Frjáls verslun - 01.03.1978, Blaðsíða 19

ekki komizt nema á báti að
sumarlagi.
Ein afleiðingin er sú, sam-
kvæmt upplýsingum sovézkra
embættismanna, að borarnir
eru ekki í notkun nema þriðja
hvern dag að meðaltali. Tíminn
fer svona til spillis vegna skorts
á tækjum eða breytinga á bor-
stöðum.
Samt er öll þessi gífurlega
fyrirhöfn og fjárfestingin farin
að borga sig. í fyrra voru fram-
leiddar 4,3 milljón tunnur af
olíu í Vestur-Síberíu á dag, eða
39% af heildarolíuframleiðslu
Sovétmanna. Framleiðslan á
jarðgasi fór upp í 72 milljarða
rúmmetra eða 21% af heildar-
framleiðslunni. Embættismenn
spá því, að árið 1980 muni olíu-
framleiðslan á svæðinu hafa
aukizt um 50% og gasvinnslan
tvöfaldist. Upp úr því er bú-
izt við 10% vexti árlega til
1990.
MEIRA SELT TIL VESTUR-
LANDA EN KOMMÚNISTA-
RÍKJA
Þessi aukna framleiðsla er
afarmikilvæg fyrir sovézkt
efnahagslíf. Árið 1976 t.d.,
fluttu Sovétríkin út meira af
olíu til Vesturlanda en komm-
únistaríkja, í fyrsta skipti frá
lokum seinni heimsstyrjaldar.
Þessi þróun hélt áfram í fyrra.
Þegar allt er með talið, voru
tekjur Sovétríkjanna af olíu-
sölu til Vesturlanda um 5 millj-
arðar dollara árið 1976 og tekj-
ur af jarðgassölunni um einn
milljarður.
Hátt heimsmarkaðsverð og
mikill skortur á hörðum gjald-
eyri olli því, að Sovétmenn
freistuðust til að selja andstæð-
ingum frekar en bandamönn-
um. En án hinnar vaxandi
framleiðslu í Síberíu gæti Sov-
étstjórnin varla uppfyllt óskir
nokkurra kaupenda sinna er-
lendis.
Ráðamenn í Moskvu beina nú
athygli sinni að Vestur-Síberíu.
Austur þaðan liggja svo miklar
auðnir, þar sem búizt er við
miklu olíu- og gasmagni. Aust-
ur-Síbería er að mestu ókannað
land, en sérfræðingar segja, að
jarðfræðilegar athuganir gefi
góðar vonir.
í sameiningu hafa Sovétmenn
og Japanir uppgötvað olíulind-
ir, sem kunna að vera hinar
mestu í allri Asíu, undan norð-
urtanga Sakhalin-eyju, nærri
Japan. Ekki er reiknað með
olíuvinnslu þar fyrr en á næsta
áratug.
OLÍULEITARSVÆÐI FRAM-
TÍÐAR
Okhotsk-haf, Barentshaf og
Karahaf eru likleg olíuleitar-
svæði í framtíðinni. En hraðinn
í olíuleit undan ströndum Sov-
étrkjanna mun að mestu ráðast
af því hve mikils tæknibúnaðar
Sovétmenn geta aflað frá Vest-
urlöndum. Til frekari skýringar
gaf einn sérfræðinganna í
Moskvu eftirfarandi lýsingu á
aðstæðum:
— Öll olía, sem auðfundin er,
hefur þegar komið í leitirnar.
Héðan í frá verður æ dýrara að
finna olíu, tæknin verður stöð-
ugt flóknari og þörfin fyrir sér-
hæfingu og þekkingu stöðugt
vaxandi. Allt eru þetta veikir
hlekkir í sovézkri iðnaðarfram-
leiðslu.
Engum blöðum er um það að
fletta að gnægð er af olíu og
gasi í Síberiu. Sovétmenn láta
heldur ekki óblíða veðráttu eða
erfiðar aðstæður aftra sér frá
að ná í olíuna. Trúin á framtíð
þessa fyrirtækis endurspeglast
i ummælum eins olíuvinnslu-
sérfræðingsins í Surgut í Síber-
íu, er hann sagði:
— Ef maður eignast einhvern
tíma barnabörn, verður hægt að
senda þau til Síberíu. Við mun-
um hafa starf handa þeim.
Ytri skilyrði
til olíu-
vinnslu eru
býsna erfið
á hinum
nýju olíu-
lindasvæðum
í Síberíu.
Vetur er
mjög harður
á þessum
slóðum, en
hann er
notaður til
aðdrátta
því á sumrin
sekkur allt
í leðju freð-
mýranna.
FV 3 1978
19