Dagblaðið Vísir - DV - 20.07.1996, Blaðsíða 28

28
LAUGARDAGUR 20. JÚLÍ 1996 Jj"V
Hún má ekki keyra bíl, ekki
drekka áfengi, ekki kaupa sér
myndband eða geisladisk, ekki
klæðast stuttermabol eða pilsi, ekki
borða svínakjöt og ekki ferðast án
skriflegs leyfis eiginmannsins.
Hrafnhildur Skúladóttir býr í Sádi-
Arabíu þar sem hún getur átt von á
því að siðgæöislögreglan elti hana
með steyttan hnefann ef hún fylgir
ekki reglunum.
Hrafnhildur hefur búið í Sádi-Ar-
abíu i fjögur ár með manni sínum
Heine, sem er danskur, og börnum
þeirra Baldri og Björk. Sádi-Arabía
er eitt strangasta múslímaland í
heimi og bókstaf Kóransins er fylgt
í hvívetna. Þetta er einnig eitt lok-
aðasta land í heimi. Vestrænir
ferðamenn fá ekki vegabréfsáritun
inn í landiö nema að eiga þangað
brýnt erindi og því er sjaldan sem
útlendingum gefst færi á að skyggn-
ast inn í þennan gjörólíka heim.
Eitt af því fyrsta sem vekur at-
hygli er hið gífurlega misrétti sem
þama ríkir. Konur eru lágt settar og
lítils metnar. Mikil áhersla er lögð á
að þær séu huldar frá kynþroska-
aldri og sýni ekki líkama sinn öðr-
um en nánustu fjölskyldumeðlimum.
I sokkum með hanska
„Það em nokkuð skiptar skoðanir
á því hversu mikið konumar eigi að
hylja en almennt verða þær að ganga
í svartri, siðri skikkju, svokallaðri
abaja, og hylja hár sitt. Sumir krefj-
ast þess líka af konum sínum að þær
hylji andlitið og gangi með hanska
og í sokkum þannig að sem minnst
sjáist af likamanum. Konur af efhuð-
um ættum, sem hafa leitað sér
menntunar erlendis, hylja yfirleitt
ekki andlitið. Þær em vanar frelsinu
í hinum vestræna heimi og það
fyrsta sem þær gera þegar þær koma
upp í flugvél á leið út úr landinu er
að fara úr abajunni og taka af sér
slæðuna," segir Hrafnhildur.
Hún segir að nokkuð aðrar reglur
gildi um útlendar konur. Þær þurfi
þó að ganga í abaja og margar hylji
einnig hárið. Hrafnhildur og Heine
búa í hafnarborginni Jeddah en
fyrsta árið bjuggu þau í Riyadh, höf-
uðborg landsins, þar sem allt er
mun strangara. Sítt, ljóst hár Hrafn-
hildar vakti óneitanlega athygli og
ekki vora allir jafn hrifnir.
Með lögregluna
á hælunum
„Ef ég fór í bæinn í Riyadh þurfti
ég alltaf að vera með slæðuna til-
búna sem ég geri hins vegar ekki í
Jeddah. Ég notaði hana þó ekki
nema ef ég mætti siðgæðislögregl-
unni. Þeir voru út um allt í Riyadh,
leituðu okkur uppi með hnefann á
lofti og öskruðu á mann. Þá setti
maður slæðuna upp og huldi hárið
og tók hana svo niður þegar þeir
voru famir.“
Hrafnhildur segir að ástandið í
Sádi-Arabíu hafi versnað til mikilla
„Það eru nokkuð skiptar skoðanir á því hversu mik konurnar eigi að hylja en almennt verða þær að ganga í svartri,
síðri skikkju. Sumir krefjast þess Ifka af konum sínum að þær hylji andlitið og gangi með hanska og í sokkum þannig
að sem minnst sjáist af líkamanum," segir Hrafnhildur Skúladóttir. Hún býr með börnum sínum, Baldri og Björk, og
dönskum eiginmanni, Heine, í Sádi-Arabíu þar sem Heine vinnur hjá Ikea.
muna í kjölfar Persaflóastríðsins
þegar fjöldi bandarískra hermanna,
konur og menn, kom inn í landið.
Lýðræðisöflin í landinu ætluðu að
nota tækifærið og sýna umheimin-
um hvernig ástandið væri og hópur
kvenna tók meðal annars upp á því
að aka bílum um Riyadh. Ráða-
menn urðu hræddir um að málin
væra að fara úr böndunum, stungu
konunum í steininn og hertu regl-
urnar.
Hrafnhildur segir að hún hafi
aldrei fengið neina haldbæra skýr-
ingu á því hvers vegna konum sé
meinað að aka í Sádi-Arabíu.
10 ára undir stýri
„í öðrum löndum þama í kring,
meira að segja í írak, mega konur
keyra bíl. Ég fór til nágrannaríkis-
ins Dubai um jólin og þar máttu
konur keyra bíl enda var umferðar-
menningin mun betri. Ég held helst
að þetta sé hluti af þeim hugsunar-
hætti að konan eigi bara að vera
heima fyrir og þá þarf hún ekki á
bíl að halda. Sádi-Arabar era mjög
strangir með þetta. Ef eiginmaður-
DV-mynd ÞOK
inn bregður sér frá og skilur bílinn
eftir þannig að hann lokar aðra bíla
af, þá má konan hans, sem situr og
bíður í bilnum, ekkert gera. Aftur á
móti mætti 10 ára sonur hennar, ef
hann væri með, færa bílinn. Maöur
sér oft stráka, sem rétt ná upp fyrir
stýrið, keyra um og þá kannski með
fullorðnar, svartklæddar konur sitj-
andi aftur í,“ segir Hrafnhildur.
Konur í Sádi-Arabíu mega aðeins
sitja frammi í bíl ef eiginmaður
þeirra ekur. Ef einhver annar er að
keyra verða þær að sitja aftur í.
„í Riyadh er það þannig að ef fjór-
ar konur taka leigubíl verða þær
allar að troða sér aftur í því að kona
má ekki sitja við hliðina á leigubíl-
stjóranum. Og ef ég væri til dæmis
í heimsókn hjá vinafólki og þyrfti
að komast heim þá mætti maðurinn
strangt tiltekið aðeins keyra mig
heim ef ég væri með bréf frá eigin-
manni mínum um að ég mætti sitja
í bíl með honum. En ef konan hans
kemur með þá er allt í lagi.“
En hvers vegna kýs íslensk kona,
sem er vön því að gera það sem
henni dettur í hug, að setjast að í
Sádi-Arabíu, einu lokaðasta landi í
heimi, og beygja sig undir þann
stranga aga sem þar ríkir? Segja má
að Hrafnhildur, sem er uppeldis-
fræðingur og hafði búið í Dan-
mörku í níu ár, hafi hafnað í Sádi-
Arabíu fyrir tilviljun.
„Þegar ég kynntist Heine var
hann búinn aö sækja um starf hjá
Ikea í Sádi-Arabíu. Það var í upp-
hafi Persaflóastríðsins og hann
komst því ekki til landsins á þeim
tíma sem hann var ráðinn. Við
spáðum síðan ekkert í þetta og okk-
ar samband þróaðist áfram. Svo allt
í einu, ári síðar, kom bréf um að nú
ætti hann að koma i vinnu. Þá
þurftum við að ákveða hvað við ætl-
uðum að gera. Þetta var spennandi
tækifæri fyrir hann en við höfðum
áhuga á að halda okkar sambandi
áfram og vildum ekki búa sitt í
hvoru landinu. Það varð úr að hann
baö mín og við giftumst því ég hefði
aldrei getað farið ógift með honum
til Sádi-Arabíu,“ segir Hrafnhildur.
Drengir mikils metnir
Vegna vandræða með vegabréfsá-
ritanir dróst það um nokkra mán-
uði að þau kæmust af stað. Hrafn-
hildur var ófrísk og fæðingardagur-
inn nálgaðist. Heine fór því á undan
og Hrafnhildur kom til íslands til að
fæða Baldur sem nú er fjögurra ára.
Þegar hann fæddist vildi Heine auð-
vitað koma til að sjá hann. Hann
var hins vegar nýbyrjaður að vinna
og að auki var þetta á allra heilag-
asta tíma múslíma þegar pílagríma-
ferðir ber hæst, öll umferð inn og út
úr landinu stöðvast og allar skrif-
stofur era lokaðar.
„Heine talaði samt við sádiarab-
ískan yflrmann sinn og sagði hon-
um frá því að hann væri búinn að
eignast sitt fyrsta barn. „Já, já,“
sagði Sádinn og var frekar áhuga-
laus en spurði svo hvað hann hefði
fengið. Um leið og Heine sagði að
það væri drengur þá lifnaði Sádinn
við. „Hvað segirðu, varstu að eign-
ast þinn fyrsta dreng," sagði hann.
Nú var ekkert sjálfsagðara en að
Heine færi og þó að allt væri lokað
þá var því reddaö að koma honum
út úr landinu," segir Hrafnhildur.
Konur fá ekki aðgang
Hrafnhildur bjó sig vel undir að
flytja til Sádi-Arabíu og las margar
bækur um land og þjóð. Hún segir
þó að það sé aldrei hægt að búa sig
Hrafnf)i|{li|[ ^k^l^dgttir býr í einu lékaðasta einræðisríki í heimi:
KÚRO/s
O • Mekka A R A B í A
•Jeddah