Frjáls verslun - 01.08.1967, Blaðsíða 47

0--RJÁLS VERZLUN
47
TRAV-L-BAR
ÞJÓNNINN
SEM FYLGIR
HVERT SEM ÞÚ FERÐ OG
HVAR SEM ÞÚ ERT -
ER FERÐABARINN TIL AÐ
AUKA ÁNÆGJUNA.
EINKAUMBOÐ:
I. KONRÁÐSSON
UMBOÐS- OG HEILDVERZLUN
MIÐTÚN 76
REYKJAVÍK
NÝ TEGUND TEIKNI-
OG MERKIÁHALDA
FYRIR
# SMÁSALA
# HEILDSALA
# TEIKNARA O. FL.
Með SPEEDRITE geta allir
teiknað úrvals auglýsingar
og skilti á svipstundu — án
nokkurrar tæknikunnáttu.
SPEEDRITE er mjög hrein-
legt í meðförum. Kennslubók
í auglýsingateikningu með
ótal fyrirmyndum fylgir.
10 LITIR
HERVALD EIRÍKSSON SF.
AUSTURSTRÆTI 17-REYKJAVÍK
PÓSTHÓLF 324 - SÍMI 22665
landsins og einhæfra atvinnu-
vega að leggja fram ,,non-
Iinear“-tilboð. En þegar ljóst
var, að ekki yrði samkomulag um
nema í kringum 30% tollalækkun
á iðnaðarvörum og mun minni
tollalækkun á sjávarafurðum,
töldu íslenzku fulltrúarnir óhætt
að leggja fram tilboð um 50%
tollalækkun á „linear“-grund-
velli. Var þá fyrirsjáanlegt, að
unnt yrði að taka tilboðið
að verulegu leyti aftur, ef
ekki næðist gagnkvæmni í samn-
ingunum. í ágúst 1966 lagði
Efnahagsbandalagið fram tilboð
sitt um tollalækkanir á sjávar-
afurðum í Kennedy-viðræðunum.
Tilboðið olli íslendingum og öðr-
um sjávarútvegsþjóðum miklum
vonbrigðum. Boðin var lækkun á
fyrirhuguðum freðfisktolli úr 18%
í 17%. Einnig var boðin lækkun
tolls á mjöli og söltuðum hrogn-
um, sem ekki skipti miklu máli, og
binding tollkvóta á ísfiski. Upp-
lýst var, að í gildi væru gamlar
GATT-bindingar á tollkvótum fyr-
ir saltfisk og skreið. Bandaríkin
buðu í fyrstu helmingslækkun á
tolli á blokkfrystum fiski. En í
upphaflega sjávarafurðatilboði
sínu buðu Bretar enga lækkun.
sem skipti máli fyrir íslendinga.
Ljóst var, er tilboð helztu við-
skiptaaðilja okkar með sjávar-
afurðirhöfðu borizt, að í tilboðum
þeirra var ekki gert ráð fyrir
neinum verulegum gagntilboðum
af okkar hálfu. Var í fyrstu
talið, að íslendingar mundu
ekki þurfa að leggja annað fram
en tollalækkanir þær, sem þegar
höfðu átt sér stað frá árinu 1964.
En þessir aðiljarbættusíðartilboð
sín með sjávarafurðir nokkuð.
Efnahagsbandalagið bauð lækkun
á freðfisktollinum úr 18% í 15%.
Bandaríkin buðu algera niðurfell-
ingu tolla á blokkfrystum fiski, og
Bretar buðu helmingslækkun tolla
á síldarlýsi eða úr 10% í 5%.
Var tilboð þessara aðilja okkur
nokkru hagstæðara eftir þessa lag-
færingu, en var þó hvergi nærri
eins hagstætt og við höfðum gert
okkur vonir um.
Á það var fallizt, að ísland
mætti taka með í sitt tilboð í
Kennedy-viðræðunum þær tolla-
lækkanir, sem átt höfðu sér stað
frá því, að ísland gerðist bráða-
birgðaaðili að GATT 5. marz 1964.
Er Efnahagsbandalagið, Bandarík-
in og Bretland höfðu bætt tilboð
sín um tollalækkanir á sjávaraf-
urðum, varð ísland að bjóða nokkr-
ar frekari tollalækkanir en átt
höfðu sér stað áður frá 1964. Tolla-
lækkanir samkvæmt lokatilboði ís-
lendinga námu 40-50 millj. króna.
Taka þær til vara, er við fluttum
inn fyrir 760 millj. kr. (cif.) árið
1965. En sá innflutningur skiptist
sem hér segir á viðskiptasvæði:
Norðurlönd 68 millj.
Bretland 98 —
Efnahagsbandalagið 220 —
Bandaríkin 236 —
Önnur lönd 137 —
Alls 759 millj.
Heimilt er að framkvæma tolla-
lækkanirnar á 5 ára tímabili. Ekki
hefur enn verið metið, hversu
miklu tollalækkanir þær, er ís-
lendingar fá með Kennedy-viðræð-
unum, nema. Geta má þess þó, að
útflutningur íslands á síldarlýsi til
Bretlands nam 151.4 millj. kr. árið
1965 og 57,5 millj. kr. árið 1966.
50% tollalækkun samsvarar því
7,6 millj. kr. lækkun tollabyrðar
árið 1965 og 2,9 millj. kr. árið
1966. Þó má geta þess i þessu
sambandi, að íslenzki útflutning-
urinn á síldarlýsi til Bretlands
hefði vafalaust verið hærri þessi
ár, ef Danir hefðu ekki notið
EFTA-ívilnunar á þessari vöru,
þar sem brögð hafa verið að því,
að íslenzkt síldarlýsi hafi farið um
Danmörku til Bretlands.
Eins og fram hefur verið tekið,
náðist mestur árangur í Kennedy-
viðræðunum á sviði viðskipta
með iðnaðarvörur. Árangurinn
á sviði viðskipta með sjávar-
afurðir varð mjög lítill. Þær
tollalækkanir á sjávarafurðum,
sem íslendingar munu verða að-
njótandi á mörkuðum Efnahags-
bandalagsins, Bretlands og Banda-
ríkjanna, munu bæta aðstöðu ís-
lendinga nokkuð á mörkuðum
þessum, en þó aðeins tiltölulega
lítið. Samkeppnisaðstaðaíslendinga
á mörkuðum EFTA og Efnahags-
bandalagsins hefur stórversnað
undanfarin ár. Er ljóst, að íslend-
ingar verða á næstunni að gera
einhverjar frekari ráðstafanir til
þess að bæta aðstöðu sína á
mörkuðum þessum.
Björgvin Guðmundsson.