Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.2003, Blaðsíða 30
30
H <> lc) (j rb la c) E>V LAUGARDACUR IO. MAÍ 2003
Björn Th. Árnason
lærði á fagott og
lék á það árum
saman með Sin-
fóníuhljómsveit
íslands. Fagottið
liggur uni sinn á
liillunni meðan
Björn sinnir bar-
áttumálum tónlist-
armanna.
DV-mynd Hari
Tónlistarhreyfingin hefur
ekki gleymt 11. apríl 2002
Það er urgur ítónlistarmönnum þessa lands veqna þess sem þeir telja vera svik og
seinaqanq stjórnmálamanna veqna fqrirhuqaðrar bqqqinqar tónlistarhúss. Þeir
telja siq setta hjá við skipan ínefnd veqna bqqqinqarinnar. Björn Th. Árnason, for-
maður Samtóns, sameinaðra samtaka tónlistarmanna, seqir DV frá baráttunni oq
vonbriqðunum.
20 ára á þessu ári án þess að húsið hafi risið. Á þess-
um langa tíma hafa tónlistarmenn lært margt og eru
nú að ganga í gegnum ákveðna naflaskoðun. Stjórn-
málamenn hafa sagt að það sé ekki eining meðal
tónlistarmanna hvernig tónlistarhús eigi að byggja
en með rödd Samtóns tölum við einni röddu sem
ekki er hægt að misskilja, viljandi eða óviljandi."
Það er óhætt að segja að í Rauðagerði 27 í Reykja-
vík séu margar vistarverur. Þar ægir saman tónlist-
artengdum hlutum og hljóðfærum, ásamt því sem
myndir og plaköt úr íslenskri tónlistarsögu blasa
alls staðar við. í gegnum veggina heyrist ómur af
tónlist og á kaffistofunni situr landsfrægur saxófón-
leikari með bollann sinn og bíður eftir nemanda.
Staðurinn sem hér er lýst eru höfuðstöðvar FÍH,
Félags íslenskra hljómlistarmanna þar sem félagið
rekur félags- og æfingaaðstööu fyrir félagsmenn,
tónlistarskóla, sal þar sem haldnir eru tónleikar og
sömuleiðis hafa Samtök um tónlistarhús þar aðset-
ur sitt. Björn Th. Árnason, formaður FÍH, segir að
hér hafi áður verið seldir bílar, rekin efnaverk-
smiðja og hann heldur meira að segja að hluti húss-
ins hafi einu sinni verið fjós.
„í dag er rekið hér stéttarfélag, uppeldismiðstöð,
félagsheimili, hljóðver og veitt ýmis þjónusta við fé-
lagsmenn, allt í senn,“ segir Björn.
Saga FÍH spannar rúmlega 70 ár frá árinu 1932
þegar félagiö var stofnað til þess að verja íslenskan
vinnumarkað fyrir ásókn erlendra hljómlistar-
manna og standa vörð um hagsmuni íslenskra
hljómlistarmanna. Björn formaður segir að á þeim
tíma hafi verið mjög vinsælt að flytja inn erlenda
tónlistarmenn því íslenskir hljómlistarmenn voru
ekki taldir nógu góðir. Hins vegar má til sanns veg-
ar færa að koma erlendra hljómlistarmanna til
landsins hafi haft jákvæð áhrif á þróun íslensks tón-
listarlífs
Allir undir einn hatt
Samtökin Samtónn voru stofnuð 2. maí 2002 en að-
ilar að Samtóni eru STEF, Samband tónskálda og
eigenda flutningsréttar, og SFH sem er Samband
flytjenda og hljómplötuframleiðenda.
„Með stofnun þessa allsherjarfélags tónlistar-
hreyfingarinnar var stigið stórt skref I sameiginleg-
um réttindamálum með því að sameina krafta höf-
unda, flytjenda og framleiðenda undir einn hatt,“
segir Björn Th. Árnason sem auk formennsku í
stéttarfélagi hljómlistarmanna er formaður Sam-
tóns. DV hitti hann á skrifstofu félagsins í Rauða-
gerði og spurði hver væru helstu baráttumál Sam-
tóns á eins árs afmælinu.
Björn segir að baráttumál Samtóns séu fjölmörg
en þrjú mál séu þó efst í forgangsröðinni.
Stofnun Útflutnings- og þróunarsjóðs íslenskrar
tónlistar sem við teljum að geti skipt sköpum hvað
varðar brautargengi íslenskrar tónlistar á alþjóðleg-
um vettvangi. Það er löngu sannað að tónlist er góð
útflutningsvara. Því miður hefur stofnun sjóðsins
dregist úr hömlu og lent á milli borða hjá núverandi
ríkisstjórn þrátt fyrir mikinn þrýsting frá tónlistar-
hreyfingunni í landinu.
Við viljum hús
„Virðisaukaskattur á geisladiskum er 24.5% en á
bókum 14%. Þetta er óviðunnandi misrétti milli list-
greina sem við krefjumst að verði leiðrétt. Á íslandi
eru seldar hljómplötur fyrir um 1,2 milljarða á
hverju ári og virðisaukatekjur ríkisins af þeirri
sölu nema um 250 milljónum. Það er því eðlilegt að
eitthvað af þessari skattlagningu renni aftur til list-
greinarinnar til eðlilegrar uppbyggingar hennar.
Bygging tónlistarhúss, sem hefur verið ofarlega á
baugi undanfarin misseri, er eitt helsta baráttumál
Samtóns," segir Björn.
„Saga tónlistarhúss í Reykjavík er sorgarsaga
sem sést best á því að Samtök um tónlistarhús eru
Fullkomin samstaða
Björn segir að nú sé fullkomin samstaða um þetta
brýna mál.
„Við höfum t.d. lýst fullum stuðningi við þau
áform íslensku óperunnar að fá inni í hinu fyrir-
hugaða tónlistarhúsi.
Það eru geröar þær kröfur til tónlistarhússins að
það rúmi margvíslega starfsemi en það dettur eng-
um í hug að gera þessar kröfur til t.d. íþróttahúsa.
Tónlistarhús eru hinar merkustu byggingar og end-
urspegla menningu hvers lands með glæsilegum
hætti. Við sjáum dæmi um þetta í öllum nágranna-
löndum okkar þótt við höfum setið eftir hér á ís-
landi.“
Tónhst á hralthólum
Það er áætlað að árlega séu haldnir um 1800 tón-
leikar eða tónlistarviðburðir á íslandi sem svara til
tæplega fimm atburða á dag. Talið er að um 425 þús-
und manns sæki þessa 1800 atburði. Hátt í 10% þjóð-
arinnar taka þátt í og hafa atvinnu af tónlist á einn
eða annan hátt.
„Velta tónlistarhreyfingarinnar er hátt í 5 millj-
arðar. Innifalið í þeim tölum er velta vegna sölu
geisladiska, hljóðfæra, hljómtækja og rekstur tón-
listarskóla, hljóðvera, Sinfóníuhljómsveitarinnar,
íslensku óperunnar og ýmissa annarra minni sam-
taka og félaga. Virðisaukaskattur vegna fyrr-
greindrar tónlistartengdrar sölu er u.þ.b. milljarður
árlega. Á Alþingi hafa fjórir menn tekið til máls um
byggingu tónlistarhúss síðustu fimm kjörtímabil og
talað samtals í 20 mínútur sem eru að meðaltali ein
mínúta á ári.
Sinfóníuhljómsveit Islands heldur tónleika í bíó-
húsi, íslenska óperan sýnir óperur í bíóhúsi. Allir
stórtónleikar á íslandi fara fram í íþróttahúsum.