Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.2003, Blaðsíða 40

A-A
Helqarblað DV LAUGARDACUR IO. MAf 2003
Hvað í
ósköpunum
á barnið að
heita?
£itt af þvísem ekkert okkar vildi vera án
er nafnið okkar - jafnvel þótt það hafi ver-
ið endalaus uppspretta stríðni, eineltis og
útúrsnúninqa. Foreldrar huqsa ekki alltaf
um haqsmuni barnsins þegar þeir velja því
nafn oq marqir virðast telja að það sé
skqlda að skíra börn óvenjulequm nöfnum.
Okkur finnst áreiðanlega öllum að nafnið okkar sé
órjúfanlegur og mikilvægur hluti af persónuleika okk-
ar og sjálfsvitund. Nafngift skiptir miklu máli og skírn-
in er einn mikilvægasti atburðurinn í líf hvers ein-
staklings.
Heilar bækur eru til um það hvað nöfn þýða og
hvernig merking nafna vegur þungt í vali okkar á
nöfnum. Það er vegna þess að við viljum vita hvað
nöfnin okkar þýða og við viljum ekki að börnin okkar
heiti einhverjum ónefnum þótt hugtakið ónefni hljóti
alltaf að vera matsatriði.
Á íslandi starfar sérstök nefnd sem heitir manna-
nafnanefnd og hefur það hlutverk að samþykkja eða
banna nöfn sem foreldrar vilja gefa börnum sínum.
Þetta er nokkuð óvenjulegt fyrirkomulag því í mörgum
samfélögum heimsins er það á valdi foreldra sjálfra aö
velja börnum sínum nöfn og láta skrá þau og virðast
einu hindranimar vera almenn smekkvísi og dóm-
greind.
Þetta má bamið ekki heita
Á heimasíðu mannanafnanefndar á íslandi er hægt
að skoða lista yfir leyfð mannanöfn og þar má einnig
sjá lista yfir nöfn sem nefndin hefur hafnað og það er
yfirleitt sá listi sem vekur mesta athygli. Stundum eru
það reiðir foreldrar sem skrifa í blöðin og telja sig
órétti beitta því fyrirhuguð nafngift þeirra á erfingjan-
um hafi ekki fengið grænt ljós hjá nefndinni illræmdu.
Sem dænii um nöfn sem nefndin hefur hafnað má
nefna karlmannsnöfnin Dominic, Enrique, ísarr, Járn-
síða, Killian, Kosmo, Lorenzlee, Lusifer, Tryggvason
og Wemer. Dæmi um kvenmannsnöfn sem nefndin
hafnaði eru t.d. Axel, Apríl, Dyljá, Inga-Lill, Karon, Na-
omi, Randy, Satanía, Timila, Yasmín og Ýrena.
Dæmi um millinöfn sem nefndin hefur hafnað með
öllum greiddum atkvæðum era nafngiftir eins og Finn-
gálkn, Zeppelin, Vídó, Haydn, Byron og Berry. Lesend-
ur verða svo sjálfir að dæma hvort rétt hafi verið að
meina þessar nafngiftir.
Nöfn komast í tísku og detta úr tísku: Það sem þótti
góö latína norður á Hornströndum og í Jökulfjöröum á
seinni hluta síðustu aldar
er kannski ekki eins „hip“
í dag. Þar duttu úr móð
nöfn eins og Híram, Betúel,
Hilaríus og Mahalaeel. Þau
mátti flest tengja Biblíunni
og fram eftir 20. öld er auð-
velt að sjá hvemig afþrey-
ingarefni í skáldsögum og
kvikmyndum hefur haft
áhrif á nafngiftir barna.
Um þetta er skemmtilegt
dæmi þar sem hetjunöfnin
úr Njálu lifðu með þjóðinni
gegnum myrkar miðaldir
og harðæri en það var kom-
ið fram á miðja 20. öld þeg-
ar foreldri hafði fyrst póli-
tískan kjark til þess að láta
skíra son sinn Mörð.
David Bowie lét skíra son sinn Zowie og er
þess vegna í hópi frægra manna sem hafa valið
börnum sínum undarleg nöfn.
Það má allt í Amerílíu
í útlöndum eru líka til al-
geng nöfn, vinsæl nöfn og
nöfn sem þykja undarleg af
einhverjum ástæðum. Um
það bil fjórar milljónir
barna voru skráðar
árið 2000 í Bandaríkj-
unum og reyndust
nöfhin Jacob og Emily
vera vinsælust af ein-
stökum nöfnum en
samtals hétu tæplega
60 þúsund litlar stúlk-
ur og drengir þessum
nöfnum. Sjálfsagt eru
fyrirmyndir foreldra af
ýmsum toga en það
virðist fara í vöxt að
foreldrar fái hugmynd-
ir að nöfnum á börn
sín í hillum stórmark-
aða eða úr auglýsing-
um.
Á síðasta ári voru
298 litlar stúlkur skírð-
ar Armani og 10 litlir
drengir Halston en
hvort tveggja er vin-
sæll tískufatnaður. 17
strákar hétu Ventura,
sex hétu Timberland,
49 hétu Canon og 27
hétu Blue. Einnig eru
dæmi um sérstæð karl-
mannsnöfn eins og
Casanova, Champion,
Coal, Famous, Magic,
Maverick, Nature, Tr-
ust, Truth og Denim.
Litlar stúlkur í
Bandaríkjunum heita
nú nöfnum eins og
Vanity, sem þýðir hé-
gómi, 29 hétu Whisper,
sem þýðir hvísl, 54
hétu Sincere, sem þýð-
ir einlægur, og 24 hétu
Unique sem þýðir ein-
stök. Einnig eru til
dæmi um nöfn eins og
Wisdom og Sky, Rea-
lity, Sunshine, Sparkle
og Special á litlum
stúlkum.
Victoria og David Beckham eru í hópi frægs fólks sem hefur látið skíra börnin sín
eftir borgum eða borgarhverfum. Hvað myndi gerast ef þau kæmu til íslands og fjölg-
uðu mannkyninu þar?
Skírt eftir uppá-
haldsrásinni
Ekki er hægt að fá
upplýsingar hjá stofnun þeirri sem skráir kennitölur,
eða Social Security í Bandaríkjunum, um einstök nöfn
nema þau séu valin í fleiri en fimm tilvikum. Þetta ger-
ir stofnunin til þess að vernda þá foreldra sem talið er
að fari hálfgert offari í nafnavali. Þegar nöfnin eru sér-
staklega undarleg komast þau á flot þrátt fyrir það og
þannig komust menn á snoöir um börnin sem voru
skirð eftir uppáhaldssjónvarpsrásum foreldranna. Tvö
lítil böm heita nefnilega Espn eftir ESPN-rásinni sem
sendir út íþróttir allan sólarhringinn. íslensk hlið-
stæða þessa uppátækis væri að skíra litla stúlkú Stöð
tvö eða Omega.
Hjá fyrirtækjum sem skrá vefföng er óskað eftir ná-
kvæmum upplýsingum um eiginnöfn þeirra sem vilja
fá lén á netinu. Þar hafa komið inn nöfn eins og
Gouda, Almond, Cappucino, Veal og Bologna sem allt
eru nöfn á þekktum fæðutegundum eða drykkjum en
eru augljóslega einnig til sem skírnarnöfn á fullorðnu
fólki.
Fræga fólkið velur oft börnum sínum sérstæð nöfn
ogmá tína til mörg dæmi um það. Sjónvarpskokkurinn
Jamie Oliver eignaðist dóttur í mars og hún var skírð
Poppy Honey sem hljómar eins og eitthvað sem maður
notar í eftirétt.
Böm eftir borgum og löndum
Kryddstúlkan fyrrverandi, Victoria, og eiginmaður
hennar, David Beckham, eiga'tvö börn sem heita bæði
eftir borgarhlutum eða heilum borgum. Þetta era auð-
vitað Brooklyn og París sem margir kannast við. Mað-
ur veltir því fyrir sér hvað myndi gerast ef helgarferð
þeirra hjóna til íslands bæri ávöxt. Myndi það barn
verða skírt Reykjavík eða Bláa Lón?
Þetta er ekki einsdæmi því eitt barna Michaels
Jacksons heitir París, og er sagt hafa orðið til í þeirri
fógru borg, og sonur Kurts Russell heitir Boston eftir
samnefndri borg. Dóttir Kim Basinger og Alec Baldwin
heitir Ireland og hlýtur að heita eftir landinu græna.
Dóttir Rogers Waters, sem eitt sinn var í Pink Floyd,
heitir India.
Finnst þér þetta skrýtið?
Af öðrum nafngiftum fræga fólksins á bömum sín-
um má nefna nokkur dæmi:
Dóttir Sonny og Cher Bono var skírð Chastity, sem
þýðir skírlífi, en hefur víst ekki orðið að áhrínsorðum.
Dóttir Jennifer Lopez heitir Cresmunella Zupzaf
Lopez Diddy.
Dóttir Justins Haywards tónlistarmanns heitir Dor-
emi Celeste en fyrra nafnið er sett saman úr þremur
fyrstu nótunum í tónstiganum. Um þetta eru einnig
dæmi úr heimi klassískrar tónlistar en tvö börn Miu
Farrow leikkonu og André Previns hljómsveitarstjóra
heita Lark Song og Summer Song.
Sonur söngvarans Bonos heitir Elijah Bob Patricius
Guggi Q, og sýnist vera nokkuð nóg, en dóttir Paulu
Yates og Michaels Hutchene heitir Fifi Trixibelle og
önnur dóttir þeirra heitir Heavenly Hiraani Tiger Lily.
David Bowie lét skíra son sinn Zowie Bowie, sem
hljómar óneitanlega eins og viðlag í einhveiju lagi, en
kollegi hans, Frank Zappa, valdi syni sínum nafnið
Dweezil sem hljómar eins og það sé heimatilbúið. Dótt-
ir Zappa fékk hins vegar nafnið Moon Unit.
Rapparinn Eminem lét skíra son sinn Hailie Jade
Scott sem minnir á fallinn Eþíópíukeisara, Hailie
Selassie, sem eitt sinn var títt í fréttum. Sjálfur heitir
Eminem Marshall Bruce Mathers III fullu nafni.
Don Adams, sem leikur Smart spæjara, lét skíra
dóttur sína Beige Dawn, sem þýðir drapplituð sólar-
upprás, en Marisa Berenson valdi dóttur sinni nafnið
Starlite Melody.
Rokkarinn John Mellencamp hefur kannski verið að
hugsa um villta vestrið þegar hann lét skíra son sinn
Spec Wildhorse og það sama má segja um rithöfundinn
Norman Mailer sem gaf syni sínum nafnið John
Buffalo. -PÁÁ

Jamie Oliver lét skíra litla dóttur sína Poppy Honey
sem hljómar óneitanlega eins og eitthvað sem er not-
að í eftirrétti.