Frjáls verslun - 01.01.1968, Blaðsíða 36

36
FRJ'ÁLS VERZLUM
LÖG OG RÉTTUR
NÝ LÖGGJÖF UM VÖRUMERKI í UPPSIGLINGU
Núgildandi vörumerkjalöggjöf d íslandi er orðin úrelt
vegna þróunar í alþjóðaviðskiptum, tœkni og vélvœðingu
Ný íslenzk vörumerkjalöggjöf
er í uppsiglingu á Alþingi. Frum-
varpið er komið frá ríkisstjórn-
inni, samið af stjórnskipaðri
nefnd. Höfundar eru Sigurgeir
Sigurjónsson, hrl., Páll Pálmason,
ráðuneytisstjóri og Theodór Jtí.
Líndal, próf. Gildandi vörumerkja-
löggjöf var sett árið 1903 og var
byggð á danskri löggjöf sem var
fyrir löngu endurskoðuð í sam-
ræmi við breytta tíma. Þróunin í
alþjóðaviðskiptum, tækni og véi-
væðingu hefur fyrir löngu gert
endurskoðun íslenzku vöi u-
merkj alögg j af ar innar aðkallandi.
I frumvarpinu, sem Alþingi hefur
til meðferðar, er tekið tillit tii f jöl-
margra alþjóðasamþykkta annars
vegar og sérstakra landfræðilegra
og þjóðernislegra atriða svo og
staðhátta og réttarskipunar innan-
lands hins vegar. Þá er eftir mætti
leitazt við að samræma okkar
vörumerkj alöggj öf hliðstæðri lög-
gjöf á hinum Norðurlöndunum.
Þegar munur er á einstökum atrið-
um í vörumerkjalöggjöf Norður-
landanna er oftast fylgt ákvæðum
dönsku laganna. Þessi munur á
rætur sínar að rekja til ólíkra rétt-
arfarsreglna um viðskiptahætti og
dómvenjur og sögulegrar þróunar
réttarins. Ekki varð komizt hjá
mismunandi orðalagi milli ein-
stakra greina íslenzka frumvarps-
ins og löggjafar hinna Norður-
landanna m. a. vegna orðfæðar og
blæbrigðamunar á orðum.
I frumvarpinu að íslenzku vöru-
merkjalöggjöfinni er haldið gild-
andi reglu um að menn öðiist
vörumerkjarétt við skráningu
merkis. En einnig geta menn öðl-
azt réttinn á annan hátt t d. við
notkun og með því að markaös-
festa merkið. í gildandi lögum eru
engin ákvæði um það hvernig
merki skuli gert til að njóta réit-
arverndar, en þó er gert ráð fyrir
að það þurfi að vera sérkennilegt. í
frumvarpinu eru taldar algeng-
ustu tegundir merkja, sem ætlazt
er til að frumvarpið nái yfir. Sú
upptalning er þó ekki tæmandi,
þar sem ný fyrirbæri koma stöð-
ugt fram. Þá er í frumvarpinu
gert ráð fyrir að skrásetja megi
vígorð t. d. ,,Allt með Eimskip" og
„Alltaf er hann beztur Blái borð-
inn.“ Slagorðin þurfa ekki að
hafa náð markaðsfestu, sem er
frumskilyrði í Finnlandi og Sví-
þjóð. Að þessu leyti er fylgt
norsku og dönsku löggjöfinni. Hér-
lendis hafa vígorð ekki fengizt
skrásett nema þau væru jafnframt
myndmerki. Þá gerir frumvarpið
ráð fyrir að umbúðir og annar
S t BU ÍB ' r S
AFGREIÐSLA
«2300
AIJGLÝSmGAIt
»2301
RITSTJÓRN
»2302
l=R«JALS
VERZLUIM
búnaður vöru geti orðið skrásetn-
ingarhæfur, en það er nýmæli
hérlendis. Fylgt er ríkjandi regl-
um í Danmörku um að sá er fyrst-
ur noti merki skuli njóta réttar-
verndar. Þetta gildir hins vegar
ekki afdráttarlaust á hinum Norð-
urlöndunum, nema í Danmörku.
Þá eru í frumvarpinu ákvæði um
það hvernig megi nota verndað
vörumerki. Einnig eru ákvæði um
það hvernig og hvenær framleið-
andi geti tengt vöru sína við vöru-
merki annars aðila t. d. þegar um
er að ræða framleiðslu varahluta
í framleiðslu annars aðila. Vöru-
merkjaréttirium eru sett þau tak-
mörk að hann nær ekki til þess
hluta merkis, sem ætlaður er til
að gera umbúðir sem notadrýgstar
en miða ekki að því sérstaklega
að auðkenna vöruna. Reglur um
það hvað helzt skipti máli, þegar
meta skal hvort hætt sé við að
menn villist á vörumerkjum, eru
gerðar ýtarlegri og skýrari en þær
reglur um þetta efni, sem nú eru
til í gildandi lögum. Þá er það ny
regla að tveir menn geta neytt
vörumerkjaréttar jafnhliða t. d.
í sambandi við fyrningu eða tóm-
læti. Fjölmörg önnur nýmæli eru
í frumvarpinu, sem ekki verða hér
rakin nánar.
,,í landi vaxandi viðskipta eins
og íslandi er skýr og skilmerkileg
vörumerkjalöggjöf fyrir löngu
orðin brýn nauðsyn. Markmið
vörumerkjaréttar er tvíþætt. Ann-
ars vegar að veita þeim, sem við-
skipti stunda, þá réttarvernd, að
þeir geti auðkennt vörur sínar frá
vörum annarra og þannig notið
hagnaðar af starfi sínu.
Hins vegar hefur vörumerkið
auglýsingagildi og 'hefur þanmg
áhrif á kaupendur. Er því nokkur
áherzla lögð á að merki séu ekki
villandi fyrir almenning," segir í
greinargerð með frumvarpinu.