Dagblaðið Vísir - DV - 19.11.1994, Side 26
26
LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 1994
Óli Kr. Sigurðsson sestur í forstjórastólinn í Oliuverslun íslands hf. „Þetta var eins og flugvirki hefði keypt Flugleiðir eða sjómaður Eimskip. Óli var búinn
að kaupa Olís.“ DV-mynd GVA
Kaflar úr ævisögu Ola Kr. Sigurðssonar:
Ofurhuginn Óli í
Héðinn Valdimarsson, fyrsti forstjóri Olís, var fyrirmynd í augum Óla Kr.
Sigurðssonar.
Hjá bókaútgáfunni Skjaldborg er
komin út umdeild ævisaga Óla Kr.
Sigurðssonar eftir Bjarka Bjarnason.
Hér á eftir fara tveir kaflar úr bók-
inni.
Ávextir og
dökkblár Benz
örn Þorláksson segir frá:
Skömmu eftir að Óli hóf rekstur
Sunds h.f. sagði ég honum frá því að
ég væri í tengslum við stórfyrirtæki
í Hamborg sem verslaði með niður-
soðna ávexti og grænmeti frá öllum
helstu stórfyrirtækjum í heiminum
á þessu sviði. Ég stakk upp á því við
hann að við heíðum samband við það
og hugsanlega gæti hann keypt af því
þessi frægu merki í niðursuðugeir-
anum og boðið þau á lægra verði
hérlendis.
Óh tók þessu fálega í fyrstu en svo
var það í nóvember 1984 að hann bað
mig að koma meö sér í viðskiptaferð
til Þýskalands og var tilgangur ferð-
arinnar m.a. að hitta aðila frá þessu
þýska fyrirtæki. Ég sló til og eins og
Óla var líkt var flogið út strax og lít-
ill tími gafst til undirbúnings. Við
höfðum samband við fyrirtækið og
fengum ákveðinn tíma í viðtal en
okkur var jafnframt tjáð að sennilega
gæti ekkert orðið af viöskiptum því
að á íslandi væri svo lítill markaður
en þetta fyrirtæki seldi aðeins í
gámavís til stórra verslunarkeðja og
íslenski markaðurinn væri allt of
dreiíður og lítíll til að uppfylla þessi
skilyrði.
Á tílteknum degi mættum við á
staðinn og okkur var boðið inn í
glæsilegt fundarherbergi með stóru
maghony-fundarborði, þægilegum
leðurstólum og tígnarlegum mál-
verkum á veggjum frá ýmsum tíma-
bilum. Útsýnið var heillandi yfir Sax-
elfi og niður að höfninni. Hrím var
yfir öllu og kuldalegt út að líta. Við
fundum strax að ekki var búist við
miklu af heimsókn okkar og frekar
Utið á þetta sem kurteisisheimsókn
en arðbær viðskiptí. Tveir strákar
frá íslandi gátu ekki verið boðberar
óvæntra tíðinda. Eftir kurteislegt
kynningarhjal kom í ljós að þetta
voru óbreyttír sölumenn sem voru
mættir af hálfu fyrirtækisins og
sýndi það enn betur hvaö það bjóst
við litlu út úr þessu. Strax upphófust
erfiöleikar á tungmálasviðinu því
Þjóðverjamir vildu tala sitt tungu-
mál, Óli vildi tala ensku en þeir
treystu sér hins vegar ekki til þess
og úr varð að við Óli töluðum ís-
lensku okkar á milU og þeir þýsku
sín á mUli og við mig þýsku sem ég
þýddi svo fyrir Óla. Þetta líkaði Óla
samt iUa því honum fannst hann
vera utangarðs í þessu og lagði sitt
til málanna á ensku líka svo úr varð
hinn mesti tungumálagrautur.
Þegar farið var að ræða hvað við
vUdum lögðu Þjóðverjarnir strax
fram verð á hinum ýmsu tegundum
niðursoðinna ávaxta og grænmetis,
frægustu merkjum iðnaðarins. Þá
kom berlega í ljós hve Óli var glögg-
ur á tölur og sá hann strax að þetta
verð var engin búbót fyrir Sund h.f.
Verðlagning Þjóðverjanna var miðuð
við minnsta mögulegt vörumagn og
útílokað virtíst að hnika henni.
En í staöinn fyrir að standa upp
og þakka fyrir sig og snúa sér að
öðrum málum sóttí OU í sig veðrið
og fór í mikinn ham. Hann sá að Þjóð-
verjunum yrði ekki haggað nema
hann legði eitthvað tíl málanna sem
kæmi þeim verulega á óvart og úr
jafnvægi.
Óli settí fram ósk um tilboð í vöru-
magn sem engan þarna inni hafði
órað fyrir að gætí komið fram. Ég
fólnaði og hugsaði með mér: „Hvað
er maöurinn eiginlega að gera
núna?“
Ég áttí í erfiðleikum með að koma
þessu frá mér til Þjóðverjanna og
þeir höfnuðu þessu strax og sögðu
að þetta hlyti að vera misskUningur.
Það væru ekki til nógu margir munn-
ar á íslandi tU að borða allt þetta
magn af niðursoðnum ávöxtum. En
ÓU stóð fast á sínu og sagði staðfast-
lega að honum væri fyUsta alvara og
hann vildi fá tílboö í þetta magn sem
hann sagðist auöveldlega geta selt
heima. Upplausn varð í fundarher-
berginu, Þjóðverjarnir báðu um
fundarhié og buðu okkur kaffi. Þeir
báru fyrir sig að þeir þyrftu að ræða
við yfirmenn sína og reikna upp á
nýtt út frá nýjum forsendum.
Ég sat.eftír með Óla í tígnarlegu
fundarherberginu og fann að hann
var spenntur og órólegur eftir síö-
ustu aðgerð. Ég spuröi hann aftur
hvort þetta væri raunhæft og hann
sagði einfaldlega: „Þetta ræðst bara
af verði og ef ég næ fram töluverðri
lækkun á þessu þá á ég markaðinn!"
Þá sá ég enn og aftur hvað Óli var
djarfur, hugumstór og óragur við að
taka byltíngarkenndar ákvarðanir.
Viþ ræddum þetta fram og til baka
og hann setti mig inn í markaðsað-
stæðumar heima á sinn ákafa hátt
og nú var hann kominn á flug og þá
stóðst honum enginn snúning.
Við sátum drjúga stund saman
þarna inni og létum fara vel um okk-
ur. Við höfðum greinilega komið við-
mælendum okkar á óvart og þeir
gáfu sér góðan tíma til að endurskoöa
stööuna. Þegar þeir birtust aftur
hafði yfirmaður þeirra slegist í hóp-
inn. Hann bauð Óla að fyrra bragði
að tala ensku og þá naut Óli sín.
Hann lýsti möguleikum sínum á til-
komumikinn hátt og nauösyn þess
að fá vöruna á sem allra allra lægstu
verði því þetta væri hátollavara á
íslandi. Nú var lagt fram nýtt verðtil-
boð og öll skjöl á ensku sem sýndi
aukna virðingu fyrir innkaupsaðilj-
• ' 111 s
anum frá íslandi.
Óli sá fljótlega að þetta var ekki
það sem ha'nn vildi og ýttí skjölunum
kurteislega yfir borðið í átt að fram-
kvæmdastjóranum og sagði að þetta
væri enn þá allt of dýrt og spurði um
leið hvað hann þyrftí að panta tíl
viðbótar tíl að fá verðið lækkað um
ákveðna hundraðshluta. Þeir ypptu
öxlum og sögðu að þeirra mat væri
það að ekki væri grundvöilur fyrir
því að senda meira magn tíl íslands
vegna smæðar markaðarins, skv.
meðaltalstölum um neyslu niðursoð-
inna ávaxta á Vesturlöndum.
Bomba
Mér fannst komið að lokum þessa
fundar og bjó mig undir að ljúka
honum en þá féll bomban og því
gleymi ég aldrei: Óli sló fram pöntun
sem nam hleðslu í átta 40 feta gáma!
Alhr misstu andlitið og Óli var sem
kóngur i herberginu um hríð. And-
rúmsloftið var rafmagnað og smá-
stund leiö þangað til einhver opnaði
munninn. Það kom í hlut fram-
kvæmdastjórans að tala og hann
sagði eitthvað í þá áttina að nú þyrftí
að reikna allt upp á nýtt, athuga
greiðslur, ástand á lagerum o.fl.
Hann bað um klukkustundarfrest og
bauð okkur afnot af síma, telexi o.fl.
ef við þyrftum, en ÓU mat það svo
að við ættum að hverfa af vettvangi
um stund því nú væri boltinn alfarið
hjá þeim.
Við fórum úr húsi og gengum með-
fram Saxelfi í hausthríminu og þótti
kælingin góð. Ég man að ég lýstí efa-
semduvn mínum aö þetta gæti gengið
í shku magni en Óli blés á það og
sagði að það tryði því enginn hve
markaðurinn fyrir þessar afuröir
væri stór heima, sérstaklega fyrir jól
og páska og útlendingar stæðu agn-
dofa gagnvart því hvað unnt væri að
selja heima af þessum vörum. Við
gengum rösklega í tæpa klukku-
stund, komum þá th baka og fengum
sterkan kaffisopa. Við fundum að
skammur tími var til úrslitastundar-
innar og innan skamms kom heil
sendinefnd inn í fundarherbergið og
fremstur í flokki var forstjóri fyrir-
tækisins. Hann ávarpaði okkur á
ensku, bauð okkur hjartanlega vel-