Dagblaðið Vísir - DV - 16.09.2000, Blaðsíða 22
22
LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 2000
Helgarblað
DV
Rottir fláningsmenn
Haft er fyrir satt aö rómantíkin biómstri í sláturhúsinu og
þar hafa í gegnum tíöina ófá pörin byrjaö saman. Ef flán-
ingsmennirnir eru eins laghentir viö kvenfólkiö og lömbin þá
hlýtur þetta aö vera satt.
Sláturhúsið við Laxá í Leirár-
sveit stendur autt og hreint árið
um kring að undanskildum sjö
vikum á hverju hausti. Þá opnast
dymar á hvítmáluðu húsinu fyrir
fólki og fé og það strax klukkan
sex á morgana. Það er Hallfreður
Vilhjálmsson sem ræður ríkjum á
staðnum en hann hefur borið slát-
urhússtjóratitilinn í 17 ár.
„Það var mun fastari kjarni hér
áður fyrr. í dag eru aukin at-
vinnutækifæri á svæðinu þannig
að fólk sækir annað,“ segir Hall-
freður sem hefur þó tekist vel að
manna sláturhúsið við Laxá þetta
haustið.
Nokkrar gamlar kempur eru
mættar til leiks enn á ný, m.a
Magnús Ólafsson sem segist hafa
unnið í sláturhúsinu svo mörg
haustin að hann hreinlega muni
ekki hversu mörg þau séu orðin.
Rómantfsk verbúðar-
stemning
„Það finnst öllum gaman að
byrja en menn eru líka fegnir þeg-
ar þetta er búið,“ segir sláturhús-
stjórinn þar sem hann situr ásamt
hinum starfsmönnunum í morg-
unkaffi í mötuneytinu. Fólk tekur
duglega til matar síns því þrátt
fyrir að klukkan sé aðeins hálftíu
að morgni þá eru menn nú þegar
búnir að vinna í þrjá og hálfan
tíma og eiga minnst tíu eftir.
Það eru ekki endilega launin
sem draga fólk í sláturhúsið þó
svo þessi vinna sé sannarlega upp-
grip fyrir suma.
„Ég hef ekki einu sinni spurst
fyrir um það hvað ég fái borgað í
haust,“ segir Kristjana Þórarins-
dóttir og hlær, en hún er mætt í
níunda skipti í sláturvertíðina.
„Það er þessi vertíðarstemning
sem heillar," segir réttarstjórinn,
Sigurður Valgeirsson frá Neðra-
Skarði, eins og gamlar myndir úti
i homi á matsalnum frá fyrri
haustum geta vitnað um. Þrátt
fyrir að vertíðin sé nýhafin eru
menn nú þegar farnir að tala um
slúttið og bailið sem virðist vera
toppurinn á öllu saman.
„Rómantíkin liggur í loftinu,"
fullyrðir réttarstjórinn og segir að
sláturhúsið hafi komið mörgum
pörunum saman. Aðstaðan fyrir
nýástfangna er líka ágæt því í
húsinu sem hýsir mötuneytið er
að finna gistiaðstöðu sem er þó að-
allega ætluð þeim sem eiga langt
heim að sækja.
Kynjaskiptingin er nokkuð jöfn
en þó ekki á borðunum í matsaln-
um. Fláningsmennirnir eiga sitt
eigið borð þar sem þeir skófla upp
í sig hafragraut en restin af mann-
skapnum dreifist tilviljanakennt á
hin borðin. Þegar minnka tekur í
grautarpottinum og tíukaffið er á
enda smeygja menn sér í snjóhvít
stígvélin og svuntumar. Múnder-
Lömb leidd til slátrunar
Bóndinn Ásbjörn frá Ásbjarnarstööum er mættur meö 250
lömb til slátrunar og fylgir þeim alla leiö í loftbyssuna. „Þaö
þýöir ekki aö vera meö neina tilfinningasemi, “ segir hann.
Tilvonandi mokkapels
Skinnin eru send til Skinnaiönaöarins á Akureyri. Kannski
mun einhver feröamaöurinn kaupa sér mokkapels úr þess-
ari gæru?
inginn er toppuð með einnota hár-
neti. Það er eiginlega alveg ótrú-
legt að rómantíkin skuli blómstra
og menn hafi jafnvel gengið út í
ljósi þess að þessir hvítu gallar, að
ekki sé minnst á hárnetið, gera nú
ekki mikið fyrir útlitið.
Engin tilfinningasemi
í fjárhúsinu stendur bóndinn
Ásbjörn Sigurgeirsson frá Ás-
bjarnarstöðum. Hann hefur verið
bóndi í 20 ár og veit að það þýðir
lítið að vera með einhverja tilfinn-
ingasemi þegar að haustslátrun-
inni kemur. í ár hefur hann lagt
inn 250 lömb sem bíða sallaróleg i
krónum eftir því sem verða vill.
Hér hafa þau verið i sólarhring og
grunar greinilega ekki hvað þau
eiga í vændum. Það er hljóðlátt í
fjárhúsinu. Aðeins stakt jarm, há-
vaðinn frá viftunni og ómur frá
loftbyssunni í skotklefanum rjúfa
þögnina.
„Þetta er ekki skemmtilegt en
þetta er fyrst og fremst atvinna.
Maður er ekki að framleiða ein-
staklinga," segir Ásbjöm þar sem
hann stendur úti i einu horninu,
les á eyrnamerkin á lömbunum og
ýtir þeim þar á eftir i skotkiefann.
Eitt pang frá loftbyssunni og
lömbin frá Ásbjarnarstöðum
renna á færibandi út í slátursal-
inn.
UV-MYNUIIÍ ItllUK
Rólegan æsing
Lömþin koma í sláturhúsiö sólarhring áöur en á aö slátra þeim og fá ekkert á þeim tíma nema vatn. Þau bíða salla-
róleg í krónum, óvitandi hvaöa örlög bíöa þeirra.
700 iömb á dag
í slátursalnum er hver fermetri
vel nýttur og hlutirnir ganga hratt
fyrir sig. Á færibandinu sem lið-
ast úr skotklefanum spriklar
stöku ær í dauðateygjunum. Það
er hér sem hausamir eru skomir
af áður en skrokknum er kastað á
vagn sem rúllað er til flánings-
mannanna. Hausarnir eru hengd-
ir blóðugir upp á króka eftir að
homin hafa verið söguð af.
Fláningsmennirnir eru
eldsnöggir og maður gæti haldið
að þeir væru í akkorði. Bograndi
hver yfir sínum vagni minna þeir
á skurðlækna sem eru að líta á
sjúklinga sína. Hér er engrar
svæfingar þörf, lömbin liggja
hauslaus á bakinu með lappimar
upp í loft og skurðaðgerðin hefst
án nokkurra málalenginga. Fyrst
fá fæturnir að fjúka og síðan
renna þeir berum höndunum und-
ir gæruna á kviðnum, losa hana
frá áðúr en þeir skéra skinniö eft-
ir endilöngu. Það rýkur frá
skrokkunum sem enn eru sjóð-
andi heitir.
Á hverjum degi fara 650-700
lömb í gegn, eitt lamb á mínútu
þegar best lætur. Þetta er sann-
kölluð færibandavinna þvi þegar
búið að að losa gæmna taka aðrir
við vagninum. Jámkeðju er
brugðið um afturstubbana og
skrokkurinn hífður upp um leið
i" 4,
Morgunkaffl
Þaö er ekki einungis boöiö upp á mat heldur líka gistingu
fyrir þá sem vilja. Hér slappa Magnús Ólafsson, Kristjana
Þórarinsdóttir, Sigríöur Rafnsdóttir og Anna Einarsdóttir af í
tíukaffinu en vinnudagurinn í sláturhúsinu byrjar klukkan sex
á morgnana.
- .