Frjáls verslun - 01.04.1968, Blaðsíða 16
14
FRJAL5 VERZLUN
um mæli hraðfrystan fisk í neyt-
endaumbúðum, svo og niðursoðið
og „marinerað“ fiskmeti.
Fiskbúðum, sem verzla með
ferskan fisk, fer stöðugt fækkandi.
Jafnframt eru þær frá gamalli
tíð staðsettar í miðborgunum, en
þar dregst stöðugt saman búseta
fólks. Þess í stað flytur það út í
nýtízku úthverfi eða útborgir, en
fiskbúðirnar flytjast ekki með
fólkinu. Það verzlar í nýtízku
sjálfsafgreiðslubúðum, sem ekki
verzla með ferskan fisk, heldur
hraðfrystan í neytendaumbúðum
og með niðursoðið og „marinerað“
fiskmeti. Er hér um stórfelldar
breytingar að ræða, og eiga þær
sér einnig stað í vaxandi mæli í
Bretlandi.
Árið 1966 voru seld. 250 þúsund
tonn af ferskum fiski á uppboðs-
mörkuðunum í V.-Þýzkalandi, ení
fyrra aðeins 155 þúsund tonn, og
af því magni fór þó nokkuð í fisk-
mjölsverksmiðjur, og töluvert var
saltað og endurútflutt.
Því er spáð, að þessari þróun
muni halda áfram, þar til neyzla
á ferskum fiski er komin niður í
um 8,0 þúsund tonn, en töluverð-
an hluta af þessu magni mun fiski-
bátaflotinn láta í té, en aðstaða
hans er sterkari á markaðinum að
því leyti, að fiskafli hans er fjöl-
breyttari.
Nú (í maímánuði) hafa V.-
Þjóðverjar lagt um 50 af ísfisls-
togurum sínum, og um 25 eru á
veiðum í salt, en alls eru ísfisk-
togarar Þjóðverja rúmlega 150. Á
þessi útgerð við mikla fjárhags-
örðugleika að etja, og eru uppi
áætlanir um að höggva upp um
40 þýzka togara.
Svipað þessu er ástandið í Bret-
landi. Þar á togaraútgerðin við
mikla og vaxandi erfiðleika að
stríða, og þar er einnig gert ráð
fyrir að höggva upp fjölmarga ís-
fisktogara.
— Og hverjar eru 'þá framtíð-
arhorfurnar í þessum málum?
— Þegar haft er í huga það,
sem sagt er hér að framan, má
ljóst vera, að togaraeigendurhorfa
með vaxandi ugg til framtíðar-
innar varðandi ísfiskmarkaðina
erlendis.
Svo kann að fara að stefna beri
að því að búa enn betur í haginn
en nú er gert fyrir landanir tog-
Loftur Bjarnason.
ara hér á landi. Virðist líka margt
benda til þess, að frystihúsin
hafi vaxandi þörf fyrir togarafisk
vegna minnkandi bátaafla.
Má í því sambandi benda á, að
bátaaflinn 1. jan. til 30. apríl hef-
ur minnkað úr 234 þús. tonnum
1964 á 393 báta í 139 þús. tonn í
ár á 384 báta.
í þessu efni á togaraútgerðin
sem önnur útgerð mest undir
markaðsverðinu erlendis, og er
því knýjandi nauðsyn á því, að
fast sé haldið á málum í viðskipta-
samningum um fiskflök, þar sem
slíkir samningar eru gerðir fyrir-
fram.
Annað stórmál er tengsl íslands
við Fríverzlunarbandalagið eða
Efnahagsbandalagið, með þeim
fyrirvara þó, að þannig samning-
ar náist, að hagsmunir íslands séu
tryggðir. Með slíkri aðild eða
tengslum myndi aðstaða íslands
á erlendum mörkuðum stórum
batna, bæði fyrir ísfisk og freð-
fisk, vegna hinna háu innflutn-
ingstolla, sem nú þarf að greiða,
sagði Loftur Bjamason að lokum.