Frjáls verslun - 01.10.1952, Blaðsíða 15

Verzlunarráð Islands 35 ára
Verzlunarráð íslands var stofnað 17. september 1917
á „fulltrúafundi verzlunarstéttarinnar,“ er haldinn var
hér í bæ. Tildrög að stofnun þess er að leita lengra
aftur í tímann, því að það er Kaupmannafélagið í
Reykjavík, sem helzt kemur við sögu Verzlunarráðs-
ins, en félag það var stofnað 1899.
í þessu félagi voru venjulega flestir eða allir helztu
kaupmenn bæjarins og hafði það
margvísleg áhrif og beitti sér fyr-
ir framkvæmdum í ýmsum mál-
um stéttarinnar. Þar var fyrst rætt
um nauðsyn allsherjarfélagsskapar
kaupsýslumanna. Sendi stjórn fé-
lagsins strax í ársbyrjun 1907 út
boðsbréf til kau]>manna út um land
um stofnun eins allsherjar kaup-
mannafélags á Islandi.
Þessar umleitanir munu ekki hafa
borið þann árangur, sem til var
ætlazt. Kau])mannafélagið og stjórn
þess eða framkvæmdanefnd, sem
kölluð var fyrst „fulltrúanefnd
Reykjavíkurkaupmanna“ og síðan
„Kauj)mannaráð Reykjavíkur," var
fyrst og fremst reykvísk stofnun.
Fleiri tilraunir voru gerðar til að
ná til allra kaupsýslumanna landsins, og 1914 var
nafni þess breytt og það kallað „Kaupmannaráð Is-
lands.“
Stofnun Verzlunarráðs íslands er einskonar fram-
hald af starfsemi Kaupmannaráðsins, og stofnunin
undirbúin af hendi þess. Ætlunin var að stofna eins-
konar „fulltrúanefnd fyrir verzlun, iðnað og sigling-
ar“, er nefndist Verzlunarráð Islands. í Kaupmanna-
ráðinu áttu um þessar mundir sæti: Jes Zimsen, Ólaf-
ur G. Eyjólfsson, Garðar Gíslason, Jón Brynjólfsson
og Páll Stefánsson, en varamenn, sem alloft tóku
þátt í störfunum, voru Páll H. Gíslason og Ólafur
Johnson.
Á stofnfundinum, 17. se|)tember 1917, reifaði Jes
Zimsen málið og lagði fram frumvarj) Kaupmanna-
ráðsins til laga fyrir hið nýja verzlunarráð. Tilgang-
ur þess var ákveðinn sá, að vernda og efla verzlun,
iðnað og siglingar landsmanna, og settar reglur um
störf þess í einstökum atriðum.
Stofnendur Verzlunarráðs Islands voru 156 kaup-
sýslumenn og fyrirtæki. Fyrstu fulltrúar þess voru
þeir Jes Zimsen, Garðar Gíslason,
Jón Brynjólfsson, Ólafur Johnson,
Carl Proppé, Jensen Bjerg og 01-
geir Friðgeirsson.
Garðar Gíslason var kosinn fyrsti
íormaður ráðsins, og átti hann sam-
fleytt sæti í stjórn þess lil ársins
1944. Formannsstörfum gegndi hann
1917—1921 og frá 1922 — 1934.
Ólafur Johnson var formaður 1921,
en átti sæti í stjórninni frá 1917—
’29. Hallgrímur Benediklsson var
kosinn í stjórnina 1932. Formaður
ráðsins var hann kosinn 1934 og
ávallt síðan endurkosinn til 1949,
að hann baðst undan endurkosningu.
Eggert Kristjánsson var kosinn
formaður 194>9 og síðan. Hann var
fyrst kosinn í varastjórn 1935, og
hefur ávallt átt sæti í stjórn ráðsins síðan og gegndi
varaformannsstörfum 1945—48.
Á þeim 35 árum, sem Verzlunarráð íslands hefur
starfað, liefur margt drifið á daga þess. Sem heildar-
samtiik kaupsýslumanna og fyrirlækja hefur Verzlun-
arráðið haft mikil afskipti af ýmsum löggjafarmálum,
sem verzlunarstéttina vörðuðu, allt frá því er það var
stofnað. Árið 1922 tók Verzlunarráðið að sér fjárhald
verzlunarskólans, af Kaupmannafélaginu og V.R., en
þá var fjárhagur hans mjög erfiður. Skólinn er að
öðru leyti einskonar sjálfseignarstofnun, og hefur
getið sér góðs orðstírs og álifcs út á við, en skólastjóri
hans hefur verið frá 1931, eins og öllum er kunnugt,
Vilhjálmur Þ. Gíslason
KGGERT KRISTJANSSON
1 stjórn frá 1935.
Formnður frá 1949..
FRJÁLS VERZLUN
87