Frjáls verslun - 01.10.1969, Qupperneq 21

GÍSLI B. BJÖRNSSON, TEIKNARI
FORMAÐUR FÍT
SKIPULÖGÐ
AUGLÝSINGASTARFSEMI
Fátt setur jafnsterkan svip
á þá öld, sem við lifum á og
auglýsingin. Hún er fyrst og
fremst fyrirbæri þessarar ald-
ar. Auglýsingar eru að vísu
fornt fyrirbrigði, þær tíðkuðust
fyrir Krists burð, kaupmenn
allra tíma hafa vakið athygli
á vörum sínum með auglýsing-
um. Við tilkomu prenlistar
eykst gildi hennar, en auglýs-
ingatækni er fyrirbrigði þess-
arar aldar. Áhrif auglýsinga
orka á allt líf okkar, og fram-
hjá þeim áhrifum kemst eng-
inn. Stöðugt meira fé rennur
til auglýsingastarfsemi. Áhrif
fjölmiðla aukast og auglýsend-
ur hafa lært að notfæra sér
þá.
Tilgangur auglýsingarinnar
er að koma á framfæri vörum,
þjónustu og skoðunum. Hlut-
verk auglýsingafagmannsins er
að ná þeim tilgangi. Hvað aug-
lýsa skal skiptir ekki máli, og
fagmaðurinn forðast að gera
upp á milli verka. Þó eru til
þeir hlutir eða boðskapur, sem
ekki samræmist siðareglum
hans: léleg vara, rangar upp-
lýsingar og ósamræmanlegar
skoðanir, eigin siðferðiskennd
eða sannfæring. Fagmaður-
inn skoðar hlutverk sitt af á-
byrgð og hann reynir að taka
þátt í farsælli mótun tíðar-
andans. Hann fylgist ekki að-
eins með tízku og tíðaranda,
heldur leitast við að skapa eitt-
hvað nýtt, eitthvað, sem ekki
hefur verið gert áður.
Teiknarinn er ekki nema
einn af þessum fagmönnum.
Sérhæfing á sviði auglýsinga-
tækni er orðin geysileg erlend-
is og stefnir til meiri sérhæf-
ingar. Talað er um á milli 30
og 40 fagheiti manna innan
fagsins og liggur mjög mismun-
andi menntun að baki.
Hér á landi hefur hver teikn-
ari af veikum mætti leitast við
að samræma öll þessi ólíku
starfsvið. Meðvitandi um þetta
breiða verksvið sitt, leitast
hann við að ná sem víðastri
menntun, sérhæfing er enn að
mestu óframkvæmanleg hér og
því ekki líkur til að teiknar-
inn nái fyllsta árangri á ein-
stökum sviðum samanborið við
einbeitta sérhæfingu.
íslenzkir teiknarar eru nú
um 20. Flestir eru þeir mennt-
aðir erlendis. Nokkrir þeirra
hlutu almenna listmenntun, en
sérhæfðu sig siðar á sviði aug-
lýsingateiknunar. Allflestir
yngri teiknaranna eru mennt-
aðir hér í Myndlistaskólanum,
en fóru síðan til framhalds-
náms erlendis í sérdeildum
listaskóla. Myndlista- og hand-
íðaskólinn hefur nú í nokkur
ár rekið sérdeild til menntun-
ar í auglýsingateiknun, þar
sem námið tekur 4 ár, 2 ár í
forskóla almenns náms, en
síðan 2 vetur í sérdeild. Nám
þetta er enginn kvöldskóli,
heldur strangur dagskóli. Síð-
an er gert ráð fyrir 2ja ára
framhaldsnámi erlendis og
nokkri starfsþjálfun, áður en
teiknarinn telst fullgildur til
starfa og er tekinn í Félag
íslenzkra teiknara. Lögð er
rík áherzla á, að nemendur
skólans fari utan til framhalds-
náms, vegna þess að skólinn
gerir sér ljósa grein fyrir
þeim erfiðleikum, sem eru á því
að nemendur komist í full
tengsl við veruleikann, fyrir-
tæki, sýningar og skóla, sem
erlendar stórborgir bjóða upp
á. Möguleikar á að komast í
raunverulega snertingu við fag-
ið eru litlir hér, umræður fag-
manna fátíðar, engar eða fáar
sýningar, fyrirlestrar ef til
vill á margra ára fresti og
námskeið eða endurþjálfun ó-
þekkt hugtak. Við þetta bæt-
ist svo almennur menntunar-
og skilningsskortur kaupsýslu-
og ráðamanna. Má þar meðal
annars um kenna lélegri eða
engri kennslu á þessu sviði í
verzlunarmenntun hér.
Enn hafa engir íslendingar
lagt stund á ýmsar starfs-
greinar, er nauðsynlegar eru til
verulegs árangurs á sviði aug-
lýsingatækni. Við eigum enga
sérmenntaða markaðsfræðinga,
að vísu hafa nokkrir menn afl-
að sér allmikillar reynslu í
störfum að markaðsmálum,
19