Frjáls verslun - 01.08.1967, Blaðsíða 29

FRJÁLS VERZLUN
29
Samgöngur - flutningar/
Flugfrakt alls staöar
að vinna á
59,1%. Veigamesti hluti innflutn-
ingsins eru fiskblokkirnar fyrir
fiskiðnaðarverksmiðjurnar, sem
framleiða úr þeim tilbúna fisk-
rétti, en vestra eru nú starfandi
50—60 slíkar verksmiðjur. Árið
1961 var fiskblokkainnflutningur-
inn 118.6 millj. pund og var það
58.7% heildarinnflutningsins. Ár-
ið 1966 var fiskblokkainnflutn-
ingurinn kominn upp í 206.5
millj. pund og hafði því aukizt
um 74.1%. Þar af voru fiskblokk-
ir 64.2% heildarinnflutnings. Þró-
unin er í þá átt, að eftirspurnin
fer hlutfallslega minnkandi eftir
frystum fiskflökum, en eykst eft-
ir fiskblokk og tilbúnum fiskrétt-
um.
Hlutdeild Islands og Kanada er
mest í innflutningnum. í heildar-
innflutningnum hafa þessar þjóð-
ir samanlagt verið árlega með
frá 70—90%. Er það nokkuð
breytilegt ár frá ári eftir tegund-
um. Innflutningurinn er mun
meiri frá Kanada en íslandi, og
má sem dæmi nefna, að um helm-
ingur innfluttrar fiskblokkar hef-
ur komið frá Kanada og um 1/5
frá íslandi. Verðlag á fiskbiokk
er mismunandi eftir fisktegund-
um, en verð á þorskblokk hefur
á undanförnum árum verið á
milli 20—30 cent. pr. pund.
LÆGÐ.
Fiskveiðum í Bandaríkjunum
hefur farið hnignandi undanfarin
ár. Hefur það skapað góða sölu-
möguleika á sjávarafurðum fyrir
aðrar þjóðir. íbúar Bandaríkjanna
eru nú um 190 milljónir, og er
árleg fiskneyzla á mann 10—11
pund. Hin hagstæða markaðs-
staða undanfarandi ára hefur
leitt til offramboðs á fiski með
þar af leiðandi verðlækkunar-
áhrifum. Fiskmarkaðurinn vestra
er sem stendur í lægð, og erfitt
að spá um, hvenær úr rætist. En
íslenzkir fiskframleiðendur láta
ekki stundarerfiðleika draga úr
sér kjarkinn. SÍS hefur þegar
byggt nýja og fullkomna fiskiðn-
aðarverksmiðju í Harrisburg,Pen.
og SH er að byggja aðra 1 Cam-
bridge, Maryland, og munu ís-
lendingar halda ótrauðir áfram
að tryggja sér örugga og aukna
hlutdeild í sölu verðmætra sjávar-
afurða á hinum mikilvæga banda-
ríska markaði.
— íslenzku flugfélögin taka
þátt í kapphlaupinu.
Möguleilcar aukinna vöruflutn-
inga í lofti eru svo til óendanlegir.
Flugsamgöngum fleygir fram, og
flugfélögin leggja ofurkapp á að
ná til sín sem mestu af vöruflutn-
ingum. Er áætlað, að aukningin á
vöruflutningum verði helmingi
meiri en á farþegaflutningum.
Aukningin á vöruflutningum í
lofti hefur verið ákaflega mikil
hin síðari ár. Þó að innan við 2%
af öllu vörumagni sé flutt með
flugvélum, mun sú tala ekki
standa lengi óbreytt. Má t.d.
nefna, að Bandaríkjamenn fluttu
flugleiðis árið 1966 32,5% af öllum
útflutningi sínum til Frakklands,
22.8% til Bretlands og 26.5% til
Sviss. Þótt Bandaríkjamenn séu
vitaskuld komnir lengst á þessu
sviði, er aukningin einnig gífurleg
annars staðar. Þannig jókst flug-
frakt um 11,3% á Kastrupflugvelli
árið 1966.
Á síðustu 15 árum hefur öll flug-
frakttæplega sjöfaldazt. Áriðl975
er álitið, að flugfraktin verði 7 til
8 sinnum meiri en árið 1967. Feit-
ur biti bíður því flugfélaganna.
Framfarir. Það, sem gerir þetta
kleift, er að sjálfsögðu örar fram-
farir og tækninýjungar. Ber þar
fyrst og fremst að nefna stærri
flugvélar, betri aðferðir og tæki
við hleðslu og meðhöndlun vör-
unnar, auk þess sem kostnaður við
hverja flugfraktareiningu fer
minnkandi eftir auknu heildar-
magni.
ÍSLAND.
fslendingar láta sitt ekki eftir
liggja, og komu Flugfélag íslands
og Loftleiðir h.f. á fót flugfrakt-af-
4> greiðslu við Sölvhólsgötu hinn 10.
marz s.l. Hefur sú starfsemi geng-
ið vel.
Hagnaður. Ekki má líta á það
eingöngu, að flugfarmgjöld séu
hærri en skipa. Kemur þar margt
fleira til, svo sem að unnt er að
panta smærri sendingar, en eiga
þó ávallt nægilegan „lager“, vaxta-
sparnaður, minni fjármagnsbind-
ing, minni rýrnun og minni leiga
fyrir geymsluhúsnæði. Er ekki
nóg að einblína á farmgjöldin ein-
vörðungu, því að þá er dæmið að-
eins hálfreiknað. Einnig skal
áherzla lögð á það, að menn verða
að gera heildaráætlun um flutn-
inga sína, því að ein og ein sending
með flugfrakt kemur yfirleitt illa
út.
FV hafði samband við Friðrik
Theodórsson hjá söludeild Loft-
leiða. Sagði Friðrik: „Við reiknum
það út fyrir alla, hvort það borgi
sig að flytja með flugfrakt eða
ekki. Þetta er þjónusta við við-
skiptavini, sem einungis er bundin
við staðreyndir og raunhæfar nið-
urstöður. þar sem öll atriði eru
tekin með: Total Cost Concept“.
Betri skilningur. Menn ættu að
athuga, að einungis 50% af flug-
fraktgjaldi reiknast með til tollun-
ar, sé varan leyst út innan 10 daga
frá því að hún kemur til landsins.
Þessi afsláttur reiknast þó ein-
ungis af farmgjöldum frá síðustu
höfn og til íslands. Þess vegna má
með hagræðingu fá töluverða
lækkun, þ.e. ef þess er gætt að
reyna að hafa þessar vegalengdir
sem lengstar. Einnig ættu menn að
kynna sér ákvæði um afslátt eftir
auknu flutningsmagni.
Nokkuð hefur borið á því, að
mönnum finnist 10 daga fresturinn
of stuttur. Því er til að svara, að