Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1946, Page 94

séu ennþá í landinu. En með komu fjárkláðans og endur-
teknum niðurskurði, sem sigldi í kjölfar hans, hurfu flest
þessi gömlu kyn eða blönduðust öðrum tir fjarlægum héruð-
um, svo að afbrigðin í einstökum landshlutum glötuðu sér-
kennum sínum.
F.n í blöndunni var aftur falinn vísir til hinnar mestu fjöl-
breytni, sem beið þess eins, að náttúran og mennirnir beittu
áhrifum sínum til þess að framkalla ný afbrigði eftir þörfum
og náttúruskilyrðum. Enda leið þá ekki á löngu, unz ný, að-
greind sauðfjárkvn mótuðust í ýmsum héruðum, og nú fékk
þróunin byr undir báða vængi frá bændum, sem með mark-
vissu úrvali og blöndun, beindu henni inn á ýmsar og ólíkar
brautir. Flestir kannast Jiannig við Kleifarfé i mörgum sveit-
um Vestfjarða, Þingeyskt fé, eða Möðrudalsfé á Austurlandi.
Samt fer því fjarri að þessi afbrigðamyndun hafi verið kom-
in mjög langt áleiðis hérlendis borið saman við fjölbreytni
sauðfjárkynja víða erlendis, enda væri víst auðvelt að skapa
sér miklu fleiri sérkyn á tiltölulega skömmum tíma úr ís-
lenzku fé en gert hefur verið. Eru pestar og sauðfjáreyðing á
stórum svæðum auðvitað versta hindrun fyrir þeirri þróun.
Segja má að þessi rnjög svo verðmæti eiginleiki sauðfjár-
ins, möguleikinn til afbrigðamyndunar, sem er meira að
segja sérstaklega ríkur í f járstofni vorum, liafi enn lítið verið
notaður til að samræma féð landskilyrðunum.
í fjárskiptum síðustu ára og þeim, sem framundan eru,
virðist svo einna mest að mörg helztu sauðfjárkyn landsins
muni hverfa af sjórarsviðinu fyrir fullt og allt. Senn verður
allt norðlenzkt fé úr sögunni, en vestfirzkt komið í þess stað.
í öðrum landshlutum vofir hnífurinn líka yfir höfði fjár-
ins, og að lokum getur svo farið, að vestfirzka féð erfi allt
landið.
Sem betur fer átti sumt bezta og ræktaðasta sauðfé lands-
ins heimkynni sín meðal annars í nokkrum sveitum Vest-
fjarða, sem ósýktar eru, og má mikils góðs af Jrví vænta.
En þetta fé var fyrst og fremst lagað fyrir skilyrði sinna