níunda þættinum. Hér á eftir
fara uppskriftir úr þeSsum tveimur
þáttum.
Frönsk ostaterta
8. þáttur, útsending 24. nóvember
1 bolli sýrður rjómi
1 bolli ijómi
3/4 bolli sykur
1 msk. matarlímsduft
300 g rjómaostur
'A tsk. vaniUudropar
Bláberjaterta er löguð eins nema
þá er bætt út í 'A bolla af maukuðum
bláberjum.
Laxa- og lúðufiðrildi
9. þáttur, útsending 1. desember
200 g reyktur eða ferskur lax
200 g lúða
A laukur, skorinn í bita
1 funkull (fennel), skorinn í bita
1 dl mysa
1 dl Sambucca Romana (anislílqör)
2 dl rjómi
50 g kalt smjör
2 msk. saxaður ferskur kerfiU
olífuolía
salt og pipar
Hálfsagðar sögur
Smásögumar ódauðleg ást eftir
LjúdmUu Petrúshevskaju (1938-)
lýsa einmanaleika og eymd, óham-
ingju og tómleika, svartsýni og til-
gangsleysi. Sögur hennar fengust
ekki birtar í Sovétríkjunum fyrr en
ritskoðun var aflétt þar árið 1988.
TitUsagan segir frá konu sem verður
geðveik af að eltast við elskhuga
sinn. Eftir að hún hefur dvahst í
sömu borg og elskhuginn í sjö ár
kemur eiginmaður hennar og sækir
hana. „Hvaða hvatir ráku hann
áfram, það er spumingin". Það var
ekki ódauðleg ást, heldur eitthvað
meira. Hvað þetta meira er fær les-
andinn ekki upplýsingar um. Þeir
sem segja LjúdmUu mikla Ustakonu
telja sUk vinnubrögð tíl fyrirmyndar,
„hið hálfsagða og vansagða kemur
miklum örlögum til skUa“. Fyrir
minn smekk eru vinnubrögð sem
þessi uppgjöf og vandræðagangur.
Rithöfundar í ólagi
Sögumar í þessu smásagnasafni
em ellefu, sú stysta er tvær blað-
síður, sú lengsta 35 blaösíður. Þver-
sagnir í sálarlífinu em LjúdmUu
hugleiknar en hún hefur engar skýr-
ingar á reiðum höndum. Kona hatar
mann sinn en heldur áfram að hlaða
niður bömum með honum. Slíkar
ábendingar verða ekki að Ust nema
að þeim sé komið tU skUa á einhvern
þann hátt að þær svari knýjandi
spumingum eða skapi dramatískar
aðstæður. LjúdmUa gerir hvomgt í
sögum sínum vafalaust að yfirveg-
uðu ráöi. En þetta gerir það að verk-
um að lesandinn er skilinn eftir ófiUl-
nægður með grunsemdir um tUgerð-
arleg skrif sem markast af andófs-
og frumleikaþörf en ekki þörf fyrir
að segja frá og gegnumlýsa mannlif-
ið.
Hvorí LjúdmUu er umhugað um
að grafa undan eigin vægi sem Usta-
manni skal ósagt látið. Það sem bend-
ir þó til þess er sagan Vanja geithafur
sem segir frá rannsókn á rithöfund-
um: „það er eitthvað í ólagi hjá þeim
öUum ... undarleg ævi, bæklað fólk í
kringum þá“. Rithöfundurinn sem
aðallega er rannsakaður í þessari
sögu er reyndar fallinn frá en bæ-
klaöa kortið í kringum hann Utur
svona út: ekkjan er veik, sonurinn
vitlaus og dóttirin drykkfeUd. Þessi
ádeUa LjúdmUu er sú sterkasta í bók-
inni. Hvort rithöfundar eiga skiUð
þá virðingu sem þeir fá er aUs óvist
ef notaðir eru mannlegir mæUkvarð-
ar.
Bókmenntir
Árni Blandon
Frásagnarsniö sagnanna er með
tvennu móti. Sjö fyrstu sögurnar eru
sagðar í þriðju persónu en fjórar þær
síðustu í fyrstu persónu, m.a. lengsta
sagan sem heitir Vinahópurinn. Þar
er deUt á einhvers konar 68-kynslóð
í Sovét, sem var kaldhæðið fólk,
hrokafiUlt og drykkfeUt. Hjá þeim
fara fram „þvinguö og tílgangslaus
samtöl". Sögur LjúdmUu eru þannig
Uka. Ekki síst er þessi saga rugUngs-
leg þar eð aUt of margar persónur
eru kynntar tíl sögunnar. Auk þess
er ýmislegt í efnisvalinu ósmekklegt
ekki síst áherslan á viðrekstur,
drykkjuraus, kúk og ælu. Slík við-
fangsefni eru álíka áhrifarík og Ust-
ræn og að kasta skyri í alþingismenn.
íslenskan hjá Ingibjörgu Haralds-
dóttur er jafn lýtalaus og fyrr. Þó er
eitthvað einkennUegt við það að kona
sé kerlingarleg en Uti út eins og ungl-
mgur (bls. 97). Ef forlagiö Mál og
menning hefur áhuga á að gefa út
erlendar smásögur á íslensku væri
nær að snúa sér að því sem gott er
eins og t.d. smásögum Hemingways
eða Tennessee WUUams. En vafa-
laust verður aldrei af því vegna þess
að þá fengju aöstandendur hálsríg
af aö líta svo langt til vesturs.
Ódauðleg ást:
Ljúdmila Petrúshevskaja,
þýð. Inglbjörg Haraldsdóttir
Mál og mennlng, 1993, 115 bls.